Maitasun zailekin lardaskan


2021eko uztailaren 27an
Askotariko maitasunak daude. Gozoak, zoriontsuak, pizgarriak, errazak, erakargarriak, xarmangarriak, samurrak, mirarizkoak, itxaropentsuak, platonikoak, bete-beteak eta pozgarriak. Denak ez dira halakoak, alabaina, eta, gutxiago edo gehiago, denok bizi izan ditugu amodio gordinak, krudelak, ezinezkoak, gaiztoak, zailak, alienatzaileak, itogarriak, interesatuak, maltzurrak, gertaezinak, zitalak edota okerrak. Azken horiei erreparatu die batez ere Zornotzako Markeliñe konpainiak Cuatro de Corazones muntatzeko, edozein herritako parke bat eszenatoki dutela; goldatzeko lur emankorra topatu ere. Happy endeko istorio bila doan ikusleak jai izango du, beraz, Markeliñeren azken ikuskizunarekin.

Maitasun zailak ditu hizpide Markeliñeren azken lanak eta, hartara, amodiozko nahiz desamodiozko istorio ugari aurkezten ditu taula gainean. Oihala altxatzean, egunkarietako kontaktu iragarkiak, txatetako mezuak entzungo ditu offeko ahotsean ikusleak eta hitzorduetara prestu agertzen diren maitasun ehiztariak ikusiko.

Ana Martínez, Soledad Carril, Pako Revueltas eta Juanjo Otero arduratu dira antzezlaneko personaiak gorpuzteaz, konpainiak ohiko duen eran, keinu antzerkiaren bidez. Konpainiaren ohiko kolaboratzaileak diren lau aktore horiek makina bat pertsonaia antzezten dituzte.

Bereizgarri gisa eta itsu-itsuan zitara bilduko direnak elkar ezagutu dezaten, larrosa bat eramango dute paparrean edo bihotz formako globo bat eskuetan edo lore sorta bat. Pertsonaiek batzuetan topo egin nahi izango dute eta besteetan ez, hitzordura etorritako ezezagunak sortutako inpresioaren arabera. Iragarki bidezko topaketa horiek ematen diote ikuskizunari lotura eta horien artean maitasun istorio gogorrak, zailak eta samurrak tartekatuko dira: maitasunak sor dezakeen dependentzia, tratu txarrak, sedukzioaren jolasa, sexu grina... Ikusleak hunkitu egingo dira sketch batzuekin eta irribarrea aterako zaie hainbatetan, haien bizipenen bat islaturik ikustean.

Joserra Martínez Markeliñeko kideak eta ikuskizunaren koordinatzaileak lana nola sortu duten eman digu aditzera: «Inprobisazioak egiten hasi ginen eta maitasun zailen gaiarekin egin genuen topo. Italo Calvinoren Los amores difíciles liburua aurkitu eta gaiak erakarri gintuenez, lanari ekin genion. Lan bat sortzen ari zarenean, sentibera zaude, eta batzuetan film bat edo margolan bat izan daiteke liluratzen zaituena, eta kasu horretan liburua izan zen».

Urtebete inguru eman dute antzezlana prestatzen; izan ere, obrako lau aktoreak konpainiaren beste ikuskizunetan ere ari dira lanean eta ez zaie erraza izan entseguak egitea, atzerrian egindako birak »Korean eta Kolonbian izan dira Markeliñekoak orain dela gutxi» eta aktore baten baja tarteko.

Parkea maitasunaren eszenatoki

Farola batek, zakarrontzi batek eta banku batek osatzen dute eszenografia xumea eta ederki ateratzen dio zukua taldeak. «Parkea aukeratu genuen eszenatoki gisa, parkeak oso ondo irudikatzen duelako maitasunaren bilaketa. Nire belaunaldikook ordu asko eman ditugu parkean. Nerabeak parkean eserita egoten ginen gure begiko neskatoaren edo mutikoaren zain. Orain gutxi arte parkea maitaleak elkartzen diren leku ezkutua izan da; orain agian ez hainbeste, izaera hori galtzen ari da», diosku. Zakarrontziak bizia hartzen du ikuskarian, berak jasoko baititu bihotz hautsiak.

Ikuskizunean zehar erabiltzen duten atrezzoa (globoak, loreak, egunkariak, makilak...) eraginkorra da. Hiru kolore nagusitzen dira jantzietan »Soledad Carril aktore eta dantzaria arduratu da jantziez» eta erabilitako elementuetan: zuria, gorria eta beltza, eta bikoteen harremanaren egoera adieraziko digute.
Aipatzekoa da Paco Trujillok argiztapenean egindako lana eta jolas politak lortzen ditu, galtza zurien arteko elkarrizketa kasu. Musikak ere egoki laguntzen du lana, istorioen segida erraztuz.

Antzerki bisuala

Keinu antzerkia egiten du Markeliñek, batez ere ikustekoa den antzerkia. Antzezlanean offeko ahotsaz gain apenas entzun daitekeen hitzik aktoreen ahotik. Metaforekin eta irudiekin jolasten du taldeak gizartean pil-pilean diren hainbat gai islatzeko.

Dantza koreografia batzuk ere osatu dituzte ikuskizunerako (makilen jolasa, larruzko lokarriarena...), Soledad Carril dantza mundutik datorrela aprobetxatuta. Eta magia trukuren bat ere ikus daiteke Cuatro de Corazonesen.

Martínezek dioenez, «ikusleek badakite Markeliñeren lan bat ikustera doazela eta estetika bat, eszeneratze modu bat espero dute. Ikusleak hasi dira gu ezagutzen eta hori onuragarria da». Keinu antzerki gutxi egiten da Euskal Herrian eta horri buruz galdetuta zera adierazi digu: «Guk lantzen duguna ez da egiten, baina hori baino garrantzitsuagoa iruditzen zait esatea ibilbide jakin bat jorratzen dugula. Lan lerro bat jarraitzen duen talde gutxi dago hemen. Lerro koherente bat jarraitzea interesgarria da, baina sorkuntza zailtzen du era berean».

Pasaiako Umorezko XXIII. Antzerki Jardunaldien baitan ikusi genuen antzezlana, eta taldeak espazioarekin arazotxo batzuk izan zituen arren, ikusleriak gustura hartu zuen Cuatro de Corazones.

Une honetan sei ikuskizun ditu Markeliñek kartelean: DSO kale antzerkia; haurrentzako Kartoibiraka, Mambrú eta Igandeetan piratek jai; eta helduentzako Punto Rabo eta Cuatro de Corazones. Joserra Martínezen hitzetan, «eskaintza oparoa dugu, aurrera egiteko beharrezkoa baita».

Markeliñeren eskutik bihotzaren norabideei arrastoa jarraitu nahi izanez gero, hilaren 13an Agurainen duzue abagunea. Eta gehiago izango diren bihozkada dugu.

Atzerrian biran
1986an lehen ikuskizuna aurkeztu zuenetik, makina bat plaza eta areto bete ditu Markeliñe talde zornotzarrak. Euskal Herritik kanpo ere sarri izan da, Espainian eta Frantzian batez ere. DSO kale antzerkiarekin sari ugari eskuratu du eta batetik bestera dabil lan hori plazaratzen. Irailean Hego Koreako Gwacheon Hanmadang Festival jaialdian izan zen, handik Chilcheseko (Castello), Molina de Segurako (Murtzia) eta Betxiko (Castello) jaialdietara abiatu zen eta urriaren hasieran Manizaleseko jaialdian (Kolonbian) parte hartu zuen lan arrakastatsuarekin. «Zure lana hainbeste lekutan erakustea esperientzia interesgarria da, baina ez pentsa horrek bizirautea bermatzen dizunik; dena den hori ez da gure asmo behinena», jakinarazi digu Markeliñeko kide Joserra Martínezek. «Hain leku ezberdinetan ikuskizuna antzeko ulertzen dela eta ikusleria hunkitu egiten dela, gozatu egiten duela antzematea da pozgarriena. Gainera, ederra da mundua ikustea».


Azkenak
Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


Osasunbideak erizain lanpostu bat kendu du Erronkariko bailaran

Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


Ernaik Berriozarren egingo du Gazte Topagunea, apirilaren 17tik 20ra

Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]


Larunbatean hiru bahitu askatuko dituela baieztatu du azkenean Hamasek

Su-etena hausteko arriskua erreala izan bada ere aste guztian zehar, adostasun batera iristeko bidean dira bi aldeak: bahitu gehiago askatuko lituzke Hamasek, laguntza Gazara sarrarazteko bidea ez oztopatzeko "promesa" egin duelako Israelek. Arabiar Ligako herriek... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


Eguneraketa berriak daude