Festetako paisaia eta fauna txikia (I)
1) Zein izan zen Euskal Herriak egin zizun lehenengo inpresioa?
2) Ezagutzen duzun Euskal Herriko jai giroan zerk bereganatu du zure arreta gehien?
3) Bereziki gustatu zaizun zerbait?
4) Eta bereziki gustatu ez zaizun zerbait?
5) Zure herrian ospatzen al da festarik? Zein desberdintasun ikusten dituzu hemengoekin alderatuta?
Dieti
«Gurean koadrila kontzepturik ez da»
St. Gullen (Suitza) Kantoiko Degersheim herrikoa. Han alemana da hizkuntza nagusia. Duela sei urte etorri zen lehenengo aldiz Euskal Herrira, lan kontuak zirela eta, udaberri batean. Berriz etorri behar izan zuen eta orduan Amaia ezagutu zuen. Handik gutxira, bertan geratzeko apustua egin zuen eta ondo atera zitzaion, orain Suitzan bizi badira ere.
1) Espainiarragoa espero nuen, Espainiari buruz nuen irudi tipikoa. Lehenengo aldiz ikusi nuenean, ordea, eskema hori hautsi zitzaidan: kostaldea, jende irekia, rollo ona...
2) Koadrilan ibiltze hori oso deigarria da niretzat, han ez dugu horrelakorik. Hemen jaia lagun taldean bizitzen duzue: planak, otorduak, poteoa... asko gustatzen zait hori. Jendea hemen nahastuagoa ibiltzen da, denak elkarrekin, kaleko bizitza handia dago.
3) Herriko jaietan denak berdin jantzita ibiltzea, arrantzalez, esaterako. Horrek jende guztia itxuraz berdindu egiten du eta herriari ere bestelako zaporea ematen dio, gure herrian hori ez da gertatzen. Horrez gain, txakolina edatea eta herri kirolak ikustea ere oso gustuko dut.
4) Eguraldi txarra, kar kar. Ingurumenean ere, zabor asko ikusten da. Eta politikan, zenbaitetan gaiaz hitz egitea saihesten dela ere nabaritu dut, alegia, tentsio hori ere badagoela.
5) Gurean bi eguneko azoka bat antolatzen dute. Jendeak jan eta edan egiten du, baina han ez dago jai egitaraurik, jendea biltzen da eta kitto. Han zozoagoak gara festarako, hemen adituak zarete festa antolatzen eta ospatzen.
Harry
«Goizaldeko 3etan txaranga parean pasa zenean, surrealista iruditu zitzaidan»
Ascot (Ingalaterra) Londres inguruko herri txiki batekoa da. Pride of Bilbaon iritsi zen Santurtzira. Duela 11 urte etorri zen lehenengo aldiz, Zarautza, Londresen ezagututako zarauztar batekin: 18 urte, 600 libra poltsikoan eta plastikozko poltsa batean mudak.
1) Ferryan nentorrela, porturatzen ari ginela kostaldea lainotua zegoen. Atzean, ordea, mendiak ikusten ziren, berdea... Espainiako paisaia espero nuen, lehorra. Hori da gogoratzen dudan lehenengo irudia. Beste oroitzapen bat Zarautzera iritsi nintzenekoa da: batetik harritu egin nintzen hain herri txikian hainbeste neska polit ikusteaz. Bestetik joan ginen lehenengo tabernan harritu egin nintzen jendea etxean bezala ikusita: egunkaria irakurtzen, partxisean... harrigarria.
2) Zarauzko Euskal Jaiak izan ziren ezagutu nituen lehenengoak. Baserritarrez jantzi ninduten eta abarka horiek jarri zizkidatenean ezin izango nuela tente egon uste nuen! Harrituta geratu nintzen tabernetan hainbeste jende ikusita. Ingalaterran gehienezko jende kopuru bat soilik sar daiteke. Kopuru horretatik behera hustu arte itxaron behar duzu sartzeko. Hemen ez dago mugarik, denak estu-estu! Bestalde, deigarria egin zitzaidan hain zerbeza txikiak edatea, tragoa kalean hartzea... Behin, goizaldeko hiruretan tragoarekin kalean nintzela txaranga pasa zen, atzetik jende piloa dantzan zekarrela. Zur eta lur geratu nintzen, surrealista iruditu zitzaidan, Woody Allenen film batekoa.
3) Barrakak, zaldiko maldikoak jartzearena-eta bitxia iruditzen zait. Han hori egiten dutenean jaiaren erdigunea izaten da, ez osagarria. Bestalde, hemengo kaleko giroa, koadrilak, gau guztirako denok dirua jartzea, elkarte gastronomikoak... jende desberdina batera ibiltzeko gaitasun hori gustatzen zait. Hemen dagoen konfiantza ere harrigarria da: jatekoa tabernetako barran eskueran, umeak libre eta gurasoekin parrandan gauera arte...
4) Jende pilaketa aipatuko nuke, askotan gehiegia da, tabernetan-eta. Zenbait ohitura ere basati samarrak iruditzen zaizkit, antzarekin egiten dutena eta hori guztia...
5) Gure herrian ez da festarik ospatzen. Beno bai, bada bat zaldi lasterketen bueltan egiten dena, emakume guztiak kapela barregarriak jantzita joaten diren jai famatu hori... baina bestela ez. Urtean eskolako festa bat ospatzen da, jolasak eta horrelakoak egiten dira, baina besterik ez.
Buruhandiak edo nanoak
Su festak
Txistulariak eta dultzaineroak
Prozesioak
Gaupaseroak
Txoznak
Hanka beltzak
Txarangak, fanfarreak
Djak
Baratzuri zopak
Herri kirolak
Urepeleko artzainzaleak
Berlingo mobilizazio komunista tradizionala, Palestinarekiko elkartasunak markatua, bortizki zapaldu zuen Poliziak: kargak, ospitaleratutako zaurituak, atxiloketak, manifestarien inguraketa metro-geltoki batean eta abar.
EH Bai koalizioak babesturiko Ahetzen zerrenda gailendu da bozen bigarren itzulian, joan den igandean, botoen %44 erdietsirik.
Irailetik Venezuelatik alde eginda egon ondotik, eta azken asteotan Hego Ameriketan kanpaina kutsuko bira egin ostean, hauteskundeetara aurkeztu zen Edmundo Gonzálezek hitzemana zuen Caracas hiriburuan agertuko zela Nicolas Madurok kargua hartuko zuen egunean. Bere... [+]
Lapurdiko Makean egin du Euskal Selekzioa Orain elkarteak lehenengo biltzar nagusia. Iazko udan Frantziako selekzioarekin jokatzeari uko egin ziotela iragarri zuten Ipar Euskal Herriko hamabost pilotarik osatzen dute gaur gaurkoz ekimena, zeinak helburu duen, besteak beste,... [+]
Fiskaltzak hamalau urteko espetxe zigorra eskatu du Mario López saskibaloi entrenatzaile ohiarentzat. Akusazio partikularrak hemezortzi urtekoa eskatu du. Gernika-Lumoko Sare Feministak elkarretaratzea deitu du Bilboko epaitegi aurrean. Lópezi 1998 eta 2001 artean... [+]
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hamahiru urte beteko dira asteartean, hilaren 14an, Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi hil zela, eta hura gogoan, ekitaldi jendetsua egin dute Antiguako Gaskonia plazan. Urteroko legez, Txillardegiren senideak, lagunak eta euskaltzaleak elkartu dira bertan, Eta non du... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Sudurrak egia dio. Zaila da sudurra engainatzea. Usaimena saihestea ezinezkoa da. Sudurretik garunerako lotura bidearen ikerketa zirraragarria, liluragarria, zoragarria da makina bat ikerlarirentzat. Usainaren eta memoriaren arteko zubia azkarrena ez bada, bizkorrenetakoa bai... [+]
Duela 180 milioi urte Pangea kontinentea zatitu zenerako ikasia zuen aingirak Thetis itsasoa zeharkatzen. Ordudanik kontinenteak mugituz joan dira, eta aingira espezieak ezberdinduz. Jatorrizko arbaso beretik bereizi diren 20 aingira espezieen artean, gurea da, ibai-aingira edo... [+]
Gaizki erabilitako zorionak eta buklean errepikatutako urte berri on guztiak atzean utzita, berriz ere hasi da gurpila martxan –inoiz gelditu al da?– eta gu arnasa hartzen –edo horrelako zer edo zer–. Honetan ere artzaina izatea abantaila da, ardi-lanetan... [+]