Herriak, Europa
«Badakit unibertsalak izan behar garela... Euskaradunen kontrako estatu espainol eta frantsesaren bilakaera zapaltzaileak, gizarte funtzio garrantzitsuenetatik erdalduntzen hasi ziren hizkuntza ordezkatze prozesua: ebatz-organo politiko eta ekonomiatik. Euskara, sendian eta baserri giroan babestu zen gehien bat. Francoren garaia amaitzear zegoela berreuskalduntze mugimenduak euskara modernotasunean murgiltzeko premia zuen: eskola, komunikabideak. Beste gai batzuk jorratzearen nahia baita, erdal mundutik zetorren ideien berriztatzea euskal unibertsora eramatekoa. Baina bazen, eta bada ere, baserri inguruko kultura ez dela unibertsala, atzerakoia eta zaharkitua gelditu izanaren hala-moduzko sentsazioa. Artaburu konplexua astindu beharra. Unibertsalak izateak, hizkuntzei dagokienean, ez gintuzke Europan modernotasun betean dauden herri hizkuntzen berdintasuna aldarrikatzera soilik eraman behar. Kontsumismoa oinarri ez duten Europako eta munduko beste herrien hizkuntza berdintasuna buruan egin behar dugu gurean lan. Gure normalkuntza prozesua ez da beste herrienekin kontrajarri. Erreferendumera datorren Itun Konstituzionalak berriz, Europan bizirik diren 125 hizkuntzatatik 21 soilik ofizialduko ditu, estatu propioa duten hizkuntzak, alegia.
Bainan euskalduntasuna eta euskera oinarria... Hizkuntza politika aurreratuen dugun Lurralde zatikatuan nabarmen, ofizialtasuna legez onartua egon arren, gure dugunok ezin euskaraz bizi. Hala ere, euskara eta euskalduntasuna oinarri sendoa jarririk, buruz buru plantea genitzake beste auzo hizkuntzekiko harremanak. Tamalez, ofizial izango diren 21 hizkuntza horien artean frantsesera, gaztelera eta ingelesa daude. Hiru hizkuntzok indartzeko ahalegin gozagaitua dator. Ez dugu euskaldunok, galesek, katalanek, sarduek... hizkuntza eskubiderik izango Europako Batasunaren aurrean. Geuk gazteleraz edo frantsesaraz aritu beharko. Ezinbestean.
Europa guztiz berria, benetako alkartea... Berritasun gutxi dakar Itunak. Gaur arte, hizkuntzen arteko berdintasuna helburu, nazioartean landu den dokumenturik garrantzitsuena, Bartzelonan 1996.ean mundu zabaleko hizkuntzalariek adostutako Hizkuntza Eskubideen Deklarazioa dugu. Bi ditu ardatz garrantzitsuenak: hizkuntza eskubideak eta hizkuntza komunitateak. Biak ala biak baztertu ditu Itun europarrak. Hizkuntza gatazkak areagotu nahi diren seinale, aniztasunaren mezu ederrak Europako soberako ahotsak irrintzi barik desagerraraziko dituela konbentziturik, antza. Benetako elkarte bat nahi denean, bazkide izango direnekiko proiektua konpartitzea, eztabaidatzea eta adostea da derrigorrezko. Zein elkarte edo norbanako euskaltzaleri galdetu diote ezer?
Herrietan finkatua, ez jauntxo ekonomia... Estatuak hartzen ditu aintzat Itunak. Bretainarik, Okzitaniarik, Cymrurik, Euskal Herririk ez dira existitu ere egiten. Horrexegatik harrigarria da Imazi entzutea: "Ipar eta Hego Euskal Herrian konpartitzen dugun proiektu bakarra da Europako Konstituzioa". Euskal Unibertsora kate motzean mugatuz, AEK, Kontseilua, EHE, EHKME, UEU, Udal Herrien bizia euskalduntzea, Berria… Jeltzaleen buruak ez ote daki proiektuok konpartitzen ditugula edo ez ote die proiektu kategoriarik ematen hauei? Merkatu ekonomiak agintzen du zer den proiektu eta zer ez.
Badakit nire abotsa isiltasunaren gauean galduko dela, baina nik deiadar ta deiadar... Galdetzen hasi ezkero euskaldun gutxik topatuko ditugu herri guztien eta hizkuntza guztien berdintasunaren aurka. Itun hau, aurrera pausua balitz bezala zakur-ametsa zabaltzen ikusteak, bati ezkortasuna sustraitu liezaioke tripetan. Deiadar egin dezagun. Ezerezetik eta haize denak kontra, ginena izateko borondatea ere altxatzeko gauza izan den herriak, egun argiz bezain ozen, Itun honi EZETZ esango dio. Berriro ere, herri eta hizkuntza berdintasunaren Europari ateak zabalik uzteko. Deiadarrari kasu eginez,... gauz bat bakar ezpainetan, Herriak, Europa».
Aberri Eguna elkarrekin ospatzeko xedez sortu zen Euskal Herria Batera plataforma. Aurten, ikusgarri bat eskainiko dute apirilaren 11n, Manex Fuchs antzerkilariaren, Lorea Agirre idazlearen eta Martxel Rodriguez dantzariaren eskutik.
Apirilaren 4an, ostiralarekin, Ipar Euskal Herriak Lurralde Kolektibitate baterantz bilakaera instituzional bat behar duela egiaztatuz, Batera plataformak herritarren mobilizazio dinamika baten abiatzea aurkeztu du. Hitzordua emana da maiatzaren 10ean, larunbatez, Ezpeletan,... [+]
Fabrika itxi eta 106 beharginak kaleratzeko asmoa dauka enpresako zuzendaritzak, eta zabalik dago lan-erregulazioari buruzko kontsulta-aldia.
Abenduan ezagutarazi ziren Espainia, Maroko eta Portugalen jokatuko den Munduko Futbol Txapelketako egoitzak. Donostia eta Bilbo zerrendan ageri ziren. Bada, Donostiako sei auzo elkartek, gutun bidez, FIFAri eskatu diote atzera botatzeko hiriaren egoitza izendapena; FIFA bera... [+]
108 pertsona erreskatatu dituzte asteburuan Mediterraneoan. Italiako Gobernuak ez die utzi gertuko portu batean lehorreratzen, eta Salernora bideratu dute Aita Mari ontzia. Litekeena da Europako Batasunak migrazio politikaren araudia gogortu aurreko azken misioa izatea. Aita... [+]
1999an sortu zuten Udalbiltzaren sortzaileetako bat izan zen, eta erakundeko lehen presidente izendatu zuten urte berean. Ondarroako alkate izan zen hiru agintalditan, eta hango udalak eman du albistearen berri.
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Hogeigarren edizioa ekainaren 14an egingo da eta futbol partida, bazkari eta kontzertuz josia egongo da. 20 urtez presoekin elkartasunez lelopean ospatuko dute eguna, eta ekintza "bereziak" iragarri dituzte.
Asian Hong Kong izan da galerarik handienak jasan dituena: %13,2 galdu du, 1997tik pairatu duen kolperik handiena. Europan, berriz, %6 eta %10 arteko galerekin abiatu dute astelehena burtsa nagusiek. Trumpek hartutako neurriak salatzeko mobilizazioak egin dituzte Europako eta... [+]
EHEk deituta, Baionan manifestazioa egin dute apirilaren 6an. Euskararentzat eta euskaldunentzat justizia eskatu dute, eta Euskararen Errepublika aldarrikatu. Hilaren 11n EHEko bi kide epaituko dituzte Baionako auzitegian desobedientzia ekintza bat egin izanagatik.
Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak deitua, milaka lagun batu dira gaur eguerdian Donostian, “etxebizitzaren negozioaren aurka” eta “etxebizitzarako eskubide unibertsalaren alde”.
Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak deitutako eta ELA, LAB, ESK, CGT, CNT, STEILAS, ETXALDE eta HIRU sindikatuek babestutako manifestazioak Bilbon, Gasteizen, Donostian eta Iruñean izan dira. Bertan, Euskadiko eta Nafarroako gobernuei eskatu diete zerga eta aurrekontu... [+]
Dozenaka auzokidek babesa agertu diote proiektuari igandean. Alde Zaharreko lokala udalaren jabetza da, eta hiru urte dira hainbat eragilek elkarlanean okupatu zutela.
Bilboko Etxarri II gaztetxearen hustuketan gertatutakoaz hitz egin du Ertzaintzaren jaurtigai baten ondorioz barrabila galdu duen 33 urteko bizilagun batek. Beste zenbait bizilagunekin zegoen han, gaztetxeko kideen elkartasunean, "modu baketsuan".