Belaunaldi berriak
Uztaren zoramenarekin batera udan bete-betean hazi diren landareetatik hurrengo urterako landare berriak sortzeko sasoiaren amaiera dator. Bi era ditugu urtez urte landareak etengabe ugaltzeko: hazia eta kimua. Bi aukerak antzekoak baino bai desberdinak! Haziak ereinez gero hazia hazi duen landare ama nor den badakigu, baina haren lorea ernaltzera etorri zen polen alea barreiatu zuen aitaren berririk ez eta jaioko den landarea bien hibridoa izaki, nolakoa izango den ez dakigu: ama ezagunaren antzekoa, ezkutuko aitaren antzekoa edo tipo berri-berri bat. Kimua erabiliz gero, ordea, nahasketa sexualik izan ez denez, kimua kendu diogun landarearen ezaugarri berdin-berdinak izango dituen landarea sortuko da, klon bat alegia. Kimua moztu eta adaxka gisa landatzean, kimuak eman dituen landare ama klonatzen ari gara.
Haziak baliatzera, fruituak heldu direnean bildu eta haziak kendu. Ereiteko bada aukera parea: bildu ordurako erein edo jaso eta neguaren bukaeran lurrean sar. Negukoa aukeratuz gero bi eratara jaso daitezke: hare, legar edo hondar heze artean edo bere horretan; batera edo bestera, etxe barru beroegietan sartu gabe kanpoan eduki haziak. Udaberrian ernetzeko neguko hotza jasana izan behar du bestela oraindik udazkenean dagoela pentsatu eta ez da ernetuko.
Kimuak adar mutturrekoak bezala sustraietakoak balia daitezke. Lurpeko azken hauek loditutako zatiei kendutakoak izan ohi dira: lirioak, kalak... Adar mutturretakoak erabiltzera, sustraiak garatzea sustatzen duten hormonek asko lagunduko dute. Geranio, begonia eta kimuak urtsuak dituzten landareetan ez dira beharrezkoak, erraz itsasten baitira. Kimuak zurtuta dituzten landareetan, aldiz, itsaste hori zailxeagoa da. Hauetan kimua ebakitzerakoan egindako zauria hormonatan busti eta sustrai berriak errazago haziko dira. Landatutako kimu hauek udazkenean itsasteko eta inolako adeirik ekarri gabe datorren neguan toki babesean eduki beharko dira. Udaberrian zain berriak goiz emango ditu eta konturatzerako izerdi berriaz mardul lotsagabe adeigabe etorriko da belaunaldi berria.
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]
2017an Indonesiak eta Herbehereek akordio bat sinatu zuten, Europako herrialdeak hiru mendeko kolonialismoaren ondorioz lapurtutako ondarea itzul tzeko helburuarekin. Gusti Agung Wesaka Puja itzultze prozesuaren arduradun indonesiarraren hitzetan, akordio hori... [+]
Grezia, 1975. Herrialdeak urtea errepublika gisa hasi zuen, hiru aste lehenago, 1974ko abenduaren 8ko erreferendumean, herritarrek monarkiaren amaiera erabaki ondoren.
Hamarkada bat lehenago, 1964an, Pablo I.a erregea hil zenean, Konstantino semeak hartu zuen tronua, 23 urte... [+]
96 urterekin hil da Jean-Marie Le Pen, eskuin-muturreko aurpegi ezaguna, Frantziako Estatuan urtez urte indartu egin den Fronte Nazionalaren sortzailea. Ahoan bilorik gabe aritu izan da beti eta beti bere ideia arrazistak zabaltzen. Ideia arrazistak ereiten, eta uztak jasotzen:... [+]
ilbeltza-(1).jpg)
Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.
Espainiako Industria Ministerioak antolatu du bilera, eta langileek jakinarazi dutenez, ez dituzte gonbidatua, "gure interesak ordezkatuko dituena Nafarroako Gobernuaren ordezkaritza izango baita". Langileek elkarretaratzea egingo dute ostiralean 12:00etan enpresaren... [+]
2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]
“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]
.jpg)
Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.
Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]
Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]