EZPALAK
2021eko uztailaren 27a
Antzerki Ferien gorabeherak
Hazten ari da Donostiako Antzerki Feria. Hori dio Donostia Kulturako antzerki arduradun Norka Chiapusok. Iazko Ferian 250 programatzaile, antzerkigile, ekoizle eta alorreko beste hainbat bildu ziren. Uztailaren 9tik 12ra luzatuko den aurtengo edizioak 29 ikuskizun eskainiko ditu. Antonia San Juanen «El veneno del teatro», Golden Apple Quarteten «17 años Golden» edota Yllanaren «Marionetas del pene» dira aipagarrienetakoak. Euskal antzerkiari dagokionez, Hikak, Adosek, Vaivenek, Antzerkiola Imaginarioak eta Tentazioak hartuko dute parte. Dantzak ere lekua izango du. Damian Muñoz, Natalia Monge, Matxalen Bilbao eta Edu Muruamendiarazen koreografiak ikusi ahal izango dira. Nabarmena da ere kaleko ikuskizunen indarra, mundu guztitik etorriko baitira konpainiak. Nafarroako Erriberriko Antzerki Klasikoko Jaialdian berriz, oraindik ez dakite aurten kaleko ikuskizunik izango ote den. Zenbait arazoen ondoren, Nafarroako Gobernuak iazko aurrekontu bera eskainiko dio, 360.607 euro. Oraindik data zehatzik ez du, baina abuztuaren 8a eta 24a bitartean izango dela dirudi.
Euskal artearen bilduma osatuz
Obra batzuk erosi egin ditu Bilboko Arte Eder Museoak, beste batzuk oparitu egin dizkiote eta beste zenbait Foru Aldundiak utzi dizkio gorde ditzan. Modu honetan, euskal arteari eskainitako bilduma indartuko du Museoak. Marcial Aguirreren «Elena Kochen bustoa», Eduardo Zamacoisen «Bufoiak boloetan jostatzen» eta «Agurra» eta Enrique Nietoren «Mañaria» erosi ditu. Foru Aldundiak Raimundo Madrazoren «Damaren erretratua urdinean» eta ustez XV. mendekoa den anonimo bat utzi dizkio. Vicente Larreak Euskalduna Jauregiaren kanpoan dagoen eskultura handia egiteko eredu gisa erabili zuen «Dodekathlos» oparitu dio eta bi partikularrek Carmelo Ortiz de Elguearen eta Enrique Barrosoren lanak eman dituzte.
Hasi dira jaialdiak
Uda, musika eta jaialdiak. Osagai hauekin udan hiru jaialdi izango ditugu. Uztailaren 4an eta 5ean Sopuertan Mendebala jaialdia ospatuko da. Kantauriko musikak eta kulturak bilduko dituzte bertan. Tapia eta Leturia, Luar Na Lubre edota Budiñoren musika entzun ahal izango da. Egun berean hasi eta hilaren 6ra arte Arrosan azkenekoz egingo da Euskal Herria Zuzenean. 26 musika taldeen artean, Oskorri, Sorkun eta Skunk talde euskaldunak bertaratuko dira. Bestalde, uztailaren 11n hasi eta abuztuaren 2a arte luzatuko den Pirineos Sur jaialdiak 5.000 ikusle euskaldun espero ditu, nahiz eta ez duen euskal artistarik egitarauan. Programak musika latinoamerikarrari eskainiko dio leku berezia.
Musika zabaltzea.
Errenterian dagoen Euskal Musikaren Artxiboak, Eresbilek ez du bakarrik musika partiturak gordetzeko funtzioa. Gordeta dituztenak zabaltzea ere sartzen da euren helburuetan. Hori dela eta, euskal konpositoreen lanak argitaratzeari ekin dio. Orain artean, Norberto Almandozen sei lan zituen argitaratuak. Aste honetan jakin dugu Francisco Escudero maisuaren hamaika konposizio sinfoniko garrantzitsuenak argitaratuko dituela hiru urteko epean Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzaz. Eresbilek konpositore euskaldunen 80.000 lan gordetzen ditu. Horietako asko eskuz idatziak dira. Ondorioz, irakurtzeko zailtasun handiak daude. Horregatik, euskal musikagileen lanak argitaratzea garrantzitsua da elkarte musikalek euren errepertorioetan sartzeko aukerak handituko baititu.
Idazleak eta lan baldintzak
Konturatu ez arren, egungo lan munduan nola moldatu azaldu omen ziguten idazle klasikoek. Izan ere, Ramon Irigoyenek «Los clásicos en la empresa. Del currículo de Cervantes al acoso moral del Cid» liburuan bildu du lan baldintzen inguruan idazle klasikoek irakats diezaguketen guztia. Cervantes irakurriz curriculum bat idazten ikasi ei daiteke; Fray Luis de Leonek oposaketak gainditzen erakusten omen digu; Cid-ek akoso morala jasan ei zuen; eta Julio Cesarrek gidaritza zer zen azaldu zigun lehen aldiz.
Liburu zuria
Orain urtebete hasi ziren lanean Eusko Jaurlaritza, SPRI industria elkartea eta EITB «Ikus-entzunezkoen Liburu Zuria» osatzeko. Ikus-entzunezkoen alorraren diagnostikoa eta beharrezko estrategia finkatuko dituen txostena aurkeztu berri da. Hainbat ahuldade zehaztu ditu. Besteak beste, sektorearen atomizazioa, EITBrekiko menpekotasuna eta nazioartera iristeko gaitasun eza. Ondorioz, urtea bukatu baino lehen, Ikus-entzunezkoen Erakundeen arteko Batzordea (IKEBATZ) eta, ekimen pribatua prozesuan sartzeko, Ikus-entzunezko enpresen Clusterra sortzea proposatzen du Liburuak. Bigarren fase batean, bi erakunde sortzea aurreikusten du: Ikus-entzunezkoen Ekoizpenerako Elkartea eta Ikus-entzunezkoen Zerbitzu eta Azpiegituren Kudeaketarako Elkartea.