Alpaparen pagotxa
Mendi goietako lautadetako larreetan bazkatzen dabiltza artaldeak, udako beroak edo udazkeneko hotzak belazeak gorritzen dituen arte. Gero semaforoetatik urrun ibiltzen garenon artera, beterrietara jaitsiko dituzte. Urte erdia beheetan, urte erdi zaila: erdiernalditik aurrerakoa, edoskitzaroa edo gaztagintzarako jezteko esnealdia, arkumeak hazi beharra... Artaldeari eusteko mandioak, meta-tantaiak, belar-zuloak eta plastikozko poltsa erraldoiak beteta izan behar. Aro horretan neure lantokiko leiho paretik igarotzen da egunero ardi muturbeltz adardunen taldea, zakur mutur txorrotxa eta artzainaren arteko babesean. Erdi estraperloan, gatzagi naturalarekin egindako gazten ospeari eutsi nahi eta, neguan belardietako jaten kondarrak osatzeko zerbait egin behar... Ukuilu ondoan duen sailtxo dotorean lurra jiratu eta "raygrassa" erein zuen. Ardi mokofinen gustukoa ez, ordea! Harrezkero behi-belarra deitzen dio. Gutxietsitako belarra eta lurra jiratu eta alpapa ereitea hurrengo urratsa. Alpapa kategoriako jatena, kategoria gorenekoa, alegia. Erein bai, baina ernetu ez... Konturatzerako alpapa gozoa behar zuen soroa piper-belarrak hartua, bai mardul gainera... Bere estropozuren bat izango zelakoan, berriro hazi garestia eskuratu, erein eta zain, zehar-begiratuz zelatan... Alfer alferrik! Berriz ere jai! Hor azaltzen zait, artaldearen leihoan artzaina, datorren neguaren beltza kopetan duela. Bere alpaparena azaldu eta auzokoak eraiki berria duen ukuiluaren bueltako luberrian, berriz, dotore etorria dela, dagoenerako bazka ikusgarria duela. Haziaren kalitatea, ongarritarako minda erabili edo ezarena, eta abar... argitu ondoren, alpapa haziak atzera egitearen arrazoien bila atzerago jo behar izan dugu. Alpapa lekadunen Leguminosae familiakoa da. Lekadun jende honek ezaugarri berezi bat badu: airean den nitrogenoa eskuratzen duen bakterio koadrila batekin tratua egiten du eta mantenu truke, mardul beltz hazteko nahitaezko elikagai hau eskuratzen du. Garai batean, urtetan, oilategia izana saila, eta zirina zirinaren gainean nitrogenoz lepo egon lurra eta alpapa eta bere koadrila ezin bizi. Alpapa bezalaxe indaba, ilarra, leka, baba, hirusta zuri eta gorria, pagotxa, itsabalkia... Onena arbia ereitea izango zela erabaki genuen. Lurrean gainezka dagoen nitrogenoaz ederki baliatuko da. Berandu samar bada ere, datorrena datorrela, ardiak gustura asko jango du neguminean burua eskasa izanagatik arbiaren berdea.
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.
-------------------------------------------
Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]
'Tristan und Isolde' opera
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J... [+]
Usurbilgo Atxega Jauregian, urtarrilaren 31n, hedabideetako, kulturgintzako eta erakunde publikoetako ehun lagun inguru bilduko dira. Bazkariaren ondoren, 16:00etan egingo da sari banaketa. Antton Mendizabalek egingo dituen azken garaikurrak jasoko dituzte saridunek... [+]
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.
Zestoan (Gipuzkoa), 2024ko irailaz geroztik, baliabide ekonomiko urriko haur eta gazteak bost kultur eta kirol ekintzen artean bat aukeratu, eta horretan doan aritu daitezke. Udalak dirulaguntzen araudia berritu du, haurren aisialdia eskubide bat dela argudiatuta. Aldaketarako... [+]
Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]
Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.
Ehundaka langile elkartu ostegunean Bilbon egin den giza katean “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita” lelopean.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
.jpg)
Ikasturtea hasi denetik hirugarren greba eguna izan da ostegunekoa Nafarroako Hezkuntza Publikoan eta goizeko mobilizazioen ondoren, LAB, Steilas, ELA eta CCOO –protestaren deitzaileak– pozik agertu dira. Euri jasak eta hotzak lagundu ditu etengabe irakasleak... [+]
Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.
Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]
EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]