«Handikotea, irekia, hurbila». Hala deskribatu dute Pio Lindegaard, bere funtsa aztertzen eta ordenatzen hiru urte pasatxo daramatzaten Mariela Arruek eta Blanca Diezek. Alabak, Cristina Lindegaardek, beste hitz bat gaineratu dio deskribapenari: "Apasionatua, gartsua". Zornotzan jaiotako daniarra, orain lau urte hil zen, baina bere ezaugarriek, bere pasioak bizirik dirau. Areetako Andres Isasi musika eskolan 2. solairuko liburutegi/fonotekan dute gordea Lindegaarden funtsa, Euskal Herrian jazzaren inguruko bakarra. Argazkiak, liburuak, Pioren idatziak, diskoak, bideoak... Denetik da bertan, baina maiatzetik, txukun bildua eta ordenatua. Eta taupadaka, behinola jazza benetan maite izan zuen gizonarenak izan zirelako.


Izan ere, kasik 50 urtetan, jazzak Bizkaian izen abizenak zituen: Pio Lindegaard. Getxoko Jazz jaialdia ernetzen lagundu zuen eta bertako jazz europarraren lehiaketako epaimahaikide izan zen. Hala kontatu digu egun Getxoko Kultur etxeko zuzendaria den Eugenio Gandiagak, "Pio zoriontsu zen festibalean, eta guk ere estimu handia genion, hainbeste ezen bizi zela omenaldia egin genion. Iñaki Salvadorrek kanta sortu zuen bera goratzeko: Theme for Pio" delakoa. Euskal Herrian bakarrenetarikoa zen jazzaren inguruko irrati saioa ere gidatu zuen Lindegaardek, 1952an hasi eta ia 50 urtez: "Batería y Contrabajo". Bilbaina Jazz Club-a ere berak sortu zuen beste zale batzuekin. Baina ezagutu zutenek, ingurukoak jazzaz blaitu nahian gogoratzen dute batez ere. Alabak, Cristina Lindegaardek ere antzerako oroitzapenak ditu: "Grina zuen jazzarekiko eta apasionatu onenek bezala, ingurukoak maiteminarazten saiatzen zen. Bere etxeko ateak zabaltzen zizkien jazz zaleei: diskoak, aldizkariak... uzten zizkien".

Jazzari emana bizi izan baitzen Pio Lindegaard. Oso gazte zela sartu zitzaion musika estilo honekiko arra. Danimarkara bidali zuten ikastera. Gitarra jotzen zuen taldetxo batean, baina bere idatzietan aitortu bezala, ez zen oso abila. Laster konturatu zen bere trebetasuna beste zerbaitetan zetzala: idaztean, komunikatzean, jazzarekiko zaletasuna besteengan piztean... eta horretantxe eman zuen bizitza: gauzak biltzen, ikertzen, gogoeta egiten. Horregatik agian, izan dute hainbeste lan Mariela Arruek eta Blanca Diezek.


1999ko apirilean hil zen Pio Lindegaard. Bere familiak, 7.000 dokumentu (tartean, idatziak, soinu eta ikus-entzunezko dokumentuak) pasatxoko fondoa erakunde bati ematea erabaki zuen abendu partean. Getxoko udala izan zen zorionekoa. Eta ondorioz, baita Andres Isasi musika eskolako liburutegi/fonoteka ere. Aurreneko beharra, dokumentuok kutxetan biltzea eta Areetara eramatea. Lan nekeza benetan, "Nire aita, 300 metro koadroko etxean bizi zen eta hala ere, leporaino zuen. Bakarrik bizi zen eta lekurik ez!! Gainera ez zen oso ordenatua..." kontatu digu barre artean alabak, Cristina Lindegaardek. Kutxok kamioietan heldu ziren Andres Isasira. Orotara, bost lagunek hartu dute parte funtsa aztertzen. Blanca Diez 2000.ean hasi zen: "Funtsaren organigrama zein zen atzeman behar izan genuen aurrena. Genuena klasifikatzen denbora luzea eman genuen". Eta ez da harritzekoa, idatziez betetako 38 kutxa, 87 liburu, 95 aldizkari, kasik 5.000 soinu dokumentu, 26 bideo, 12 film eta ia 1.000 argazki baitzituen Lindegaardek bilduta. Horiek behin zehaztuta, testuak aztertzeari ekin zioten. Lanik gogorrena, baina agian hain ikusgarria ez zenarekin hasi ziren, testuak ordenatzen. Praktikotasunez jokatzeaz gain, oso aberasgarria izan da haientzat. Izan ere, han irakurritakoak harri eta zur utzi zituen Diez eta Arrue. Biltzeaz gain, Lindegaardek asko idatzi zuelako. "Obsesio modukoa zuen gizonak, gogoeta egitearekin konformatu ez, eta idatzi egiten zuen, baita ederki egin ere", diosku Arruek. Izkiriatutako horiek zer nolakoak ziren azaldu digu Blanca Diezek: "Igual-igualtsu topa zenitzakeen talde bati egin kritika, euskal gastronomiari buruz uste zuena, haurtzaroko oroitzapenak edo jazz musikarien aipamentxoa. Garai hartako Bilbotik osteratxoa ere proposatzen digu... Atera kontuak!". Areago, jazz kantari eta musikarien inguruko entziklopedia ari zen idazten Lindegaard. Familiak Getxoko udalarekin sinatutako kontratuan klausuletako bat da hori kaleratzea.

Soinu dokumentuak ere ez dira gutxi. Munduan publiko den jazz europarraren bildumarik handiena eta garrantzitsuena ei da Lindegaardena. Biltzea zuen maite, ez edonola baina. Blanca Diezek argitu digu kontua: "Klasikotzat jotzen ditugun diskoak batzeaz gain, talde berriei ere txokoa egin zien. Talde hungariarren diskoak zituen!". Ez hori bakarrik, berak handik edo hemendik grabatutako kaseteak ere badira bilduman (gehiengoa, 1.300 bat), inongo izenburu edo erreferentziarik ez dutenak. "Merkaturatutakoa bakarrik ari gara aztertzen eta ordenatzen. Ziurrena ezingo ditugu kaseteak-eta katalogatu. Entzun, entzun daitezke, baina zaila da oso aditzen ari garena zer den jakitea", diosku Mariela Arruek.


Testuak, soinu dokumentuak eta enparauak maileguan hartzea badago gainera. "Fondoa aurkeztu eta berehala etorri zitzaigun jendea liburu edo disko bat maileguz eskuratzeko asmoz. Hasierako asmoa bestelakoa bazen ere, Piok berak egin eta nahi zuena egin dugu guk, dena laga", dio Arruek harrotasunez. Eta zer dagoen kontsultatzeko web gunera jotzea besterik ez da (www.getxo.net). Nobedadeez gain, Lindegaardekin zein jazzarekin lotura duten estekak aurki daitezke. Lehen datu base soila zuten, orain liburutegi kudeaketa informatikorako programa dute. Nazioarteko formatua du. Hartara, jendeak katalogazioa on-line du.

Pio Lindegaarden bizitza eta oro har, jazz europarraren inguruko ikerketa sakona egiteko nahikoa material dute Andres Isasin. "Hori bai, ikerlaria aditua behar du, esfortzu intelektual handia galdatzen baitu", gaineratu digu Mariela Arruek. Ikasia izan edo ez, bertara hurbiltzen dena jazzaz eta Pio Lindegaardez mozkortua irtengo da.