Makina bat kontu


Pestizidak Frantziako uretan

Frantziako Ingurumen Institutuak (IFEN) atera berri duen txostenean agertzen denez, Frantziako lurrazaleko uren %75 eta lurrazpiko uren %57 daude kutsatuta. Azken txosten honetan 2002. urtean egindako hainbat neurketen berri ematen da. 5.143 neurketa egin ziren, horietatik 1.462 lurrazalean eta 3.681 lur azpian eta guztira ia 400 substantzia topatu ziren.
Txosten honetan argi geratzen da lurrazaleko urak lurrazpikoak baino poluituagoak daudela eta gehien topatutako poluitzaileak herbizidak eta triazinak direla.
Edateko ura hartzen den guneetan poluitzaile gutxi aurkitu da: 3.441 gune kontrolatu ziren eta horietatik %74 tratamendu berezirik gabekoak ziren, baina 14 iturritan baino ez ziren poluitzaileen arrastoak azaldu.
2001ean Frantziako populazioaren %5ak, urtean behin gutxienez, edan du 0,1 mikrogramo pestizida litroko duen ura. Gogoratu beharra dago 1993an frantziarren %20 izan zirela arestiko baldintzetan bizi izan zirenak.
Oro har, pestizidek poluitutako uren kantitatea egonkor mantentzen da. Ez da hobera egin, nahiz eta Europako Epaitegiak Frantzia kondenatu zuen Bretainian edateko ura ez ziurtatzeagatik.
Frantziak dituen hainbat koloniatan egoera are okerragoa da. Adibidez, Martinikan eta Guadalupen orain 10 urte debekatutako pestizidak erabiltzen ari dira.


Cassini Saturno arakatzen

Orain zazpi urte espazioratu zuten Cassini espaziontzia eta ordutik gaurdaino bilioi bat kilometro pasatsu egin ditu Saturnoren ingurura heldu arte. Kontrolatzaileen arabera, Cassini ongi dago eta tresneriak ongi erantzuten ditu emandako aginduak. Une honetan Saturnoko eraztunak, lainoak eta sateliteak behatzen ari da eta sateliteen artean Titan da interes handienetakoa sortzen duena.
Titanen inguruko interesa abenduan Huygens deituriko azpi-zunda europarra askatuko duelako piztu da. Zunda honek Titanen gainean lurrartuko du eta hori egin aurretik hainbat datu hartu nahi dira »tenperatura, atmosfera-konposizioa eta abar», gerta daitekeen edozein arazori aurre hartzeko.
Uztailaren 5 eta 11 artean eguzkia Lurraren eta Cassiniren artean kokatu zen eta komunikazioa asko zaildu zen, baina Cassiniren automatismoek ongi funtzionatu zuten programatutakoari kasu eginez. Saturnoko grabitatean sartzeko oso eragiketa berezi bezain arrakastatsua burutu zuen Cassinik, abiadura gutxitu eta pixkanaka biratzen joan baitzen Saturnoko orbita hartu arte. Horrela, energia asko aurreztu zen.
Titaneko lurrazalari buruzko datu harrigarriak lortu dira jada. Leku ilunetan ziurrenik ur izoztua egongo den bitartean, leku distiratsuetan hidrokarburoak egongo dira, uste zenaren aurkakoa, hain zuzen.


Azkenak
Euskara: makila guztien zahagia

Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]


2025-04-02 | Mara Altuna Díaz
Arberoa ikastolaren suteak elkartasuna piztu du Ibarran

Nafarroa Behereako Arberoa ikastola erre zen pasa den urrian. Administraziotik laguntzarik jaso ez duten arren, herritarrek berehala erantzun dute. Astelehenean, hain zuzen, elkartasuna eta berotasuna jaso dute Gipuzkoako Ibarran. Elkartasunak eraikitako sarea da gakoa.


Okupazioaren kontrako epaiketa azkarrak indarrean sartuko dira ostegunetik aurrera

Azaroaren 19an Justiziaren Eraginkortasunari buruzko Legea eta Prozedura Kirminalaren Legea aldatu zituen Espainiako Kongresuak, beste lege sorta batzuk onartzearekin batera. Horrek epaiketa azkarrak egitea, pisu turistikoen erregulazioa aldatzea edo kaleratze zehatz batzuen... [+]


2025-04-02 | Hala Bedi
Haizea eta Mikelsa (Euskal Udalekuak):
“Adin baten ematen du gauza guaiak ezin direla euskaraz egin”

Hemen da "uda bete abentura bizitzeko aukera." Zabalik dago aurtengo Euskal Udalekuetan izena emateko epea. 6 urtetatik 17 urtera arteko haur eta gazteentzako hamaika txanda antolatu dituzte Bernedo, Abaigar eta Goñi herrietan.


Bridgestonek 335 langile kaleratu nahi ditu Basauriko plantatik

Japoniako multinazionalak egin nahi duen erregulazio txostenak plantako langileen herenari baino gehiagori eragingo die. Enpresa batzordeko kide Luis Escalonak adierazi du "langileen aurkako eraso bat" dela, eta lanuzteak egingo dituztela iragarri du.


2025-04-01 | Axier Lopez
Eskuindar nahiz progre, 10 urtez mozalarekin

Duela hamar urteko martxoaren 31an Espainiako Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratu zuten denok Mozal Legea gisa ezagutzen dugun araudia. Espainiako Estatuan ez ezik, nazioartean parekorik gabeko aurkakotasuna eragin zuen lege makurra. Hamarkada pasa da eta jaio zenean bezain... [+]


Badago lotura Euskal Yaren eta AHTren artean Nafarroan

Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]


Apirilak 6, justizia euskararentzat

Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]


Espainiako polizia bat bi urtez infiltratu zen Lleidako mugimendu politiko eta sozialetan

Directa hedabideak ikertu eta argitaratu du poliziaren infiltrazioa. 2019ko irailean hurbildu zen lehen aldiz Lleidako Ateneu Cooperatiu taldera, Joan Llobet García izenpean, eta 2021eko azaroan utzi zuen militantzia, Bartzelonan lana aurkitu zuela eta amonaren... [+]


Migratzaileen kontrako makro-operazioa: 135 pertsona atxiki ditu Poliziak Irun-Hendaia artean

350 poliziako "Force Frontière" dispositiboa baliatu dute Gipuzkoako eta Lapurdiko mugetan migratzaileen kontra egiteko martxoaren 26 eta 27an. Aurrez "terrorismo islamistaren" aurka egiteko aitzakiaz erabiltzen zituzten dispositiboak, orain "migrazio... [+]


Asteazkenean ere kanpaldia egingo dute irakasleek Lakuan, Jaurlaritzak ez baitu negoziatuko “mobilizazioak amaitu arte”

ARGIAri jakinarazi diotenez, 40-50 irakasle inguruk Eusko Jaurlaritzaren Lakuako egoitzaren pareko belardian igaro dute gaua. Dozena bat kide identifikatu ditu gauerdian Udaltzaingoak.

Gaurko greba deialdiak %75eko jarraipena izan du sindikatu deitzaileen arabera... [+]


EAEko espetxeetako kultur emanaldiei Jaurlaritzak ezarri nahi dien “zentsura”-ren aurkako manifestua sinatu dute 51 kulturgilek

'Espetxeak libre' manifestuan adierazi dute Eusko Jaurlaritzak "ataka txarrean" jarri dituela kulturgileak, espetxeetara kultur emanaldiak egitera sartu nahi dutenei dokumentu bat sinatzea eskatzen baitie, eta salatu dute ezin dutela sartu ez sinatuz gero. Kultur... [+]


Laborantza lur sail bati buruzko eztabaida piztu da berriz Arbonan

Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]


Eguneraketa berriak daude