Sobronera iristeko, Urduñako mendatera doan errepidetik (N-625) A-2122 errepidea hartu behar dugu. Honek, zuzenean Sobrongo bainuetara eramango gaitu. Herria goi aldean dago, 3 kilometrora. Oraindik ere argindarra iritsi ez den herritxo honek, dozena erdi etxe baino ez ditu. Antzina bere bizilagunak nekazari, abeltzain eta basoko lanetan aritzen ziren. Egun, asteburuetako aisialdirako herria da batik bat.

Inguru honen natur balioa izugarria da. Ebro ibaia da bertan mugarri naturala Araba eta Burgosen artean. Baina naturak guk ezarritako mugak ulertzen ez dituenez, bertako bizidunak »gizakiaz aparte» eroso bizi dira lurralde batean zein bestean. Nekazaritza eta abeltzaintzarako toki antzu eta iritsi ezinak izanik, osasun ekologiko aparta mantentzen du. Natura 2000 sarearen barne dago paisaia malkartsu hau. Hondar eta buztinezko substratuaren gainean kare-harri izugarriak daude, paradisua haitzetako faunarentzat. Sai arreen EAEko ugaltze koloniarik ugarienetako bat dago eta arrano beltzaren habia toki ere bada. Era berean, substratu mota hau oso aproposa da bertako landareentzat. Baso anitz eta zabalak topatuko ditugu, haitz artetik hasi eta erribera arte.

Oraingoan bi ibilbide proposatuko ditugu. Bata, Sobrongo Mota mendi gailurrera eramango gaituena. Bestea, berriz, labur eta lasaiagoa Ebro ibaiaren aldamenetik doana.


Kotxea Sobronen bertan utzita, ibilbidea hasteko, herrira iritsi aurretik ezkerretara dagoen lur eta harrizko pista hartuko dugu. Ez du inongo galbiderik, pista nagusia jarraitu. Bertako landaretza ikusgarria da. Hasieran artadiko sastrakadia ikusiko dugu, txilarra, ipurua, ezpela.... Gizakiak ustiatzen ez duenez, basoa zabal hedatu da. Artadiko zuhaitz espezieak dira nagusi, arteak, erkametzak, abaritzak, eihar frantsesak, hostazuriak... Landare belarkaretan ere dibertsitate aberatsa dago bazterretan: estrepa, izpilikua... desagertzeko arriskuan dauden zenbait espezie ere bertan bizi da.

Altuera hartu ahala, pinu gorria bistaratuko zaigu. Pagoek irekiko digute leporainoko bidea. Artadi itxi eta iragan ezinetik, pagadi zabalera pasa gara. Zabaldian, haitz handi bat ikusiko dugu: horren atzean dago gailurra. Hontza handiaren bizileku da, baita argi oilarrarena ere. Ezpel artean, orkatz eta basurde ugari bizi da, gauetan herriraino jaisten dena zer edo zer irenstera. Tamaina txiki eta ertaineko haragijaleek ere badute beren txokoa, ez daude oso aparte basakatu, katajineta, lepazuri, erbinude, azeri eta noizik eta behin otsoa.

Burdinazko ataka bat igaro ondoren, beti ezkerretara hartuaz, ezpel artean gailurrera iritsiko gara. Bertako paisaia nahikoa gozatu ondoren, beheranzko bidea hartuko dugu.


Bigarren ibilbidea bainuetatik hasten da. Araba eta Burgos lotzen dituen zubia zeharkatuko dugu eta lehen geldialdia iturrian egin. Iturria koba batean dago, metalezko egitura batek babestuta. Segidan, iturritik ezkerretara doan bidezidorra hartuko dugu.

Erriberako landare eta fauna gozatzeko parada dugu. Sahatsak, makalak, haltzak, ahateak, kopetazuriak eta beste hainbat bidelagun ditugu. Egoera larriagoan dauden igaraba eta bisoi europarra ere nabari da Ebro ibarreko basoetan. Laster batean, bidezidorraren bukaerara iritsiko gara.

Nahi izanez gero, ibaia zeharkatzeko pasadizo batek "La Playa" ostatura eramango gaitu. Handik errepidez egin dezakegu buelta.


Sobrongo bainuetan mahai eta aulki ugari dago egun pasa polita egiteko. Abentura gunea ere badu, eskaintza zabala duena: abentura eremua, eskalada, paintball, urpekaritza ibaian... Sobrongo turismoa dinamizatzeko egitasmoa proposatu berri dute uda honetan. Bainuetxe erraldoia eraikitzeko proiektu handizale baten susmoa ere badago. Gure handinahiak kontrolatzen baditugu, bizi kalitatea irabaziko dugu.