Argitalpenak


2021eko uztailaren 27an

Lore-koroa neure herriari
Andolin Eguzkitza
Santurtziko Udala
39 orrialde


Andolin Eguzkitzaren olerkiak

Santurtziko udal liburutegi sareak Liburuaren Eguna ospatzeko kaleratutako liburuxka dugu Lore-koroa neure herriari, pasa den martxoaren 24an zendu zen Andolin Eguzkitza bertako semearen zenbait poema euskaraz eta gaztelaniaz eskaintzen dituen argitalpena. Andolin Eguzkitzak mundu zabaletik ibili zenean ikusitako tokien eta pertsonen gaineko poesia hauek Xabier Kintanaren hitzaurrea daramate. Olerkaria irakurlea gertaeren leku eta giroan kokatzen saiatzen den arren, berak ezagututako pertsonak ditu bereziki poesiagai, eta gizakiaren eta giza sentimenduen presentzia guztiz nabarmena da poemetan: maitasuna bezala dolua, herrimina bezala ahanztura eta are haustura, eta guztien gainetik adiskidetasuna islatzen dute.

Hegaztien migrazioak
Jon Larrañaga
Elhuyar
175 orrialde
13,52 euro

CAF-Elhuyar zientzia dibulgazio saria jasotako ikerketa

CAF enpresak eta Elhuyar Fundazioak antolatutako zientzia dibulgazioko saria eskuratu zuen Jon Larrañagak 1996an, hegaztien urteroko migrazioen zergatiak bere konplexutasunean aztertzen dituen lan honekin. 9.000 hegazti espezie inguru bizi omen dira munduan, eta horien erdiak migratu egiten du. Zein ote da horretara bultzatzen dituen arrazoi indartsua? Migrazioak ikertzeko dauden metodoak, migrazio motak, migrazio norabideak eta migrazio bideak, nola migratu, migratzeko prestatutako gorputza, bidaiarako prestakizunak, orientazioa eta nabigazioa, hegaztien sentimenak eta hegazti migratzaileen kontserbazio arazoak dauzka, zentzu zabalean eduki, Jon Larrañagaren ikerketa interesgarri honek.

Garmendia eta zaldun beltza
Kirmen Uribe, Mikel Valverde
Elkar
96 orrialde
9,35 euro


Garmendia izeneko pistolaria

Sekula inor tirokatu zuenik seguru ez bada ere, dozenaka hildako egozten zizkioten behintzat Billy mutikoa eta Jesse James pistolariak bezain ezaguna izan zen Garmendia ondarrutarrari, XIX. mendearen hondarretan, Ipar Ameriketako Mendebal Urrunean. Hala kontatzen du Kirmen Uribek, Mikel Valverdek eginiko marrazkien laguntzaz, Garmendia eta zaldun beltza liburuan. Artzain gisa ibilitako gizon kankailua zen Garmendia, ehun eta hogei kilotik gorakoa, lotsatia izateaz gain ingelesez ia ez zekiena, eta jendeak mesfidati begiratzen zion. Halako batean, artzain odolzalea zela zabaldu zen. Zorionez, lagun onak ere bazituen Garmendiak, eskuineko sorbaldan zeraman txepetxa, kasu, eta baita Amalio mexikarra eta urkabetik salbatu zuen Fanny ere.

BAT
Soziolinguis-tika aldizkaria
Batzuen artean
Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen
186 orrialde
10 euro

BATek dagoeneko 15 urte

Hizkuntza normalkuntza eta glotopolitika lantzen dituen BAT aldizkariak dagoeneko 15 urte bete ditu, eta jakina, pozik ageri dira bere arduradunak. Zenbaki honetan, Euskararen egoera unibertsitateetan hartu dute dosierraren gaitzat, EHUk, Mondragon Unibertsitateak, Deustukoak, Nafarroako unibertsitate publikoak eta pribatuak, Baionako unibertsitate publikoak eta Udako Euskal Unibertsitateak dauzkaten hizkuntz politikak aztertuz. Euskal unibertsitate legeaz ere badihardute, unibertsitario euskaldunen egoera zailaz bezala, eta STEE-EILAS, LAB eta ELA sindikatuetako ordezkariei egiten zaie gaiaz elkarrizketa. Gainera, Irakasle-antolakuntza propioa Euskal Unibertsitatean daukate hizpide J. Zalakain, J. R. Etxeberria eta N. Xamardo irakasle kaleratuek.


Joxe Miel Iztueta Lazkao Txikirekin
Asier Legarreta
Mungiako Udala
64 orrialde
5 euro

Lazkao Txikiren azken bertso afaria

Mungiako Udala, Mungia Euskaldunduz eta Taket Mungiako Bertsolari Alkartea lagun, Asier Legarretak Lazkao Txikiren heriotzaren hamargarren urteurrenean plazaratutako lan honen izenburu zehatza Joxe Miel Iztueta ‘Lazkao Txiki’rekin. Azken afaria.(1993-I-15 Mungian) da, eta gau gogoangarri hartan Mungian tabernaz taberna eta Bataklan txokoan antolatutako bertso afarian Lazkao Txikik, Mañukortak eta Lopategik kantatutako bertsoak jasotzen ditu, bertsolarien eta entzuleen arteko giroa erakusten duten argazkiez lagundurik. Gau ahaztezina benetan, handik astebetera Lazkao Txiki ospitaleratu baitzuten eta, beraz, hau izan zen bere azken bertso afaria.

Ustez aitona
Paloma Bordons
Giltza
118 orrialde
6,30 euro

Edebé haur literatura sariko irabazlea euskaraz

Idoia Gilleneak euskaratu eta Francesc Rovirak irudiztatu duen Paloma Bordonsen Mi abuelo el Presunto idazlan umoretsu bezain samurrak irabazi zuen Edebé haur literatura saria. Bederatzitik gora urte daukaten irakurleei zuzenduta dago, eta bere bizitza osoan ezagutu ez duen aitona etxera bizitzera datorkionean neskatila baten burutik pasatzen diren susmo txar guztien berri ematen du. Neskak ukitzerik ez duen maleta beltz bat ere badu, gainera, agureak. Han ezkutatuko ote du metraileta?

Arbelaren gainean
Xabier Mendiguren Elizegi
Elkar
158 or. / 11,80 euro

Mendiguren Elizegiren amaren aldekoak

Bere aitaren familia eta Beasain Errekarteko koadernoan bezala, amaren aldekoak eta Itsasondo ditu Xabier Mendiguren Elizegik bere gogoeten eta oroimenen iturri Arbelaren gainean deituriko lanean, XX. mende osoan zehar egiten duen ibilbidean. Jexux Lete Sarasola Ibai-Ertz idazletik hasiz, bere buruaz beste egindako Lotsati olerkari gaztearekin segituz, Itsasondok meatze leku gisa izandako iraganean murgilduz aurkezten digu egileak bere amaren familia. Izan ere, arbelezkoa zen Itsasondoko lurpe gehiena, eta arbela ateratzeari ekin zitzaionean Sarasola familiaren esku zegoen hortik irabaziak ateratzen zituzten bi enpresetatik handiena. Sarasola horietakoa zen Xabier Mendiguren Elizegiren amona Maria, familiako aberastasunetik usaina baino jaso ez zuen arren. Bere senarrak silikosia harrapatu zuen besteentzat lan eginez, eta alaba ere »alegia, Mendiguren Elizegiren ama» arbelgintzan ibili zen hamalau urtetik ezkondu arte, soldata miseriazkoa kobratuz. Nolanahi ere, lehengusu asko zituen amona Mariak, haien artean 1931n Ezkion Ama Birjina ikusi zutenetako bat, askoren ustez ikuslerik sinesgarriena zena.


Azkenak
2025-01-29 | Julene Flamarique
Greba mugagabea hasiko dute Trapagarango MFS enpresaren 104 langileen kanporatzearen aurka

ELAk eta LABek EREa baztertu eta berau erretiratzea galdegin dute. Sindikatu biek gogoratu dute 2023an antzeko neurriak geldiaraztea lortu zutela mobilizazioen bitartez


2025-01-29 | Julene Flamarique
Marokok “inolako azalpenik eman gabe” El Aaiunen sartzea eragotzi die Eusko Legebiltzarreko ordezkariei

Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.


2025-01-29 | Leire Ibar
Urriaren 7ra atzeratu dute Korrikan migratzaileei muga zeharkatzen laguntzea egotzi zietenen epaiketa

Astearte honetan Baionan egitekoa zen zazpi herritarren aurkako epaiketa zortzi hilabetez atzeratu dute. Iazko Korrikan, Irun eta Hendaia arteko Santiago zubia zeharkatuz, 36 migratzaileri Ipar Euskal Herrian sartzen lagundu izana egotzi die Frantziako Justiziak. Defentsak... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


2025-01-29 | Leire Artola Arin
Isela González eta Amada Chavez
Elkar babestuz borrokatzen duten emakume ekintzaileak

Mexikoko bi emakume hauen bizitzak indarkeriak eta desplazamenduak zeharkatzen ditu. Haien familiako edo komunitateko kideak hiltzen ikusi dituzte, eta krimen antolatuak zabaltzen duen terrorea azalean sentitu dute; mehatxuak, jazarpena... ohiko dituzte. Baina horrek guztiak... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


Industria politikak: noren erreminta?

Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude