Zer da... Burtsako Crasha
Burtsako crasha terminoarekin, Burtsan kotizatzen duten balore gehienen beherakada guztiz azkarra adierazten da. Kotizazioen beherakada bat-bateko hori, egun bakar batean gertatzen dena, merkatuaren beraren doitzeko mekanismo bat besterik ez da. Crashak burtsako euforia-aldi baten bukaera ekartzen du, eta, zenbaitetan, ekonomiaren atzeraldi baten atarikoa izan daiteke. Ekonomiako edo burtsako euforiazko egoerek, non eskariak erruz gainditzen baitu eskaintza, titulu kotizatuen prezioak gizenarazten dituzte, gainbaloratuak geratzeraino. Merkatua bera arduratzen da prezio horiek zuzentzeaz, bat-bateko beherakadaren bidez: horixe da crasha. Crash terminoa, 1929ko krisi ekonomikoan sortua, 1987an hartu zen berriro, azken hamarkadetako burtsako beherakadarik handiena definitzeko. 1987an Wall Streeten lortutako maximo historiko etengabeak eta operazio-aretoan bizi zuten giro euforikoa prezioen berebiziko beherakadan bukatu zuten. Urriaren 19ko astelehena, orduz geroztik "astelehen beltza" deitua, Dow Jones indizearen %22,6ko beherakadarekin itxi zen. Ez nazioarteko merkaturik indartsuenak, ez balore pisudunenak, ez ziren salbatu crash hartatik. Burtsako fantasma hori berriro agertu zen burtsa guztietan hiru urte geroago, Estatu Batuek Iraken egin zuten aurreko interbentzioaren ondoren (1990), nahiz eta beherakadaren intentsitatea ez zen izan 1987koarekin konparatzekoa.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]
Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]
Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]
Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]