Argitalpenak


2021eko uztailaren 16an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Zirikadak (Ipuin barregarridun liburua)
Juan San Martin
Itxaropena
151 orrialde



Juan San Martinen "Zirikadak"


Itxaropena argitaletxearen Kuliska Sortan ikusi zuen argia, 1960an, Juan San Martinek herritarren ahotik jasotako "Zirikadak" honek, Julian Zabaletak eginiko marrazkiez horniturik. Kontakizun gehientsuenak Soraluzen bildu omen zituen, baina asko eta asko Eibarren eta banaka batzuek Elgoibar eta Bergaran. Eta hain zuzen ere entzundako hizkeran
-Eibar ingurukoek erabiltzen duten euskaran- eman zituen ezagutzera Juan San Martinek kontakizun guztiak., euskaraz hain gutxi irakurtzen zen garai hartan inguru horietako euskaldunak euskaraz irakurtzen ohitzeko erarik hoberena zelakoan. Baina ez zuen hori arrazoi bakarra: "Seguru nago tankera onetara egiñik ipuiñak eurak pe beren gatza obeto eruango dabiela", esaten baitzuen.


Nosferatu 43
Batzuen artean
Donostia Kultura
118 orrialde
4,5 euro



Federiko Luppi aktore, zuzendari eta gizona ardatz


Donostiako Kultur Udal Patronatuak argitara ematen duen "Nosferatu" zine aldizkariak, bere 43. zenbakian, Federico Luppi argentinarra du ardatz nagusi. Jesus Angulo eta Mirito Torreiroren artean egindako elkarrizketa luze bezain sakonean, zinemaz eta aktore lanaz hitz egiteaz gainera, bere bizitza gogoratzen du Federico Luppik, ez baitauzka ahazteke ez bere hautzaroa, ez bere hastapen profesionalak, eta are gutxiago bizitzea egokitu zaion Argentinako historiaren zatia. Ezkertiarra da Federico Luppi, eta peronismoarekin zein Argentinako klase politikoarekin oso kritikoa da. Argi adierazten du bere herrialdeko oraingo egoera politikoari buruz pentsatze hutsak sorrarazten dion samintasuna.


Lau gartzelak
Nazim Hikmet
Hiria
104 orrialde
9,50 euro



Arestik euskaratutako poemak


Gabriel Arestik euskaratu zuen bere garaian Nazim Hikmet (1902-1963) olerkari turkiarraren "Lau gartzelak" poema bilduma, orain Hiria argitaletxeak berrargitaratu duena. Gaur egun Turkian ere literatura modernoaren aita bezala onartua eta maitatua da Nazin Hikmet, baina ez zuen bizitza erosorik izan. Hamabost urte kartzelan eta hamabi atzerrian egin behar izan zituen bere uste politikoengatik, eta Moskuko deserrian hil zen, 61 urte zituela, turkiar naziotasunik gabe, bere gobernuak kendu ziolako. Horrez gain, kartzelan zegoela, Turkiako Alderdi Komunistak arbuiatu egin zuen 1923an Alderdi Komunistako kide egin zena. Baina horiengatik guztiengatik ere, Nazin Hikmetek ez zion sekula bere konpromisoari uko egin.


Lagun mina
Aitor Arana
Euskaltzaindia,
BBK Fundazioa
60 orrialde
4 euro



2002ko "Antzerkia" saria


Aitor Aranaren "Lagun mina" antzezlanak irabazi zuen iazkoan Euskaltzaindiak eta BBK Fundazioak antolatu ohi duten "Antzerkia" Toribio Altzaga saria. Homosexuala izan arren bere egiazko izatea normaltasunez bizitzeko gauza ez den gizon baten erabaki tristea azaltzen du aipatu antzelanak. Gizon horrek ez du inolaz ere nahi gizarteak jakiterik bere sexukoek erakartzen dutela. Iruditzen zaio, adibidez, etxean garbi agertuko balu homosexuala dela, bere ama hil egingo litzatekeela disgustuarekin. Beti aurkitzen du aitzakiaren bat ez aitortzeko bere sexukoak gustatzen zaizkiola. Eta arrazoi horrexek eramango du bizitzan aurkitu dituen bi lagun onenak azalpenik gabe baztertu eta, ahal den neurrian, betirako ahaztera.


Barraskiloa ote da?
Guido van Genechten
Ibaizabal
11 orrialde
2,90 euro



Ikusi Makusi bildumako irudi txundigarriak


Barraskiloa dirudi Ibaizabal argitaletxeak etxeko txikienei zuzentzen dien Ikusi Makusi bildumako liburuska honen azalean agertzen den irudikoak, baina, hala ote da? Ziur-ziur egoteko, ikusi-makusika jolastu beharra dago, eta kartoi mehea zabalduz joan. Ireki ahala, azaleko animalia horrexen itxura duen barraskilo pottolo bat ikusi ahal izango dugu, bai, baina kartoiaren beste atalak zabalduz goazen heinean, zeharo aldatuko da haren itxura eta oso bestelako lau animaliaren antza hasiko da hartzen. Beraz, "Barraskiloa ote da?" liburuarekin jolasten duten neska-mutikoek, pinpilinpauxak, saguak, sugeak, igelak eta barraskiloak nolakoak diren ikasiko dute.


Egan
Batzuen artean
Euskalerriaren Adiskideen Elkartea
371 orrialde / 18 euro



Etienne Salaberry idazle filosofoaren biografia eta lana


Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko "Boletin"aren euskarazko gehigarria den "Egan"ek, bere azken zenbakian, besteak beste, Etienne Salaberry idazle filosofoaren berri zabala eskaintzen du, Iparraldeko gizon horren pentsamenduan, biografian eta lanetan arakatuz. Esate baterako, Jean Louis Davantek "Etienne Salaberry zenaz oroitzapen eta ohar batzuk" agertzen ditu. Pako Sudupek haren kazetaritza politikoa du hizpide. Eta Joxe Azurmendik Salaberryren pentsamendua.


1936
Aquella soledad
Iñaki Egaña
Txalaparta
334 orrialde
14 euro



Gerraren zurrunbilo ankerrean harrapatuak


Iñaki Egaña historialari eta idazleak plazaratu duen "1936. Aquella soledad" nobelan ikerketa lanak bazterrean uztera behartzen dizkion hainbat gai ukitu ditu, sentimenduen munduan murgilduz. Gerraren zurrunbilo krudelean harrapaturik dauden pertsonak dira bere idazlanean agertzen dituenak, milizianoak gehienak, baina baita beste aldera lerratutakoak ere: jende gazte xumea, etorkizunetik zerbait espero eta nola edo hala bizirik iraun nahi duena, gerrak berarekin dakarren ankerkeriatik ihes eginez. Etsaiak jadanik bere esku hartutako hiri bateko "zuloan" gorde den gizon ezkertiarra, hari lagunduz falangistek atxilotu eta fusilatzen duten emakumea, mendian babesa nola aurkitu asmatu ezinean dabilen beste gazte errepublikarra, inguru haietako baserri batean bere senar erreketea noiz itzuliko zain bizi den emakumea, Bizkaiko frontera daramaten milizianoak bere ardurapean dituenak nola hiltzen dituzten ikustean sentitzen duen etsia... Haien guztien barnean dagoena agerian uzteko orduan, elkarren artean gurutzatzen diren hiru istorio nagusi irudikatu ditu Iñaki Egañak bere bigarren nobela honetan.


Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


Eguneraketa berriak daude