"Zoririk ez" liburuaz

Imre Kertész hungariarra da, baina liburuan somatzen zaionez, ez oso abertzale sutsua. Familia judu batekoa da, baina judutartasuna ikusteko ere oso ikuspegi berezia ematen du, alegia naziek edo Hungariako gobernu kolaborazionistek bultzatu dutela bere judutartasun horretara.

Hasieran bai. Kertész bera halako familia batekoa zen eta hamabost urte zituela Auschwitzera deportatu zuten, Hungariako judu askorekin gertatu zen moduan . Urtebete eman zuen han eta gero Alemanian bertan zegoen Buchenwaldeko kontzentrazio esparrura eraman zuten, eta inguru hartan askatu zuten AEBetako indarrek. Nobelan antzeko zerbait kontatzen du, baina beti ere fikzionatuta, argi izanik nobela bat dela, autobiografikotik asko izan badezake ere. Nobela bezala irakurri nahi duenak, uste dut irakurraldi ona hartuko duela, liburu oso tragikoa den arren.

Gaztetxo baten begietatik ikusten duela gertatzen ari den guztia. Eta oso irreberentea da alemanekiko eta bere herriarekiko duen ikuspuntua. Esperientziatik hartu ahala ikasten du berak, inoiz ez du pentsatzen zer datorkion gainera. Askotan, zaplasteko bat emateko gogoa ematen dizu. Aizu, ez zara konturatzen zer gertatzen zaizun? Ez da konturatzen. Hamabost urteko gaztetxo bat da, eta munduko ankerkeriarik latzenak eginda ere, nolabait sinetsi egiten du besteen ontasunean.