Lan istripuak eta antzeko erasoak


2021eko uztailaren 27an
Azken asteotan zoritxarrez Euskal Herrian ohikoa den argazkia berretsi ahal izan da: politikariek, instituzioek, gobernuak eta patronalek lan-osasunaren aurkako erasoen aurrean dituzten jarrera ezberdinak; autonomia fiskalaren aurkakoak ere, Auzitegi gorenak EAEko sozietateen zergari onura fiskalak ezabatzea ebatzi baitu; baita interes ekonomiko eta turistikoen aurkakoak ere, Getxo eta Deniako azken erasoak adibide. Autonomia fiskalaren eta interes ekonomiko eta turistikoen kontrako erasoek ez dute hildakorik izan. Lan-osasunaren aurkakoek, berriz, gutxienez hamabi hildako eragin dituzte urtarrilean bakarrik.

Zein izan da alderdi, instituzio, gobernu eta patronalen erantzuna? Betikoa. Ez dute denbora alferrik galdu: iritzi publikoaren bozeramaile, autonomia fiskalaren aurkako erasoa deritzatena salatu eta kondenatu dute, enpresa eta enpresarien defentsan, eta aldi berean ETA Denia eta Getxon burututako ekintzak kondenatu dituzte. Ustez bizitza eta giza eskubideen babesle sutsuenak izaki, betiko hutsarte isila mantendu dute Euskal Herriko lan-zentroetako hamabi langile euskaldun hil diren urteko lehen hilabetean. 2004an hildako ehun langile euskaldunen aurrean ere berdin isildu ziren, azken hamar urteetako 1.200 langile hilekin egin izan duten bezala.

Langileen odolak ez al du politikari, polizia eta enpresarienak beste balio? Zeren zain daude? Hogeita hamar edo berrogeita hamar hileko lan-istripuren bat gertatu behar ote da alderdi, patronal, instituzio eta gobernuek euren eginkizunak betetzeko? Izan ere, inbertsioak egitea, lan-legedia betetzea, betearaztea, jarduerak etetea, lutu nazionalerako eta gizartearen mobilizaziorako deia egitea ezinbesteko urratsak beharko lirateke izan langileen osasunaren aurkako erasoen kasuetan. Zenbat hipokresia, zinismo eta lotsagabekeria dagoen gure herriko arlo politiko, sozial eta instituzionalen inguruan!

Gaindegia, ezinbesteko behatokia. Iragan den urtarrilean Gaindegia sortu zen, Euskal Herriko garapen sozio-ekonomikorako behatokia. Aldizkarian dagoeneko Gaindegiaren helburuen berri eman izan dugu. Gure artean ongi hartu ondoren, argi utzi nahi dugu Behatokia, gure ustez, beharrezkoa eta ezinbestekoa dela Euskal Herriaren egituraketarako, gaur egun Espainia, Frantzia, Euskal Autonomia Erkidego eta Nafarroako administrazioen artean zatitua baitago. Sortu izan ez balitz, asmatu beharko genukeen. Erakunde edo instituzio gutxi batzuek baino ezin bete ditzakete Euskal Herriko beharrizan globalak. Edozein kasutan, ez da instituzio edo erakunderik Euskal Herriko errealitate sozio-ekonomiko osoari aurre egin diezaiokeenik.

Komunikabideen arloan lanean dihardugunok, adibidez, badakigu aski zaila dela, ez bada ezinezkoa egungo baldintzen arabera, datu estatistiko distortsionatuekin lan egitea, ezin delako zazpi lurralde euskaldunen irudi nazional errealik bideratu. Ezin eskain genezake Euskal Herriaren argazki erreala eta, arlo sozio-ekonomikotik, nekez lagundu diezaiokegu zazpi lurralde euskaldunen egituratzeari. Ondorioz, GAINDEGIAk, beste zeregin batzuen artean, euskal errealitate sozio-ekonomikoa hurbil badiezaguke, sekulako aurrerapausoa izango da. Eta, batez ere, komunikabideok baliabide hobeak izango ditugu iritzi publikoari geografiak batu eta politikak bost administraziotan (Espainia, EAE, Nafarroa, Pirinioak eta Frantzia) banatutako argazki erreal hori helarazteko. Ongi etorri, Gaindegia! Sinbolikoa baino, eraginkorra izan dadin, euren burua Euskal Herriaren defendatzailetzat jotzen duten pertsona eta instituzioen laguntza eta lankidetza beharrezkoa izango da.

Europako konstituzioa multinazionalen esanetara. Hurrengo igandean Europako Konstituzioaren gaineko erreferenduma izango da. Euskal Herrian jarrerak anitzak dira: baietza, ezetza eta abstentzioa. Kontsiderazio politikoak alde batera utzita, ikuspegi sozio-ekonomikotik begira -kronika honi dagokiona hain zuzen ere-, Konstituzioaren printzipioek Europa kapitalista dute oinarri »gaur egun eufemismo gisa "neoliberal" deitua», multinazionalen eta merkatarien Europa. Globalizazio kapitalista sendotu, erraztu eta potentziatzen du: merkatu kapitalista, merkantzia eta kapitalen zirkulazio askea, malgutasuna eta lan-prekarietatea. Enpresa publikoen pribatizazioaren aldekoa da, laguntza estatalak debekatzen dizkie krisialdiko sektore ekonomikoei, etab. Langileen eta gizartearen aurkako Europako Konstituzio horrek milaka euskaldun eta europar bilduko ditu, ez, ordea, euren interesak.


Azkenak
2024-12-19 | Leire Ibar
Frantziak hizkuntza gutxituen aurka darabilen “linguizidioa” salatu dute

Hizkuntza gutxituei begira Frantziaren jarrera salatzeko prentsaurreko bat egin dute Parisen hainbat diputatuk. Frantziako hizkuntza gutxituen kontrako azken erasoek protestak eragin dituzte Korsikan, Katalunian eta Martinikan. Régions et Peuples Solidaires mugimenduak... [+]


2024-12-19 | Leire Ibar
Ia urtebete daramate soldatarik gabe Bilboko ikastetxe bateko langileek, funts putre batek eraikina erosi ondoren

Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langile batzuk soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.


Gabonetan sortzen den kutsaduraren %57 oparien ondorioz da

Ikerketa baten arabera, Frantziako Estatuan 6,3 milioi tona CO² isuriko dituzte herritarrek Gabonetan, eta opariak dira horren erantzule nagusiak: %57. Oparien artean, gehien kutsatzen dutenak aparatu elektronikoak eta bitxiak dira, metal eta mineralen erauzketaren... [+]


Ernaik dio bere kontrako operazioa egon izana frogatzen dutela Jaurlaritzaren aurka aurkeztutako helegiteen lehen ebazpenek

Gasteizko Auzitegiko laugarren aretoak ebatzi du Gasteizko isunak bertan behera uztea, eta Bilboko isun batzuk 2.500 eurotik 1.800era murriztea, "gehiegikeria" egon zela argudiatuta. Ernairen arabera, Segurtasun Sailak "arbitrariotasunez" eta... [+]


2024-12-19 | Leire Ibar
Garraio publikoa garestitzearen aurka mobilizatu dira Bilbon

Garraio publikoaren prezioa handitzea eta deskontuak kentzea “onartezina” dela kritikatu dute dozenaka pertsonak, Jauzi Ekosozialak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta. Langile klasearentzako “zama gehigarri bat” izango litzatekeela eta... [+]


Idazkaritzak eta kontuhartzailetzak: joko arauak partidaren amaieran aldatzeaz

Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]


Torturaren biktimak existitzen dira. Eta egileak?

Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.

Nazioarteko... [+]


Ainubean

Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]


Elon Musk gaiXtoa eta egiaren zaintzaileak

Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]


Mazango auzia
20 urteko kartzela zigorra Dominique Pelicot senar ohiari eta fiskalak eskaturikoa baino zigor apalagoak beste 50 bortxatzaileei

Bortxaketen kasuentzako bideratu daitekeen kartzela zigorrik gorena jarri diote senar-ohi Dominique Pelicoti; eta beste 50 bortxatzaileei dagokionez, guztiak dituzte erruduntzat jo, baina fiskalak galdetzen zuena baino apalagoak dira zigorrak. Hiru hilabetez iraun du Mazango... [+]


2024-12-19 | iametza
Iametzak programatzailea behar du

ARGIAren taldeko kide den Iametza teknologia berriak erabiltzen dituen komunikazio enpresa da.


Hezkuntzako ratioak jaisteko eskaera Nafarroako Legebiltzarrera eramango dute gurasoen plataformek

Sortzen eta Ratioak Jaitsi 0-18 elkarteek Legegintzako Herri Ekimen bitartez egin dute eskakizuna eta alderdi guztiek agerraldia onartu dute. Europar Batasunak Foru Gobernuari ratioak murrizteko egindako gomendioan du oinarria nafar gurasoen aldarrikapenak.


Gasteizko SDA Factoryk ere lantegia itxi eta 55 lagun kaleratuko ditu

B&B Trends lantegiaren jabeak iragarri du hartzekodunen konkurtsoan jarri duela lantegia, "ondare desegonkortasuna" argudiatuta.


2024-12-19 | Gedar
Europan, pentsiodunen %13k jarraitu behar dute lanean

Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.


2024-12-19 | Axier Lopez
Palestinaren askatasunaren aldeko 10 orduko elkarretaratzea egingo dute Lekeition

Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.


Eguneraketa berriak daude