Cervantesek esana da: "Zorioneko idazlea da bere mamu eta obsesioak biltzen dituen gaia topatzen duena". Eta nik esan beharra daukat, zorionez, 80ko hamarkadako Ordizia hartan topatu dudala gai hori, ezustean topatu ere. Orduan barrikadek trenbidea edo errepidea oztopatzen zuten, baina gaur egun orduan baino hurbilago daudelakoan nago, eta ikusezinago.

Nire jaiotetxe parean trenbidea dago. Txikitan hamaika tren pasatzen ikustera ohitu ginen eta gero, bai etxean bai kalean, jolasean, apenas ohartzen ginen haren presentziaz. Baina trenak, 20 urteren buruan, geltokian jarraitzen du. Beharbada literaturak esaten digu, inork baino hobeto, hor dagoela, bidea noiz libratuko, eta bizitzaren sinboloa dela. Dena dela, hain transzendete jarri gabe, trena beste protagonista bat da, Antton Olariagaren ilustrazioek bikain jasotzen duten bezala.

Bai, hala da, Vigotik ihesi doan emakume bat, euskal auziarekin zerikusirik ez duena; lapur euskaldun patetiko bat, euskal auzia bost axola zaiona; guardia zibil bat, gatazka bere larruan bizi duena; ustez askabidea delakoan barrikada prestatzen duen gazte ordiziarra, eta zer pentsatua eman dezakeen amaiera kontatzen duen amona errukarria. Hala ere, horiekin batera trena, tunela, iluntasuna, horiek ere oso presente daude.