argia.eus
INPRIMATU
Etxe uzta
Jakoba Errekondo 2007ko otsailaren 21a

Eskertzekoa da, astero-astero landareen inguruko hirurehun eta hirurogeita hamabost artikuluxka idatzi ondoren baten batzuk irakurtzen dituztela jabetzea. Aste batzuk badira txoko honetatik pagotxa-hazi eskea egin nuela eta Gipuzkoa eta Nafarroaren muga aldetik eskaintza bat baino gehiago jasotzea mirakuluaren parekoa iruditzen zait. Urrutixeagotik, baina halatsu piztu didate gaurkoa idazteko grina.
Ameriketan banbu kanaberaz etxe saldoak egiteko asmoak ugaritzen ari dira. Guadua deitzen diote han banbuari (Bambusa angustifolia, sinonimo erabilia Bambusa guadua). Landare hau gramineoen Poazea familiako belarra da; familia hau oso zabala, zaharrenetarikoa eta gutxien ikertu denetakoa da. Banbua landareen erreinuko dinosauru bizia da. Sasoia eta sasoian denean egunean 10 cm. baino gehiago hazi ohi da eta bere bestengusu batzuk metrotik gora ere hazten dira. Landare guztien gisan hazten ari den artean bizi da banbua ere; zuhaitzak, biziko bada, urtero-urtero egurrezko azal berri bat erantsi behar dio aurrekoari, banbuak, ordea, lehen dituenak bere horretan utzi eta inguruko lurrak kolonizatuko dituzten kanabera berriak ematen ditu.
Banbuak izugarrizko aberastasuna eskaintzen dio bere inguruan bizi den jendeari: paisaian txertatzen dituen onurez gain (lurraren higadurari eutsi, karbonoa metatu...) kimu berriak zainzurien gisa jaten dira, alkohola sortu daiteke, txinatarrek milaka urte daramatzate berarekin papera egiten, ikatza ere egiten da...
2000 urtean Kolonbiako Armenian gertatutako lurrikaran hormigoiez eraikitako etxeek lurra jotzen zuten artean banbuzko egitura zuten etxeek zut jarraitzen zutela jabetu ziren. Geroztik ikerketa ugari burutzen ari da eta etxe, zubi, pabilioi... asko eraikitzen ari da hormigoia eta baita zura bera baino berreskuragarriagoa, eta finean ekologikoagoa delako. Costa Rican ere "Proyecto Nacional del Bambu" deitu dutena medio milaka etxe eraikitzen ari dira.
Gurean ere gero eta maizago ikusten dira banbuak, bai baserrietan pardak, itxiturak eta abarretarako baita lorategietan ere. Inork eraikuntzaren bat egin nahi badu hauen kanaberekin hona hemen egin beharrekoen heptalogoa: 4-5 urteko kanaberak aukeratu, ilbeheran eta egunsenti inguruan moztu, lurretik altxatuta zutik hilabetez eduki izerdia husteko, garbitu eta ongi lehortzeko moduan aterpean jarri horitu arte, tratatu nahi baduzu pentaboratoa aukera egokia da, torlojo eta azkoinaz lotu, izpi ultramoreetatik babesteko itoko luketen berniz eta esmalteak baino hobea da liho-olioa erabiltzea.