Euskal sukaldaritza ez da elitista
Aitzindarien ostean etorri ziren beste sukaldari bikain asko: Hilario Arbelaitz, Martin Berasategi, Jesus Santos Bizkaitik... Sukaldari gazte-gazteak ere hor dira. Mikel Corcuerak nabarmendu digunez txalotzekoa da belaunaldien artean hastapenetik izan den komunikazioa, elkarlana eta elkarkidetza baketsua. Sukaldarien zerrendari erreparatuta baina, aise konturatu gaitezke emakume gutxi daudela bertan. Goi mailako sukaldaritzan emakumeen presentzia urriari arrazoi historikoa bilatu dio Corcuerak: «Egia bada jatetxe herrikoietan edo familiarretan emakumeak zirela sukalde buru, goi mailako sukaldaritza, ordea, hoteletan egiten zen. Hango ezkaratzak ikatzezkoak ziren eta ikatza etengabe sartu behar zen, lanbide gogorra zen beraz, esfortzu fisiko handia eskatzen zuena, eta historikoki gizonek hartu zuten lan hori bere gain». Dena den, egoera aldatzen ari dela aitortu digu: nazioarte mailan ba omen da mugimendu interesgarri bat: Mère cuisinier delakoa. Italiarrak, frantsesak, kanadarrak eta estatubatuarrak biltzen dira bertan. Elena Arzak ere horretan dabil. Nolanahi ere, Euskal Herrian ez ei dago emakume sukaldarien mugimendurik.
Mikel Corcueraren hitzetan unerik gozoenean dago euskal sukaldaritza berria. Etorkizuna ere itxaropentsua da. Arriskuak badaude ordea: Frantzian krisia dago eta hori ere irits daiteke Euskal Herrira. Izan ere, sukaldariaren lanbidea oso sakrifikatua da (lanordu asko eta baldintza kaskarrak). «Jendeak nahiago du bulego batean zortzi orduz lan egin, egun santu osoa jatetxean eman baino. Sukaldari izateko bokazio handia behar da. Baina uste dut gurean behintzat, egongo direla horretarako prest daudenak», gehitu du Corcuerak. Bestalde, liburuaren egileak kontatu digunez, Euskal Herria erreferentea da sukaldaritza arloan. Horrela azaldu digu Corcuerak berak: «Arzaken, bertako langileen %80 atzerritarrak dira: kanadarrak, txinatarrak, andaluzak, katalanak...»
Areago, euskal sukaldaritza berriak jatetxeen muga elitista gainditzea lortu du: plater asko eta asko pintxo bihurtu dituzte, etxeetan ere jatetxeen molde horiek suma daitezke: plateren aurkezpenean, erabilitako tekniketan. Jatetxeak ez dira sukaldaritza berriaren ghettoak.
Sukaldaritza berriaren demokratizazio horretan, jendearen ahotan maiz izaten den kritika izan du hizpide Corcuerak. Izan ere, sarri jendeak dio halako jatetxeetatik gosez atera dela. Corcuerak, ordea, hori mitoa dela dio. Bi zio nagusi eman dizkigu hori argudiatzeko. Lehenik, normalean plater handietan ematen dizutela jatekoa, eta psikologikoki badirudi ahoratzen ari zaren hori gutxiago dela. Buffetetan adibidez, plater berezi bat erabiltzen dute ohikoa baino txikiagoa dena eta ematen du janari gehiago dagoela, baina ez da horrela. Eta bigarrenik, bi plater eta azkenburukoa eman beharrean, jatetxeetan plater asko dituzula dastagai; zortzi plater badituzu, normala da bakoitzean kantitate gutxiago jartzea. Garaiaren arabera aldatzen dira mitoak eta usteak, Corcuerak azaldu digunez: «Gerraostea bizi duen jendearentzat janaria soberan geratzea bazkari onaren sinonimo da, gose handia pasa dute-eta!». Gainontzekook ez ei dugu aitzakiarik, beraz, on egin!
AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea: Elena Diaz.
Zuzendaritza: Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.
Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]
Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.
Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.
Irulegi irratiak elkarrizketatu du AEBetako Montana estatuko Auzitegi Nagusiko epaile Katherine Bidegaray. Gurasoak behe nafartarrak zituen, aita Mendibekoa eta ama Ahatsakoa.
.jpg)
Sánchez, 2019tik 2024ra Plangintza, Antolamendu eta Ebaluazio Sanitarioko zuzendaria izan zena, azaroan hasi zen Mutualia enpresako mediku-zuzendari gisa. 2024ko udan kargua utzi eta hiru hilabete eskasera egin zuen jauzia enpresa pribatura, Jaurlaritzaren oniritziarekin.