Ongi etorri Stalinworldera!

  • erakusketa, museo eta galeriak ugaltzen ari dira azken urteotan. Budapesten, Pragan, Rigan, Vilniusen, Krakovian... komunismoaren ondareaaisialdi negozio bilakatu da, bultzatzaileek soilik helburu didaktikoak mugituta ari direla zin egin arren.

Mickey mouse sagu ezagunaren alboan ipinita argazkia atera ohi dute Disneylandera joaten direnek. Lituaniako Grutas Parkera doazenek antzeko zerbait egiten dute, baina Stalinen lepora salto eginda. «Stalinworld» izenez ezagunagoa den parke tematiko honek 200 hektarea ditu eta Stalinen garaiko kontzentrazio esparru sobietar bat irudikatzen du. Vilnius hiritik 130 kilometrora dago eta bide hori tren bagoietan pilatuta egin dezakete bisitariek, KGBko agenteez inguratuta, deportatuak bailiran. Parkearen sortzaile Viliumas Malinauskas-en esanetan, «Disneylanden xarma eta sobietar esparruen izua batzen dira Grutas Park-en». Dena 1,5 euroren truke.

Praga zeharo aldatu du pribatizazioak: Leninen museoa zegoen eraikinean estatubatuarrentzako informazio zerbitzua dago orain; Bartolomejska kalean, garai bateko sobietar polizia politikoaren egoitzan, benetako ziegak alokatzen dituzte gaua pasatzeko. 2001eko Gabonetan, Savarin jauregian, kasino baten eta McDonalds baten eraikin berean, komunismoaren inguruko museoa zabaldu zuen Glenn Spicker estatubatuarrak, hiri berean jatetxe kate baten jabe den negozio gizonak. Spickerrek komunismoarekin zerikusia duten 1.000 objektu inguru bildu ditu bertan, Jan Kaplan historiagilearen laguntzaz, eta arduradunen esanetan helburu didaktikoa du.

Ez dakigu zein zen jatorriz Budapesteko Izuaren Etxearen helburua, 2001eko udan bere ateak zabaldu zituenean. Polemika bilatzen bazuen, aurkitu zuen behintzat. Printzipioz nazismoaren eta komunismoaren biktimei eskainitako museoak, praktikan 4 gela eskaintzen dizkio nazismoari eta 20 komunismoari. Armada Gorriak 1956an erabilitako T-54 baten kainoiaren mehatxupean hasten da bisita. Jarraian datozen gelek 600.000 hungariarren deportazioa ekarri nahi dute gogora. Ondoren, tortura gelak datoz, errealismoa bilatu nahian itukin eta guzti eraikiak. Baina azken galeriak sortu du gehienbat eskandalua, bertan, Stalinen erregimenaren zerbitzura aritu ziren hungariarren argazkiak bildu baitira bertan. Horietako batzuk bizirik daude oraindik. Polemikaren usainak erakarrita Izuaren Etxeak arrakasta handia izan zuen hasieran, baina sarrera txartelaren prezioaren eraginez ziurrenik (13 euro) bisitari kopuruak berehala nabarmen egin zuen behera. Hungariarrentzat garestiegia da Izuaren Etxean sartzea eta, beraz, turistak dira bertara hurbiltzen diren gehienak. Hala ere Maria Schmidt zuzendariaren esanetan etxe honen helburua «ahanzturaren aurka borroka egitea eta herri honetako gazteei diktadura komunista zer izan zen erakustea da».

Rigan (Letonia) KGBren benetako egoitzak zabaldu dizkiote publikoari eta Rumanian gauza bera egin dute Sighet-eko espetxearekin. Krakoviako multimedia museora sartzen denak, berriz, sarrerak arrazionamendu txartel baten itxura duela ikusiko du eta Lenin, hormako erretratu batetik, begira-begira duela.


Azkenak
Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.


2024-12-24 | Julene Flamarique
Airearen kutsadurak 1.270 heriotza eragin zituen 2022an EAEn, Europako Ingurumen Agentziaren arabera

NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.


Turkiak 120 argitalpen kurdu debekatu ditu azken hiru asteetan

Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.


Garraio publikoa doan izango da 12 urtez azpikoentzat, duela bi urte bideragarria ez bazen ere

Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.


Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.


Santa Klausen ejertzito antikapitalista

Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-23 | Estitxu Eizagirre
Jaurlaritzak onartu duen planaren aurka mobilizatu da EH Bizirik
“Egungo eredu kapitalista gainditzea ezinbestekoa da larrialdi ekologiko eta energetikoari aterabide bat aurkitzeko”

Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Hiru lagunek osatutako lehendakaritza izango du Seaskak

Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.


2024-12-23 | Julene Flamarique
Vidalina Morales, nekazaria eta ekintzailea
“Kaleetan gerra tankeak ikustea normalizatu dugu, gerran egon gabe ere”

Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]


2024-12-23 | Julene Flamarique
Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]


2024-12-23 | Ahotsa.info
“HTX-k bukatzen du bere zikloa, baina oraindik daude borrokatzeko eta aldarrikatzeko motiboak”

HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.


Hegoaldean 222 milioi euro gastatu dira Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago

Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]


Eguneraketa berriak daude