Makina bat kontu

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Einsteinen teoria kolokan?

Gravity deituriko zunda apirilaren 20an arratsaldeko 7etan espazioratu zen Kaliforniako Vandenberg-eko aireportu militarretik. Proiektu honen bultzatzaileek 40 urteko borroka izan dute proiektua burutzeko behar ziren 700 milioi dolarrak lortzeko. Helburua hau da: Einsteinek enuntziatutako erlatibitate orokorraren teoria frogatzea.
Eisnteinen arabera masa batek, planeta edo izar batek, bere inguruan dagoen espazio/denbora eraldatu egiten omen du eta adibide gisa zera irudikatzen da: oihal karratu baten lau muturretatik ondo tiratzen badugu eta oihalaren erdian esfera edo bola bat kokatzen badugu, oihalean deformazio bat sortzen da; fisikarientzat, hain zuzen ere, deformazio horren arabera definitu behar da grabitatea.
Horretarako espazioratutako zunda Lurraren grabitatetik at kokatu behar da, gutxi gorabehera 640 kilometrotara dagoen orbita polar batean, eta hantxe hasiko dira probak. Saiakerak 16 hilabete iraungo du. Ea bada, 2005. urtearen amaieran saiakera honen emaitzak ematerik dugun.


Teknologia optikoa disko zaharren salbazio

Soinu-artxibo zaharrak salbatzeko erabiltzen hasi dira teknologia optikoa: Bosoi deritzo eta partikula azpiatomikoak detektatzen ditu. Berkeley-ko laborategi nazionaleko ekipo batek argizko kaptadore ultrasentikorra erabiltzen du biniloko diskoen ildoen irudiak hartzeko. Datu hauek ordenadorera pasa eta honek interpretatu egiten ditu musika sortuz eta musika ordezkatzen ez duten irudi akastunak ezabatuz. Beraz, softwareak irudiak musika bihurtzeaz gain, ildoak bereizten ditu denborak edo erabilerak sortutako arraietatik. Horrela, ikerlariek iragan mendearen erdialdeko hainbat kantaren kalitate handiko bertsio digitalak sortu dituzte. Teknika honen abantaila nagusia da diskoa ez dela manipulatu behar, beste teknika batzuekin derrigorra baita diskoaren arrastoetan argizaria ematea. Gainera, teknika hau hautsitako diskoetan ere erabilgarri da, ordenadorea gai baita hautsitako diskoaren irudi-sortak irakurtzeko. Teknologia hau interes handikoa da artxibo-lan eta dokumentazio-zentroetarako. Horren froga da Berkeleyko ekipoa eta Kongresu Amerikarraren Liburutegiaren arteko elkarlana.


Azkenak
2024-11-30 | ARGIA
2025ean “larrialdi linguistikotik indarraldirako bideari ekiteko beharra” aldarrikatu du Kontseiluak

Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]


Zergatik Durangora joan abenduaren 7an?

Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]


Iruñerriko hondakinak bilduko dituen Imarkoaineko gunea %33 garestitu da

Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.


Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin

Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.


2024-11-29 | Axier Lopez
EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako

Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]


Boikota Israelgo datilei (eta datil horiek saltzen dituzten supermerkatuei)

Israelek gosea erabiltzen du palestinarren aurkako gerra-arma gisa, eta nekazaritza-produktuak mundu osoan merkaturatzen ditu.<


2024-11-29 | Gedar
Etxebizitzarako eskubide unibertsala aldarrikatu dute Iruñean

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Harituk antolatuta, manifestazio bat izan zen ostegun arratsaldean Iruñeko Alde Zaharrean. "Etxebizitzaren negozioaren aurrean, eta hura sustatzen duten politikarien aurrean, etxebizitza eskubide unibertsalaren benetako defentsa... [+]


2024-11-29 | Estitxu Eizagirre
EH Bizirik sarearen manifestazioa martxoaren 22an Gasteizen
“Indarrak batuta soilik lortuko dugu makroproiektuen oldarraldi hau gelditzea”

EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]


Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera

Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]


Komunikazio libreago baterantz

Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.


Eguneraketa berriak daude