Hostazuriaren gorria


2007ko otsailaren 21ean
Hostazuri (Sorbus aria) bat dut bizilagun. Duela sei bat urte landatu genuen neuk lan egiten dudan leihoaren parean eta egunero ikusten dugu elkar. Harri eta porlanezko zoruan, espaloietan egiten diren zulo edo alkorke horietako batean bizi da. Juxtu antzera, beraz: ura eta elikagaiak tamainan hartzeko aukera du eta ondorioz, lorealdi bikainak eta fruitu andanak ematen ditu urtero, bera noiznahi ihartuko dela uste duenez, bera bezalakoak sortuz espezieari eusteko aukerak ugaritu nahi ditu fruitu eta hazi asko emanez. Ondoan dituen xarma (Carpinus betulus) eta astigar zorrotza (Acer platanoides) alde ederrean bizi eta hazten ari dira, porlanez inguratutako zulo batean beharrean lur puska ederrean landatuta baitaude...
Hostazuriaren generoko landareak, Sorbus-tarrak, gogoko ditut oso: otsalizarra (Sorbus aucuparia), maspila (Sorbus torminalis)... Baso eta mendietan gero eta gutxiago ageri dira eta porlan artean gutxi landatzen dira. Genero hau arrosazeoen familiakoa da, sagarrondoa, gereziondoa eta abar luzearekin batera, eta hauen antzera fruitu jangarriak dituzte. Aspaldi du euskaldunok ez ditugula jaten, baina bere garaian udazkeneko elikagai ona zen. Neure leiho ondoan dagoen hostazuria fruituz mukuru da oraintxe, distiratsu erakargarri gorri... jalea, marmelada edo dultzea egin nahiz hartzituz alkohol edangarria bihurtzeko pronto daude, jateko deika. Janez gero dagoeneko helduak dituen haziak nora edo hara barreiatuko direla bai baitaki. Garai batean arotz eta tornularien kutixia zen hostazuriaren zura. Egungoek ez dute ezta izenez ere ezagutzen, Errusiakoak, Indonesiakoak edo Brasilgo zurak etxekoagoak dituzte. Zura fina du eta, bai tornuan bai eskuz, kirtenak, koilarak... pieza bereziak egiteko erabili izan da.
Ezagutuz gozatu eta fruituak baliatu nahi badituzu pinu, ler, pago edo haritz landaketa intentsiboak iritsi ez diren mendi muturretara edo errekondoetara jo, karea nahiz buztina dagoen lurretan topatuko duzu. Haizea dabilen egunetan errazago, hostopeko tapiz zuria erakusten baitu, urrutira nabarmen zilarrezko azalduz. Ni bizilagunak eskaintzen dizkidanak biltzera noa, eta urtero legez bere eskuzabaltasuna gogotik eskertuko diot...


Azkenak
Bere militante batek eraso “faxista” jasan duela salatu du Tolosaldeako Kontseilu Sozialistak

Larunbatean pertsona talde batek Tolosaldeako Kontseilu Sozialistako kide bati eraso egin ziola salatu dute. Azaldu dutenez, "faxistei aurre" egin zien propaganda jartzen ari zirela, eta piperbeltz espraiarekin zipriztindu zuten.


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Cédric Kurrutxet: «Zailtasunetan diren emazte haurdunak aterpetzen ahalko dira Iturria etxean»

Haurdunaldian diren emazte bakartuentzat, harrera-leku bat proposatuko du La Maison des Sept Vallées elkarteak Donibane Lohizunen. Pariseko bikote jabe pribatu baten gogoan sortu zen xedea. Donibane Lohizunen, 2021ean Iturria izeneko etxea erosi eta, bazter bastizetan... [+]


Gasteizko EHUko campuseko irakasle bat salatu dute ikasleei jazarpena eta ukituak egitea leporatuta

Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo argitaratu dituzte irakasle beraren aurka, irakaslearen izena eman gabe, baina Filologia Hispanikoko irakaslea dela zehaztuta. ARGIAk gradu hori urte desberdinetan egin duten hiru ikasle ohirekin hitz egin du,... [+]


Tuterako Nano Automotive lantegia itxiko dute eta 120 langile kaleratuko dituzte

Zuzendaritzak argudiatu du "ahalegin guztiak" egin arren, bezeroen eskaria "drastikoki" murriztu dela. Nafarroako industriaren defentsan igandean egingo den mobilizazioan parte hartuko du enpresaren komiteak.


Ustezko ezkerra migratzaileen sarekadak egiten (eta harro) Erresuma Batuan: 4.000 atxilotu sei hilabetetan

Agintean dagoen Alderdi Laboristak atxiloketen eta deportazioen irudiak erakutsi ditu, eta urtarril honetan "errekorra" egin duela esan du, harro-harro.


Eraso matxista bat salatu dute Amurrion

Amurrioko Emakume Sareak elkarretaratzera deitu du eraso matxistari erantzuteko, asteartean 19:00etarako. Bilbon, adin txikiko neska bati egindako sexu erasoa salatzeko mobilizazioa egin du Itaiak astelehenean.


Hamasek bertan behera utzi du larunbat honetako preso trukea, Israeli su-etena urratzea leporatuta

Erakunde islamistak Israelek urratu dituen neurrien artean aipatu ditu Gaza bonbardatzen jarraitzea eta aske utzitako preso palestinarren egoera. Trumpek mehatxatu du, preso trukea egin ezean, Gaza "infernu" bihurtuko duela.


Ikerketa abiatu dute Arrasateko taberna bateko komunean kamera bat aurkitu ondoren

Arrasateko Udaltzaingoak abiatu du ikerketa, neska batzuek igande goizaldean erdialdeko taberna bateko komunean kamera txiki bat aurkitu ondoren. 


2025-02-11 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Muga-zergak: gerra ekonomikoan ere, eszenografiak ezin du estrategia ordeztu

Air Force One hegazkinean Super Bowl-erako bidaia aprobetxatu du Donald Trumpek, ezartzear dituen muga-zergen berri emateko. Eszenografiaren aldetik, bikain. Etxerako mezua da “lasai baino lasaiago nago ni; begira nora goazen... Estatubatuarrak ere lasai egon daitezke... [+]


Ikasleek asanbladak eta mobilizazioak antolatu dituzte mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakaslearen aurka

Gasteizko campuseko Farmazia Fakultateko ikasleek "faxismoaren aurka antolatzearen beharra" azpimarratu dute, eta EHUri irakaslearen berehalako kaleratzea exijitu diote.


Txatbot hoberenaren bila

Azken urteetan, adimen artifizialaren (AA) garapenak hizkuntza gutxituen egoeran eragin nabarmena izan du. Teknologia erraldoiek garatutako eredu nagusiak, hala nola ChatGPT, hizkuntza nagusietan trebatzen dira, eta horrek euskararen moduko hizkuntzak bazterrean uzteko arriskua... [+]


‘Emaiezu hemengoa, emaiezu euskara’ leloa erabiliko du Nafarroako Gobernuak euskara sustatzeko kanpainan

Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]


Eguneraketa berriak daude