Ez dut behin ere politikoen diskurtsoetan gehiegi sinetsi, baina azken urtetan politikoki zuzenak diren adierazpenak nagusitu diren heinean, gero eta gehiago haserretzen naiz hainbat kontzeptu orokorraz politikoek egin duten bereganatzearekin.

Garai batean ezkerrekoak ziren aldarrikapenak alderdi guztien mezuetan azaltzen zaizkigu gaur egun, adibidez ekologia, generoen berdintasuna, giza eskubideak edo bakea. Esan behar dut amorru handiz ikusi nuela giza eskubideen egunean (!) mugimendu bakezaleek aspalditik erabiltzen zuten arma puskatzen ari diren bi besoen ikurra propaganda instituzionalean. Ezin dut sinetsi arma fabrikak diruz laguntzen dituen eta armatua den Ertzaintzaren ardura duen erakunde batek »biolentzia erabiltzeko arazo handirik ez duenak» horrelako sinbolo bakezalearen jabe egitea. Kode penalak ideia eta ikur lapurreta izeneko lege hausteren bat jaso beharko luke.

Adibidetzat erabili dudana bizitza sozio-politikoan gertatzen den ohiko jarrerak dira. Ikurrak eta diskurtsoak gauza bat esan eta zabaltzen dute, beste zerbait egiten den bitartean. Uste dut askotan salatu izan den euskal eskizofrenia iruditzen zaiguna baino gaixotasun arriskutsuagoa dela.

Ekologiak, sexu berdintasunak eta bakezaletasunak, demokraziaren demagogiari tokia kendu diote kontzeptu aurrerazaleen etengabeko lasterketan. Zein izango dira hurrengoak?

Antzeko zerbait gertatzen da kulturarekin. Guztiok sentsibilizazio handia dugu kulturaren inguruan, gizartean gauza garrantzitsua da baina gero interes horrek ez du islarik aurrekontuetan adibidez edo Unibertsitate publikoari dirua emateko orduan errentagarritasun ekonomikoa eskatzen zaionean.

Gero eta gehiago, baita intelektualen artean ere, onartuta dago kulturak baliabide pribatuak lortu behar dituela guztiontzat izango diren ekimenak ordaintzeko. Artearen munduan adibidez -nik gehien ezagutzen dudan alorra- esponsorizazioa modan dagoen zerbait da. Ez nago horrelako diru sarreren aurka, enpresa pribatuak kulturan zenbat eta diru gehiago gastatu hobeto iruditzen zait, baina ez zait iruditzen ezinbesteko baldintza izan behar duenik kultur ekimenak aurrera eramateko. Azkenean itxura operazio horretan irabazten duena enpresa pribatua da.

Azter dezagun argi indar enpresa handiak museo bati ematen dion diru laguntza. Emandako kopurua, handia gehienetan, enpresak ordaindu behar duen ohiko zergatik ehunekoa kentzeko erabiliko du, erakunde publikoekin egindako itun bati esker. Erakundeak zergetan jaso ez duena, enpresak kultur ekimen batera desbideratu du, baina bitartean debaldeko izugarrizko propaganda lortu du. Beste modura izan balitz, enpresak zergetan dirua ordaindu balu, erakunde publikoak teknikoek erabakitako ekimen kultural batean gastatuko luke, enpresaren propaganda egin gabe. Iragarkiek enpresa pribatuari egindako mesedea erakunde publikoek pribatuen esku laga duten plusbalioaren antzeko zerbait dela iruditzen zait. Horregatik erakunde publikoetatik esponsorizazioaren aldeko aldarriak egiten direnean pribatizazioaren aldeko zerbait dela ematen du eta ez guk uste genuen guztion gastuak arintzera egindako deia.

Legea egiten duenak tranpa egiten ere badakiela dio gaztelaniazko esaerak eta horregatik adi egon behar da politikoen esku dauden erakunde publikoetatik zabaltzen diren mezuen aurrean. Nik nahiago dut egiten dutenari begiratu eta ez esaten dutenari, horregatik hainbeste errepikatzen den kultura planetik eta abarretik gutxi espero dut, orrietan jasotakoa gero ekintzetan ikusi behar dugulako eta esperientziak esan digu idatzita dagoena gutxitan betetzen dela. Adibidez, aspaldi idatzi zen herrialdeen arteko oreka mantendu behar zuen adostasuna Guggenheim museoaren eraikuntzak puskatu zuen eta Bilbok eraman zuen Donostiari zegokion kultur hiriburua izateko aukera.

Aurrekariak ikusita San Tomasena egitea besterik ez daukagu: ikusi ondoren sinetsi.