Pablo Gorostiaga: «EAJ ez da gauza Madrili demokratikoki planto egiteko»

  • aurkeztu zen. Udaletatik kanpo dauden herri plataformez jardun dugu. Ibarretxe Planaz, ETAz eta Laudioko den Juan Jose Ibarretxe lehendakariari buruzko iritzia ere eman digu.

2021eko uztailaren 27an
Laudio Aurrera hautagai-zerrendak 2.000 boto inguru erdietsi zituen azken udal hauteskundeetan. Ondo bidez hiru zinegotzi izan behar lituzke udal batzarrean. Laudioko alkatea EAJko Jon Karla Menoyo Llano da gaur egun. Bere aurrekoa Pablo Gorostiaga izan zen, orduan 3.300 boto jaso zituen EHen izenean: «Kriminalizatze eta legez kanporatzearen ondorioek eragina izan zuten herri plataformetan. Laudion EAJ-EA koalizioak egoera ondo baliatu zuen, baita etekin handia atera ere», adierazi digu Gorostiagak. «Egoera normalizatuan alkatetza berrituko genuen, gure taldearen udal kudeaketa egokia izan baitzen. Orduan hasitako lanak »auzoetako etxebizitzak eta azpiegiturak, bereziki» orain bukatzen ari dira. Eusko Jaurlaritzarekin batera guk hasitako lanen fruituak ari dira jasotzen. Beraz, gure bermeak ez ziren politikoak soilik, sozialak baizik», esan digu elkarrizketaren abiapuntuan.

Arabatik ikusita zein da udaletxe eta foru aldundietatik at geratu zineten hautetsien egoera? Nola bizi duzue arazoa?
Zailtasun handiz. Eguneroko harremanak berebizikoak dira oinarrizko politikan, herri tresnak kendu dizkigute. Herri xehearengana iristeko udaleko lana debekatu digute, baita Batzar Nagusietakoa ere. Frankismoaren garaira itzularazi nahi gaituzte, klandestinitatean bizitzera. Gu, artean, diktadura garaiko herri batzarretara itzuli gara, eskualdez eskualde eta herrialdez herrialde antolatzen eta lanean segitzen dugu.

Ezker abertzaleak badu hartara etorkizunik?
Guk hogeita bost urte hauetan landu dugun proiektua eta mezua bizirik dago, oso bizirik. Are gehiago, gure borrokaren izaera eta arrazoia inoiz bezain beharrezkoa da. Ibilbide honetako hainbat garaietan gure helburuak handiusteak ote ziren sinetsarazi nahi izan digute, baina gure proiektua »batzuek diotenez» ez da batere handinahikoa edo utopikoa. Herri hau eraikitzeko oinarri-oinarrizko proiektua soziala eta nazionala da. Guk aldarrikatzen dugun Euskal Herria subirano eta burujabea »PP eta PSOEko egoskorrak salbu» abertzale guztiek ontzat jotzen dute. Azken hogeita bost urteetan ordea, abertzale horien ordezkariek »EAJkoek bereziki» ez dute behar adina bultzatu norabide horretan.


Non da, bada, norabide horretan abertzaleak elkarrekin bultzatzeko klabea?
«Hitza eta erabakia» da klabea, baina berau zehazteko unean ez gara ados jartzen. Gainera, orain unea larriagotu da hitza kendu digutelako. Herri honen erabakitasuna zehazteko unean frankismoaren azken garaian bezala gaude.

Udal hauteskundeak 2003ko maiatzean egin ziren eta ekaineko 14an udalbatzak osatu. Arazoak konponbiderik ba al du?
Horretan bi alde bereizi beharra dago: batean, Alderdien Legea indarrean jarri zuten PP eta PSOE daude, eta bestean EAJ, EA eta EB-Berdeak batez ere. EAEko hirukoaren alderdiek lege hori neurri handi batean aplikatzen lagundu dute. Halaber, Aralar alderdiak »ez du erabakitzeko horrenbeste botererik baina» zenbait kasutan ere alderdi horiei segimendua egin die. Hirukoak nahi izan balu lege hori ez zen praktikan gauzatuko, bazuen Madrili nahiz Europari planto egitea.

Nola ordea?
Batetik, guri dagozkigun karguak ez hartuz. Bestetik, lege faxista horri aurre eginez. Duela hogeita bost urte, estatuaren erreforma hasi zenean, EAJk bereziki »Espainiako armadaren tankeak zirela-eta, besteak beste» ez zuen maila handiagoko demokraziaren alde borrokatu nahi izan, aitzitik, EAJk borroka indargabetu zuen. EAJk trantsizioan eman zuen pausoa hutsala izan zen. Euskal arazoa eta zauri historikoa ez ziren behar bezala itxi eta EAJko hainbat kide etsituta eta zapuztuta dago egun. Alderdien Legearen aurrean EAJk atzera pauso bat eman du berriz ere. Baina dagoeneko ez dio balio esateak hau demokrazia mugatua dela.


Horrela izanda, ezker abertzaleak nola ez ditu jeltzale zapuztu horien sostengua edota botoa bereganatu?
EAJk bertako hedabideak eta bere trikimailuak ondo prestatuak ditu. Oraindik ere ez omen dio ezeri uko egiten, bere helburu guztiei eusten omen die, praxia besterik da, ordea.


Udalbatzak osatzerakoan «debekatutako botoak ohiko udal batzordeetara bideratzea irtenbideetako bat zela» aipatu zen. Zertan dago aukera hori?
Ezertan ez. Ez dut uste inongo udalean ezer egin zenik. Guk, hala ere, LOREG Hauteskunde Legearen 182. 2 artikuluaren bidea onartu dugu. Legez kanpo gaudenok ez dugu asmatu lege hori, baina bide hori urratzea planteatu dugu. Lizartzako alkate Joseba Egibarrek bide horretatik aurrera egin nahi izan zuen, baina hegalak moztu zizkioten. Zergatik? Bada, bideak joko politikoa eman ziezagukeelako, edo aukera bat behintzat. Ez zigun egoera normalizatuan legozkigukeen ordezkariak emango, baina, bide onargarria izan zitekeen. EAJko bateren batek Joseba Egibarren ekimena eragotzi zuen ordea.

Zergatik, zure ustez?
Bide horretatik jotzea Madrili aurre egiteko modua delako, nolabait. EAJ ez da Madrili demokratikoki planto egiteko gauza. EAJk Madrilekin negoziatzeko eskabide-kartera ona nahi du. Bien bitartean, EAJ egoera honetan oso eroso dago, bere kartera ondo kudeatzen du, maisu da EAEko administrazioa kudeatzen, administrazio honetako edozein postu zalantzan ikusi orduko muzin egiten dio edozein aldaketari. Kasu honetan "errebeldia" moduko bat plantea zezakeen hauxe esanez: lege hau ez da demokratikoa, guk ez dugu Alderdi Politikoen zuen legea beteko, ez ditugu gureak ez diren eserlekuak hartuko. Baina, jakina, hori bai dela utopia.

Aralarreko Xabier Sarasuak udal kontseiluak antolatzea aipatu zuen arazoa gainditzeko.
Ez dut horren berri. Badakit eztabaidak izan direla. Guk, esan bezala, Joseba Egibarren ekimenean arazoa gainditzeko bidea ikusi genuen.

Non kokatzen duzu Andoaingo udaletxean «apartheid» salatzeko herri plataformen ordezkarien ekimena?
Gure eserlekuak betetzen ari direnei, egin dezaketen lehen ekimen demokratikoa kargua bertan behera uztea dela adierazi diegu. Izan ere, dagoeneko oso eroso sentitzen hasi dira, ez dira gogoratzen eserlekua ez dela berea. Eroso eta gustura daude, hautetsi demokratikoak direla diote, baina gure eserleku horiek usurpatu dituzte. Madrilgo botereak bete ezin duen legea haiek ari dira betetzen, Madrilgo boterearen kolaboratzaileak dira. EAJ gatazka gainditzeko eta Euskal Herriaren eraikuntzaren alde benetan badago, euskaldunok erabakitzeko eskubidea badugu, Ibarretxeren planak dioen bezala, udaletxetako auzietatik hastea dauka.

Nola ikusten duzu Ibarretxe Plana?
Gu, aldez edo moldez, malguak izaten ari gara Ibarretxe Planarekiko. Baina Ibarretxeren plana Jaurlaritzaren estatutu plana soila bada, peko errekara goaz berriz ere. Plana aurreko estatutuaren parametroetan gauzatu nahi badute, guk ez diogu bide hori urratzen lagunduko.

Ibarretxe Planaren hitzaurrean aukera ikusi du Batasunak. Zer diozu zuk?
Aukerak ikusten ditugu hitzaurreak osagai garrantzizkoak dituelako: autodeterminazio eskubidea eta Euskal Herriko zazpi herrialdeak aipatzen ditu. Euskaldunok erabakitzeko aukera aipatzen du. Gu joko eremu horretan sartzeko prest gaude. Baina inork inori ezer inposatu gabe. Inposatzeko badaude konstituzionalistak. Jakitun gara herrialde bakoitzak erritmo eta moduak ezberdinak behar dituela, baina guk haiekin ere »Iparralde eta Nafarroarekin» kontatu behar dugula diogu. Eta ez Gobernuz Kanpoko Erakunde modura. Adibidez, Udalbiltzaren bidez lan egin nahi izan dugun moduan baizik. Euskaldunok, mugak muga, gogo hori landu behar dugu. Guk herri honen historia eta errealitatea osotasunean onartu behar dela diogu eta gero herrialde bakoitzak erabaki dezala. Hori autodeterminazio eskubidea onartzea da. Mekanismoak praktikan jarri behar direla? Ados. Gu prest gaude.

EAEko hauteskundeei begira, nola ikusten duzu ezker abertzalea?
Zaila da antzematea hauteskundeak nola burutuko diren. Gu, aldian-aldian, hainbat borroka modutara moldatu gara. Nik ez dut borroka instituzionalean sinetsi izan, eta, hala ere, instituzioetan aritu naiz. Nolabaiteko boterea genuela zirudienean »700 hautetsi, alkate multzo handia, 14 biltzarkide EAEn...», ateak zabalik genituela uste genuenean, ustez demokrazian ginela, alegia, legez kanpo utzi gaituzte. Izan ere, hau demokrazia da baldin eta besteek nahi duten moduan ari bazara, sistemak nahi duen ereduaren barruan aritzen bazara. Zure dinamika sustatzen ahalegintzen bazara zureak egin du. Nolanahi ere, guk lanean segituko dugu, eta ez badigute parte hartzen uzten, aurreko alditan bezala jokatuko dugu edota bide berriak urratuko ditugu. Artean gauza bat ikasi dugu, guk egiten ez duguna ez dutela besteek egingo. Alegia, beste alderdietako bakar batek ez ditu gure aldarrikapenak praktikara eramango.

Ibarretxe lehendakaria hizpide
Juan Jose Ibarretxe lehendakaria legebiltzarkidea eta Laudioko alkatea izana da, laudioarra da, zu bezala. Zer iritzi duzu bere jarduera politikoaz?
Alkate izan zelarik, arrazoiak arrazoi, ni ez nintzen udaletxean izan. Oposizioko gure udal taldeak harreman hurbila izan zuen berarekin eta udalbatzarekin. Geroztik, lehendakariorde nahiz lehendakari karguak Ibarretxeri handiegiak zitzaizkiola pentsatu genuen, baita agudo konturatu ere Ibarretxe lehendakaria, bera eta bere ingurua dela.
Behin nola, jada lehendakaria zelarik, HBko lau alkate bildu ginen berarekin: Altsasuko Camino Mendiluze, Arrasateko Xabier Zubizarreta, Ondarroako Loren Arkotxa eta ni; Hegoaldeko herrialde bakoitzeko ordezkaritza bat. Abertzaleok elkarrekin landu beharreko eremua ondua zela adierazi genion, eraikuntza nazionalean aurrera egiteko garaia zela. Berak ere bidea hori zela adierazi zigun. Gero, bera beste norabide batetik joan da. Tira, joan da edo eraman dute, funtsean EAJko lehendakaria baita. Politikako hainbat botereren eraginpean ari da, botere ekonomikoen menpe bereziki. Jakina, erabaki guztiak hartzea ez dago bere esku, baina ezin duena da hainbat aldarrikapen bere egin eta gero ez bete. «Elkarrizketaren alde tinko nago" esan ohi du. Bada, guri huts eta iruzur egin digu. Ezker abertzalearekiko bere huts egite handiena hori da. Eta guk ez dugu ezeren esklusiba, batzutan oker bestetan zuzen aritzen gara, baina, gutxienez, beste edozein alderdik merezi duen errespetu eta hitza zor zaigu, azken finean elkarbanatzen dugun esparru politiko batean ari gara-eta.

ETAren aurkako azken operazioa
«ETAren aurkako polizien azken operazioak inarrosi eta iratzarri gaitu berriz ere. Lo gaudela dirudienean gertakari hauek esnatzen gaituzte. Izan ere, Euskal Herrian erakunde militar bat dago. Nik ez dakit poliziek harrapatu omen duten armategia sofistikatua edota garrantzizkoa den. Erabakigarria izango dela diote, ETA ez dela berregituratuko. Auskalo ETAk zein ahalmen duen! Azken hogeita bost urteetan ETAren armategiak konfiskatu, milaka militante eta hamaika buruzagi atxilotu dituzte, baina ETA hor dago. ETA bukatzeko zorian dela diote, baina ni eszeptikoa naiz. EAJk berak onartu behar izan duen bezala, ETAren oinarrian Euskal Herriko gizartea dago. Eta herri honi erabakitzeko eskubidea eta ahalmena ematen ez zaizkion bitartean borroka armatua izango da. Ez dakit ETAren izenean edo beste izen batez izango den, baina horiek dira herri honetako ekimen armatuaren sorburuak eta arrazoiak».


Azkenak
Los Angeles hirigintza estentsiboaren zepoan: ehundaka etxe kiskali dituzte suteek

AEBetako eta munduko hiri handienetakoa den Los Angeles sute ikaragarriek harrapatu dute eta jadanik 150.000 lagun lekuz aldatu behar izan dituzte agintariek. Alkateak larrialdi egoera ezarri du, garrek ehundaka etxe kiskali dituzte hainbat auzotan, eta haizete gogorrek ez dute... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
Santander bankuak familia bat etxegabetu nahi duela salatu dute Iruñean

Auzoko familia bat etxea galtzeko arriskuan dagoela salatu du Berriozarreko Hipotekak Kaltetuen plataformak, hipoteka 600 eurotik 1.150 eurora igo eta gero. Familiarentzako irtenbide bat eskatu du plataformak.


Groenlandia, Panamako Kanala, Kanada eta Gaza: Trumpen inposaketen mehatxupean

Groenlandia eta Kanada AEBen barne eta Panamako Kanala bere kontrol zuzenaren pean nahi ditu Trumpek. Gazari begira ere argi utzi du: israeldar bahituak ez badituzte berehala askatzen, "infernua" zabalduko du Ekialde Hurbilean. Azkenik, Mexikoko Golkoari izena aldatu... [+]


Txikitasunean handi… handitasunean txiki?

2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.

Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]


Aurrera egiteko aukera

Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]


Hego Euskal Herrirako gutxieneko soldata propioaren alde batu dira euskal sindikatuak

ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk herri ekimen legegilea aurkeztu dute Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan, gutxieneko soldata propio baten alde. Lanbide arteko akordio bat lortzeko ekimen bateratuak ere iragarri dituzte. Eusko Jaurlaritzak begi onez ikusi... [+]


2025-01-09 | Joan Mari Beloki
Ukrainan argitzekoak

Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
BSH Ezkirotzeko enpresa batzordea ez da izango ostiraleko Madrilgo bileran

Espainiako Industria Ministerioak antolatu du bilera, eta langileek jakinarazi dutenez, ez dituzte gonbidatua, "gure interesak ordezkatuko dituena Nafarroako Gobernuaren ordezkaritza izango baita". Langileek elkarretaratzea egingo dute ostiralean 12:00etan enpresaren... [+]


Herbehereetatik etxera

2017an Indonesiak eta Herbehereek akordio bat sinatu zuten, Europako herrialdeak hiru mendeko kolonialismoaren ondorioz lapurtutako ondarea  itzul tzeko helburuarekin. Gusti Agung Wesaka Puja itzultze prozesuaren arduradun indonesiarraren hitzetan, akordio hori... [+]


Grezia, mende erdia monarkiarik gabe

Grezia, 1975. Herrialdeak urtea errepublika gisa hasi zuen, hiru aste lehenago, 1974ko abenduaren 8ko erreferendumean, herritarrek monarkiaren amaiera erabaki ondoren.

Hamarkada bat lehenago, 1964an, Pablo I.a erregea hil zenean, Konstantino semeak hartu zuen tronua, 23 urte... [+]


2025-01-09 | Sustatu
Metaren irizpide berriak: bazterkeria libre Instagram eta Facebooken

Metak bere moderazio politikak eta irizpideak irauli ditu Donald Trump Etxe Zurira itzultzeko bezperatan. Fact checker edo egiaztatzaile zerbitzuak etengo dituzte, eta komunitatearen oharrak jarri horren ordez (X/Twitterren bezala), eta aldi berean "adierazpen... [+]


2025-01-09 | Leire Ibar
(H)ilbeltza, euskal nobela beltzaren astea izango da Baztanen

Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.


Jean-Marie Le Pen: nazismoa eta “arrazen mailakatzea” asumitzen zituen politikaria

96 urterekin hil da Jean-Marie Le Pen, eskuin-muturreko aurpegi ezaguna, Frantziako Estatuan urtez urte indartu egin den Fronte Nazionalaren sortzailea. Ahoan bilorik gabe aritu izan da beti eta beti bere ideia arrazistak zabaltzen. Ideia arrazistak ereiten, eta uztak jasotzen:... [+]


2025-01-09 | Estitxu Eizagirre
Ekimen bat gehituta, hauek dira aurtengo euskara hutsezko liburu eta diskoen bederatzi plazak

Euskal kulturako berritasunak ezagutu nahi dituenak eta egile zein argitaletxeei zuzenean erosi nahi dizkienak urtean zehar baditu hainbat azoka eta ekimen aukeran. Urte askotako tradizioa dute horietako batzuek eta berriagoak dira besteak; tematikoak dira horietako asko eta... [+]


Eguneraketa berriak daude