Egunak 24 ordu ditu, 1.440 minutu eta 86.400 segundo. Denbora hori guztia betetzeko hamaika modu dago. Denbora hori ez dugu orain urte batzuk bezala betetzen eta atzetik datozenek ere ez dute berdin beteko. Gizartean ematen diren aldaketek, lan egiteko moduak, asmakizun berriek... guztiek, gure egunerokoa baldintzatzen dute.

Eustat, Euskal Estatistika Erakundea, Europako beste herrialdeen ereduari jarraiki, orain 10 urte hasi zen Euskal Autonomia Erkidegoan bizi diren pertsonek denbora zertan ematen duten ikertzen. Aurreko urtean hirugarrenez egin zuten inkesta eta datu bitxiak eskaini zizkien egindako azterketak. Jakin-minez eginiko ikerketa horrek gure gizarteari buruzko datu asko eskaintzen ditu. Baina Jose Maria Agirre, estatistika erakundeko kideak azaldu digunez, datuek bere baitan ez dute askorik esaten, interesgarriena, aurreko ikerketekin alderatzea da eta gure gizartean zein aldaketa izan diren jakiteko aukera ezin hobea eskaintzen digu konparaketa hori egiteak.


2003koa orain bost urte egindako ikerketarekin alderatzen badugu, ondorioa argia da: lanean gero eta denbora gutxiago igarotzen dugu »14 minutu gutxiago», baina horrek ez du esan nahi aisiarako denbora proportzio berean luzatu denik. Etxetik lanera eta lanetik etxera bidaian egiten dugun denbora, esaterako, asko luzatu da. Beste adibide bat merkatal zentroak dira. Aisia guneak dira izatez, baina bertarako bidean egiten dugun denbora ez da aisiatzat hartzen. Horrelako joan-etorrietan, lehen erabiltzen ez zen denbora luzea erabiltzen da. Bi datu hauek egungo gizartean gertatu diren aldaketa bi garrantzitsuren isla dira.

Egungo gizartean nabarmena den beste aldaketa bat, emakume gero eta gehiagok etxetik kanpora ere lan egiten duela da. Hala ere, ikerketa honen beste puntu garrantzitsu baten arabera, oraindik ere, emakumeek denbora dezente gehiago eskaintzen diote etxeko lanak egiteari »gizonezkoek baino bi ordu eta 21 minutu gehiago egunean». Dena den, aitortu beharrekoa da, Eustatek eginiko ikerketaren arabera, gizonezkoak orain 5 urte baino zertxobait luzeago aritzen direla jarduera honetan.

Inkestak eman dituen beste hainbat emaitzek, hasiera batean behintzat, xelebreak ematen dute: esaterako, datuen arabera, bizi soziala, 2003an, batez beste, egunean 58 minutukoa izan zen eta lanean eman duguna, 3 ordu eta 23 minutukoa. Askok pentsatuko du zifra horiek ez dutela bere errealitatearekin bat egiten, baina kontuan izan behar da horrelako ikerketetan bataz bestekoekin lan egiten dutela, hau da, ez dela berdin 16 urteko gazte batek egiten duena eta 80 dituen amonaren bizimodua. Gainera, ikerketa jakin honetan gauza kurioso bat gertatzen da: "Denbora jakin batean, hainbat aktibitate aldi berean egin ditzakegu; adibidez, sukaldean ari garela, irratia entzuten badugu. Inkesta honetan bakarra hartzen da kontuan, eginkizun nagusia", argitu digu Agirrek.


Aisia nola erabiltzen dugun? Lautik batek onartzen omen du, egunak dituen 24 orduetatik 1 gutxienez, ezer egin ez, erlaxatu eta pentsatzen igarotzen duela, baina gehienek aisia pasiboa deitzen dena egiten dutela diote: prentsa irakurri, telebista ikusi… Aisia aktiboa erdiek baino gehiagok praktikatzen dute. Aisia aktibotzat paseatzea edo Interneten nabigatzea kontsideratzen dira, besteak beste. Aipatzekoa da, Internet eta informatikari, egunean batez beste eskaintzen diogun denbora, azken bost urteotan 5 minutu igo dela. Era berean, lagunekin egiten dugun denbora nabarmen murriztu da.

Lana eta aisia, aisia eta lana... nola banatu? Denbora hegan joan ez dadin, bizitza zer egiten ematen dugun pentsatzea ez dugu ariketa txarra izango, aurretik geratzen zaigun hori ahalik eta ongien probesteko.