EZPALAK


2021eko uztailaren 27an

Antzerki Ferien gorabeherak

Hazten ari da Donostiako Antzerki Feria. Hori dio Donostia Kulturako antzerki arduradun Norka Chiapusok. Iazko Ferian 250 programatzaile, antzerkigile, ekoizle eta alorreko beste hainbat bildu ziren. Uztailaren 9tik 12ra luzatuko den aurtengo edizioak 29 ikuskizun eskainiko ditu. Antonia San Juanen «El veneno del teatro», Golden Apple Quarteten «17 años Golden» edota Yllanaren «Marionetas del pene» dira aipagarrienetakoak. Euskal antzerkiari dagokionez, Hikak, Adosek, Vaivenek, Antzerkiola Imaginarioak eta Tentazioak hartuko dute parte. Dantzak ere lekua izango du. Damian Muñoz, Natalia Monge, Matxalen Bilbao eta Edu Muruamendiarazen koreografiak ikusi ahal izango dira. Nabarmena da ere kaleko ikuskizunen indarra, mundu guztitik etorriko baitira konpainiak. Nafarroako Erriberriko Antzerki Klasikoko Jaialdian berriz, oraindik ez dakite aurten kaleko ikuskizunik izango ote den. Zenbait arazoen ondoren, Nafarroako Gobernuak iazko aurrekontu bera eskainiko dio, 360.607 euro. Oraindik data zehatzik ez du, baina abuztuaren 8a eta 24a bitartean izango dela dirudi.




Euskal artearen bilduma osatuz

Obra batzuk erosi egin ditu Bilboko Arte Eder Museoak, beste batzuk oparitu egin dizkiote eta beste zenbait Foru Aldundiak utzi dizkio gorde ditzan. Modu honetan, euskal arteari eskainitako bilduma indartuko du Museoak. Marcial Aguirreren «Elena Kochen bustoa», Eduardo Zamacoisen «Bufoiak boloetan jostatzen» eta «Agurra» eta Enrique Nietoren «Mañaria» erosi ditu. Foru Aldundiak Raimundo Madrazoren «Damaren erretratua urdinean» eta ustez XV. mendekoa den anonimo bat utzi dizkio. Vicente Larreak Euskalduna Jauregiaren kanpoan dagoen eskultura handia egiteko eredu gisa erabili zuen «Dodekathlos» oparitu dio eta bi partikularrek Carmelo Ortiz de Elguearen eta Enrique Barrosoren lanak eman dituzte.


Hasi dira jaialdiak

Uda, musika eta jaialdiak. Osagai hauekin udan hiru jaialdi izango ditugu. Uztailaren 4an eta 5ean Sopuertan Mendebala jaialdia ospatuko da. Kantauriko musikak eta kulturak bilduko dituzte bertan. Tapia eta Leturia, Luar Na Lubre edota Budiñoren musika entzun ahal izango da. Egun berean hasi eta hilaren 6ra arte Arrosan azkenekoz egingo da Euskal Herria Zuzenean. 26 musika taldeen artean, Oskorri, Sorkun eta Skunk talde euskaldunak bertaratuko dira. Bestalde, uztailaren 11n hasi eta abuztuaren 2a arte luzatuko den Pirineos Sur jaialdiak 5.000 ikusle euskaldun espero ditu, nahiz eta ez duen euskal artistarik egitarauan. Programak musika latinoamerikarrari eskainiko dio leku berezia.


Musika zabaltzea.

Errenterian dagoen Euskal Musikaren Artxiboak, Eresbilek ez du bakarrik musika partiturak gordetzeko funtzioa. Gordeta dituztenak zabaltzea ere sartzen da euren helburuetan. Hori dela eta, euskal konpositoreen lanak argitaratzeari ekin dio. Orain artean, Norberto Almandozen sei lan zituen argitaratuak. Aste honetan jakin dugu Francisco Escudero maisuaren hamaika konposizio sinfoniko garrantzitsuenak argitaratuko dituela hiru urteko epean Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzaz. Eresbilek konpositore euskaldunen 80.000 lan gordetzen ditu. Horietako asko eskuz idatziak dira. Ondorioz, irakurtzeko zailtasun handiak daude. Horregatik, euskal musikagileen lanak argitaratzea garrantzitsua da elkarte musikalek euren errepertorioetan sartzeko aukerak handituko baititu.


Idazleak eta lan baldintzak

Konturatu ez arren, egungo lan munduan nola moldatu azaldu omen ziguten idazle klasikoek. Izan ere, Ramon Irigoyenek «Los clásicos en la empresa. Del currículo de Cervantes al acoso moral del Cid» liburuan bildu du lan baldintzen inguruan idazle klasikoek irakats diezaguketen guztia. Cervantes irakurriz curriculum bat idazten ikasi ei daiteke; Fray Luis de Leonek oposaketak gainditzen erakusten omen digu; Cid-ek akoso morala jasan ei zuen; eta Julio Cesarrek gidaritza zer zen azaldu zigun lehen aldiz.


Liburu zuria

Orain urtebete hasi ziren lanean Eusko Jaurlaritza, SPRI industria elkartea eta EITB «Ikus-entzunezkoen Liburu Zuria» osatzeko. Ikus-entzunezkoen alorraren diagnostikoa eta beharrezko estrategia finkatuko dituen txostena aurkeztu berri da. Hainbat ahuldade zehaztu ditu. Besteak beste, sektorearen atomizazioa, EITBrekiko menpekotasuna eta nazioartera iristeko gaitasun eza. Ondorioz, urtea bukatu baino lehen, Ikus-entzunezkoen Erakundeen arteko Batzordea (IKEBATZ) eta, ekimen pribatua prozesuan sartzeko, Ikus-entzunezko enpresen Clusterra sortzea proposatzen du Liburuak. Bigarren fase batean, bi erakunde sortzea aurreikusten du: Ikus-entzunezkoen Ekoizpenerako Elkartea eta Ikus-entzunezkoen Zerbitzu eta Azpiegituren Kudeaketarako Elkartea.


Azkenak
Plentziako Uribe Kosta BHIko ikasle-talde batek mezu “iraingarriak, matxistak eta homofoboak” zabaldu dituela salatu dute

Uribe Kosta BHI institutuko hainbat ikaslek salatu duenez, mezu "iraingarriak, matxistak eta homofoboak" jaso dituzte Batxilergoko beste ikaskide batzuengandik. Horrez gain, gaineratu dute mezuak irakasle bati ere bidali dizkiotela eta beste ikasle batzuen... [+]


Urruñako emakumeak, matxino eta biktima

Urruña, 1750eko martxoaren 1a. Herriko hainbat emakumek kaleak hartu zituzten Frantziako Gobernuak ezarritako tabakoaren gaineko zergaren aurka protesta egiteko. Gobernuak matxinada itzaltzeko armada bidaltzea erabaki zuen, zehazki, Arloneko destakamentu bat. Militarrek... [+]


Irakasleen mezua familiei: “Grebaren arrazoiak ez dira ekonomikoak bakarrik”

Aiaraldeko hainbat irakaslek mezua igorri diete ikasleen guraso eta familiei, dagoen informazio zurrunbiloan, grebarako arrazoiak modu pertsonalean azaltzeak euren borroka eta lanuztea hobeto ulertzeko balioko dielakoan.


Fernando Valladares:
“Oparotasuna zer den birdefinituta, ulertuko dugu zer dugun irabazteko”

Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]


Historia militarraren kontra, eta alde

Ezpatak, labanak, kaskoak, fusilak, pistolak, kanoiak, munizioak, lehergailuak, uniformeak, armadurak, ezkutuak, babesak, zaldunak, hegazkinak eta tankeak. Han eta hemen, bada jende klase bat historia militarrarekin liluratuta dagoena. Gehien-gehienak, historia-zaleak izaten... [+]


2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


2025-02-26 | El Salto-Hordago
Lanaren Ekonomia
Itunpeko eskolen gainkontzertazioaren aurka eta hezkuntza publikoaren aldeko borroka

Euskal hezkuntza sistemaren itunpeko eskolen gainkontzertazioa eta zentro pribatuen umeak hartzeko gaitasuna beherakada demografikoari eta biztanleriaren klase osaketari egokitu behar dira.


Bilboko kultur zerbitzuen pribatizazioaz hausnarketa partekatua sustatu nahi dute liburuzainek

Bilboko Udalak zerbitzu publikoak pribatizatzen jarraitzen duela salatu du Bilboko Liburuzainen kolektiboak, besteak beste, kulturari loturiko zerbitzuak. Horren harira, mahai-ingurua antolatu dute martxoaren 3an Bidebarrieta liburutegian, Kulturaren pribatizazioa izenburupean.


Iruñeko Geltokiko EKOmerkatuak bost urte beteko ditu larunbatean

Martxoaren 1ean ospatuko du NNPEK-k urteurrena argazki erakusketa eta txalaparta ikuskizun batekin.


2025-02-26 | Roser Espelt Alba
Trumpen ispilua

Trumpen itzulera pizgarri izan da sendotuz doan eskuin muturreko erreakzionarioen mugimenduarentzat. Izan ere, historikoki, faxismoaren gorakada krisi ekonomikoekin lotuta egon da, baita sistemaren zilegitasun politiko eta ideologikoaren krisiarekin ere. Gaur egun, geldialdi... [+]


Musker eta Tranpa

Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]


2025-02-26 | Ane Labaka Mayoz
Hatza ezpainetan

Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]


2025-02-26 | Bea Salaberri
Bretoiera

Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]


2025-02-26 | Mikel Zurbano
DeepSeeken astindua

Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]


Jaurlaritzarekin izandako ika-mikaren biharamunean, hezkuntza publikoko irakasleak greban dira berriz

Grebaren bezperan Hezkuntza Sailak “edukirik gabeko” mahaia deitu zuela eta sindikatu deitzaileak “errespetatu gabe” akordioa “antzezteko” gutxiengoa duten sindikatuak “erabili” nahi izan zituela salatu ostean, beste bi greba... [+]


Eguneraketa berriak daude