Uda-haize, txoro-haize?


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Ez dira udako kontuak bakarrik, baina bai udan areagotzen direnak. Badirudi halako giro kolektibo bitxi bat sortzen dela, non ezinbestean lasaikeria euforikoa nagusitzen den gutaz, dena light-ago bihurtuz. Normala den orok hartzen ditu oporrak, edo ezin behintzat lan seriorik egin, zenbait astetan dena ixten da eta bertan behera geratzen, arazorik larrienak ere irailerako aparkatuz. Eta giro horren ispilu garbiena egunkari edo irratietako programazioa izan ohi da: iji-aja, itzalean giro, dena jai eta festa... kito programa serio eta mamitsuak!

Eta oporrak, opor izateko, etxetik eta herritik urrun eman behar; zenbat eta urrunago joan, orduan eta oporrago! Eta horrelakoetan ohi bezala, nahi eta ezin duena etsipenaren putzutxoan murgiltzen da: ezagutzen dut bere diru-kontuengatik ezin, ohi bezala, lagunekin ez-dakit-nongo apartamentuetara joan, eta gezurra esan diena aparte kanpinera doala zuritzeko.

Dekretuzko opor-hartze orokortu hau une batzuetan konbultsiozko, histeriko eta estresagarria ere bihurtzen da: irteera-operazioak lekuko! Baina ez noa langileari kostata lortutako opor-eskubidea ukatzera, eta badakit etenak ondo etortzen direla egunerokotasunean. Halere, 11 hilabeteko ondoeza nekez erremediatuko du hilabeteko atsedenak. Osasun-ministroei nekez entzungo badiezu ere, lan-egoera txarrak dira hemen, zalantzarik gabe, osasunaren kaltegarri nagusiak. Eta ez da erraza urtean zehar lanean lasai eta gustura ari den langile asko aurkitzea. Ez ote genuke ahalegin handixeagoa egin beharko 11 hilabete horietako bizimodua »gehienbat, lanak baldintzatua» hobetzeko?

Uda-giro txatxu honen beste adierazgarri bat gorputzitisa da. Herriko ama gazte bat haserretu zitzaidan aurrekoan, ez nintzelako ohartu azken asteotan 10 kilo argaldu zela. "Halako sakrifizioa egin eta hainbeste sufritu ondoren!", esan zidan. Eta nik: "Baina konturatu gabe nengoen 10 kilo gizendu zinenik ere!" Kilo batzuk gorabehera, ederra, atsegina, maitagarria eta urrea baino baliotsuagoa da emakumea; baina uda-haizearen biktima.

Bestalde, gorputz lirain eta beltzaran horiek seduziorako izango dira, ez? Badirudi udan »uf, hau beroa!» kopulazio-kopurua nabarmen igotzen dela, gauaren babesean eta edabe etilikoen laguntzaz. Dena den, egunez eguzkitan urtu edo gauez alkoholetan ito direlako garunak... kontua da nerabeen haurdunaldi nahigabeak gehiegi ari direla ugaltzen. Ez nago ni ariketa osasuntsuen kontra, bai zera! Baina egunez eta alkoholik gabe eta neguan ere ikasi beharko genuke lotsa galtzen, eta zentzuz gozatzen, gero aieneka biharamunean erremedio bila hasi gabe!

Udako festa-giroak areagotzen duen beste izugarrikeria gazteen goizaldeko auto-istripuena da. Eta oso sentibera nago arazoarekiko, kasu gehiegi eta hurbil izan ditugulako azkenaldian. Gaztea beti izan dela beldurgabea? Bai. Benetako festak beti duela berekin araua eta neurria haustea? Bai. Ez dagoela festarik alkoholik gabe? Bai. Baina... EZ!!! Madarikatzen ditut horrenbeste haragi gazte zentzugabekeriaren aldarean gure eromenaren jainkoari sakrifikatzen dizkioten pentsamoldeak! Abiadura handiaren kulturan, lastertasuna kotizatzen denean, nola eskatu baretasuna, gogoeta, isiltasuna, garbitasuna... beste era bateko festak eta bizimodua ?

"Gizarte osoa estresatuta dago; hori horrela izateko gogo bat badagoela uste dut", zioen Jesus Cosido psikoterapeutak »berria, uztailak 11». Gizarteari abiadura handiko trenak edo errauste-plantak edo beste ez-dakit-zer ziri sartu nahi bazaio, komeniko da agian estresatuta edukitzea, bai lanean... eta bai oporretan! Kontua da pentsatzeko moda ez zabaltzea asko. Esanak esan, ondo pasa oporrak!


Azkenak
2025-03-19 | ARGIA
“Proiektu honi ez!” Arratzua-Ubarrundiako plataformaren adierazpena

Arratzua-Ubarrundiako "Proiektu honi ez!" plataformak adierazpen hau kaleratu du, udalerri horretako EH Bilduko hiru zinegotziek dimisioa aurkeztu berritan.


2025-03-19 | ARGIA
Dimititu egin duten Arratzua-Ubarrundiako EH Bilduko zinegotziek herritarrei zuzendutako agurra

Arratzua-Ubarrundia (Araba) herriko EH Bilduko hiru zinegotziek dimisioa eman dute Solariaren zentral fotovoltaikoagatik. Hau da hiru zinegotziek, Txetxu Zengotitabengoak, Laura Sanchok eta Javier Ruiz de Arkautek, herritarrei zuzendu dieten agur mezua.


2025-03-19 | Bertsozale.eus
Maiatzean jokatuko da Udabarria Bertsotan

Maiatzaren 8an hasiko da Bizkaiko Bertsolari Txapelketako sailkapen fasea. Zortzi saio bikoitz jokatuko dira maiatzeko eguenetan. Sarrerak eskuragai daude bertsosarrerak.eus atarian.


Hwei-Ru Tsou. Brigadista txinatarrak xede
“Batera gogoratzen ditugu Gaza eta Gernika!”

Iazko uztailean, ARGIAren 2.880. zenbakiko orrialdeotan genuen Bego Ariznabarreta Orbea. Bere aitaren gudaritzaz ari zen, eta 1936ko Gerra Zibilean lagun egindako Aking Chan, Xangai brigadista txinatarraz ere mintzatu zitzaigun. Oraindik orain, berriz, Gasteizen hartu ditu... [+]


Eguzki beltza

Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]


Zuhaitz landaketa: mozketa masiboak egin ahal izateko jukutria “berdea”

Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]


Benetako ninjek ez dute misteriorik

Japonia, XV. mendea. Espioitzan eta hilketa ezkutuetan espezializatutako eliteko talde militarra sortu zen. Edo horixe uste du behintzat Stephen Turnbull historialari britainiarrak. Beste aditu batzuen ustez, askoz lehenago sortu ziren ninjak, duela 2.300-2.500 urte inguru. Eta... [+]


2025-03-19 | Jesús Rodríguez
Infiltratuak, legez kanpo

2022ko ekainaren 7an, Directa-k serie luze bateko lehen polizia infiltratuaren kasua argitaratu zuen. Martxoaren 5ean, Belen Hammad fikziozko izena erreta geratu zen, polizia-argotean dioten bezala. Jada hamar dira Directa, El Salto eta El Diario-k azken hiru urteetan argitara... [+]


Biharamuna

Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]


2025-03-19 | Maialen Arteaga
Pavloven txakurra eta kanpaia

Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]


Maite Errarte:
“Etorkizuneko etnografoek sakelekoen bilakaera aztertuko dute akaso”

Aranzadi Zientzia Elkarteko Etnografia Sailaren zuzendari berria da Maite Errarte Zurutuza (Beasain, 1995), urrian Fermin Leizaolaren lekukoa hartu ondoren. Kultura materiala aztertzen jarraitzeko beharra azpimarratu du, gizartearen memoria eta bizimodu aldaketak erregistratzeko... [+]


Elkarri begira ez, elkarlanean

Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]


ANALISIA
EH ez da salgai, legedia ere ez

Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]


Eguneraketa berriak daude