Berlingo harresia bertan behera uztea erabaki zutenetik hamar urtera egileak Ekialdeko Europan barrena egindako bidaia aitzakia harturik, bisitatutako herri eta nazioen historiaren eta egungo egoera sozial eta politikoaren gainean gogoeta eginez idatzi du Asier Blasek liburu hau. IV. Aramaioko Sagitario Saria, Bidaiari Handien Literatur Lehiaketa, irabazi zuen Gaueko expresoak idazlanaren jarraian osatu du Blasek Atzoko eta gaurko harresiak. Aztertzen dituen gaien artean herrien Europa, Balkanetako egoera, Hungaria bere gordinean, Praga kosmopolitaren metamorfosia, Krakoviarako bidaia, bigarren mailako errefuxiatuak, Kroatoserbiera/Serbokroaziera, Bosnia-Herzegovina, eta ekialdeko Suitza daude.

Gizakiarentzat hainbeste lan egitea egokitu eta gero gaur egun ia desagertzeko trantzean dagoen den astoari eskaini dizkio Juan Manuel Etxebarria Ayestak liburu honetako ahaleginak. Munduan zehar zein Euskal Herrian astoari buruz dauden mito, esaera, fabula, pasadizo, ipuin, abesti eta bestelakoak bildu ditu, astoaren jatorria eta historian utzi duen arrastoa bazterrera utzi gabe. Astoa Biblian, duela 50.000 urteko Egiptoko faraoi baten hilobian arkeologoek eginiko astoari buruzko aurkikuntza, Grezian animalia hori zaldi bilakatu zutenekoa, Txirritaren astakumea, Indiako astodun kontrabandista, edota Chang-Huo-Lao txinatarraren asto magikoa azaltzen ditu egileak hemen, besteak beste.

1934an Gasteizen ospatu zen Aberri Egunaren nondik-norakoak azaldu ditu Roman Berriozabalek liburu honetan, argazki eta kartel gogoangarriz lagundurik. Aberri Egun hura ez zen izan gure historian egindako lehendabizikoa -Bilbon, 1932an ospatu zen-, ezta bigarrena ere -1933an, Donostian izan zen-, baizik eta hirugarrena, baina garrantzi handia izan zuen, Arabako lurretan euskal abertzaletasunaren indarra erakutsi nahi zelako, jauntxokeria arabarrak abertzaletasunari eta euskalduntasunari nolako eraso bortitza egin zion ikusita. Egun gogoangarri hartan gertatu zirenak eta data haren ingurumariak dauzka hizpide Roman Berriozabalek lan honetan. Nahitaezkoa, garai hartan Arabako familia jeltzalea nolakoa zen ezagutzeko.

Mexiko hirian bertan bizi diren hainbat mexikarrek gigalopoli erraldoi horretako eguneroko bizimoduaz eskaintzen duten ikuspegiarekin osatu dute Eseté aldizkarikoek Méx-Mix izenburupean kaleratu duten zenbakia. 20 milioi biztanle inguru dituen metropolian, arnasa hartzeko ere arazoak ditu pertsonak, kutsadura baita airean nagusi. Eta jakina, ekonomia, ingurumena, kultura, politika, arkitektura, gastronomia eta baita koloretan ere dituen aldeak izugarri nabarmenak dira. Kale berean ikus daitezke ondasun handienen jabe direnak bere aberastasuna erakutsiz, eta miseriarik gorrienen seme-alabak zerbait eskuratzeko ahaleginean. Bistan da, hiri arriskutsua da DF, alaia bezain garratza. Gertu-gertuko berri izan nahi duenak oraintxe du aukera .

Iñaki Barcena Hinojalek ekosindikalismoaren esanahia azaltzeko helburuarekin euskaraz eta gaztelaniaz eskaini duen lan honen izenburu zehatza Ekosindikalismoa: Ekologismoaren eta sindikalismoaren arteko kontraesanak eta kidetasunak da, eta hainbat ekologistek eta ezkerreko jendek mugimendu sozialen herentzia intelektuala eta analisi-ikuspegia oinarri harturik gaiari buruz egindako hausnarketa jasotzen du. Beraien aburuz, euskal gizartea «amerikartu» egin da, Mendebaldeko beste gizarteak bezala, eta merkatuaren menpeko bihurtu dira gure produzitzeko eta kontsumitzeko erak. Diotenez, bizi-maila eta bizi-kalitatea bereizten oso ondo ikasi beharko genuke, ez baitira gauza bera.

Baikor eta era berean kezkati agertu da Josu Landa venezolarra Alisios poema bilduman, gizakia eta inguratzen duen mundua aztertzerakoan. Hemen jaio gara eta hemen amaituko dugu, ez dugu inongo jaungoikoaren, ez eta bizitzaz haraindiko etorkizun oparoaren beharrik munduan benetan bizi eta are goza ahal izateko. Negarrez igarotako gauak hainbeste diren arren, eta mundu honek Hiroshima, Kosovo eta Ruanda asko baditu ere, hauxe da guk geuk duguna, eta ez dago besterik.

Bere aurreko poesiarekiko aldaketa nabaria soma daiteke Felipe Juaristiren Begi-ikarak liburuko poemetan. Espresioa bigunduz eta justuko hitzak baino ez erabiliz olerkari azkoitiarrak nahita bilatu duen aldaketa da hauxe, irakurlea pentsatzera bultzatuko duen poesia eskaini nahi zuelako, adierazi nahi zuena oso sakona baitzen. Izan ere, berak jasandako mina adierazten du Begi-ikarak honetan. Eta hitz arruntekin eta irudi sinpleekin azaldu du bere min hori. Poemok azken urtean bizi izan duen esperientzia latz baten ondorio direlako. Heriotza zer den ikustera iritsi eta ia heriotzetik bueltan etorria den pertsona baten mina adierazten dutelako. Rembrandten begiak, infinitua bilatu nahia, norberaren mina, urdina eta isiltasuna dira Felipe Juaristik horretarako erabili dituen elementuak, artifizio oro baztertuz bere barru-barrutik sortutako poesia honetan. Bere iritziz, filosofiak duen sakontasun berbera lortu behar du poesiak, bestela ez duelako ezertarako balio. Poesia poesiarengatik ez da poesia, etika etikarengatik etika ez den bezala. Biak uztartu behar dira. Horregatik ahalegindu da filosofia eta poesia uztartzen poemotan.