Ezpalak


2021eko uztailaren 27an


Kultur aniztasuna jokoan

Globalizazioak geroz eta pisu handiagoa duen garaiotan, gaitza da herri bakoitzak bere kulturari eustea. Gaitzago, interes ekonomikoak atzean daudenean eta haien atzean herrialde indartsuenak. Kultur aniztasuna babesteko akordioa lortzearren, Unescoko 190 herrialde kideetako ordezkariak bildu ziren Parisen, urtarrilaren amaieratik otsailaren 12ra arte, Unescok deituta. Ez da lehen aldia, 2001ean kultur aniztasunaren aldarrikapen unibertsala onartu zuen erakundeak eta hura babesteko beharraz ohartarazi. Aldizkaria ixterakoan bukatu gabea zegoen Parisko biltzarra, baina zaila da imaginatzea akordioa erdietsiko dutenik. Alegia, kulturen altxorrak ez duela diru gosea garaituko.


Nafarroako Bertso Txapelketa gertu

Lakuntzan (Sakana) izango da aurtengo Nafarroako Bertsolari Txapelketaren finala, martxoaren 13an. Duela 24 urte jokatu zen Sakanan (Etxarri-Aranatzen) finala azkenekoz eta lehenengoz eta bertan egitea bertsolaritzan azken urteetan izandako zabaltzearekin lotu dute antolatzaileek. Joan den asteburuan jokatu zen lehen finalaurrea Larraintzarren eta hurrengo biak Goizuetan (hilak 19) eta Iruritan (otsailak 27) izango dira. Aurten hiru lagun izango dira txapelketan estreinakoz: Oier Lakuntza, Diego Riaño eta Miguel Mari Elosegi Luze.


Bost kontinenteetako musika tresnak

Mundu osoko laurehun eta berrogeita hamarretik gora musika tresna bildu dituzte Gasteizko Vital Kutxaren aretoan Mundu osoko instrumentuak. Ikusteko musika goiburupean. Fernando Martínez de Viñaspre komisarioak Irungo instrumentu bildumazale ezagun batzuen funtsetatik aukeratu ditu martxoaren 13a bitarte zabalik izango den eraskusketan paratutako tresnak... Laurogeita zortzi herrialdetako instrumentu horiek ikusita, kontinente bakoitzean zein motatako tresnak nagusitzen diren jakin dezakegu. Afrikan estetikari ematen diote garrantzia handiagoa soinu kalitateari baino, Asian sokazko instrumentuak eta perkusiokoak dira nagusi, Amerikan haizezko tresnak dira nagusi, Ozeanian didgedirooaren modukoak eta Europan soinuaren kalitateari eman izan zaio garrantzia tresnak sortzerakoan.


DFoto bigarrengoz

COFF Ordóñez Falcón fundazioak irudiaren gaineko DFoto topaketa antolatu zuen iaz lehenengoz eta hark izandako harrera beroak berriz antolatzera animatu ditu. Iaz Europako galeriek parte hartu zuten eta horiez gainera New Yorkeko eta Teherango galeria bana izango da argazkigintza eta bideo garaikidearen azokan euren lanak erakusten. Apirilaren 14tik 17ra bitarte, laurehun artistaren lanak izango dira ikusgai. Gainera, aurten argazkigintzaren gaineko argitalpenak, katalogoak eta aldizkariak izango dira propio jarriko duten liburu dendan eta enpresetako arte bilduma kontserbatzaileen nazioarteko bilera egingo da egun horietan Donostian.


Topagunearen film labur zirkuitua

Eskaintza kulturala aberastea, euskarazko ekoizpena sustatzea, zinema ezagutaraztea eta zinegile eta ikusleek elkar ezagutzea helburu izanik, abiatu zuen iaz Film Laburren Zirkuitua Topaguneak. Hala, euskarazko bost film labur erakutsiko ditu Hegoaldeko hogeita bi herritan: Iñaki Beraetxe eta Iñigo Kintanaren Ostertz, Safy Nebbouren Lepokoa, Angel B. Aldarondoren Amnesiak, Ane Muñozen El Salto de Beamon eta Koldo Almandozen Amuak.

* * * * * * * * * * * * * * *

Euskaldunen Argentina erakusketa zabaldu dute Irisarriko Ospitalean, Euskal Argentina elkarteak, Nafarroa Behereko Museoak, Euskal Kultur Erakundeak eta Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Nagusiak babestuta. 1850 eta 1930 urteen artean Euskal Herritik »Iparraldetik batez ere» Argentinara joandakoen lekukotasunak biltzen ditu (argazkiak, ikus-entzunezkoak, dokumentu historikoak...) eta ekainaren 4a arte bisitatu ahal izango da. Kepa Etxeandia argazkilari baionesaren ideia izan zen erakusketa hau antolatzea. Izan ere, Argentinara joandako senide bat aurkitu zuen Argentinan duela hiru urte eta orduan materiala biltzeari ekin zion. Argentinara emigratzeko izandako arrazoiak, hara heldutakoan bizitakoak, hemendik hara eta handik hona idatzitako gutunak eta egungo euskal argentinarren bizimoduaren berri jasoko du Irisarrira bertaratzen denak.

Operara hurbiltzeko. Bigarren urtez, DVD bidezko opera emanaldi zikloa antolatu du Donostiako Orfeoiak. Opera zaleei hurbiltze aldera, musikagile garrantzitsuen obren berri emango du Carlos Benitok emanaldia hasi aurretik eta operek gaztelaniazko azpitituluak izango dituzte. Dagoeneko aurkeztu ditutzte Ludwig Van Beethovenen Fidelio eta Carl Maria von Weberren Isilpeko ehiztaria eman dituzte jada. Otsailaren 24an Richard Wagnerren Holandar herratua eskainiko dute, martxoaren 3an Engelbert Humperdincken Hansel eta Gretel eta 10ean Richard Straussen Salome. Guztiak arratsaldeko zazpietan izango dira, Orfeoiaren egoitzan.


Azkenak
Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Eguneraketa berriak daude