BESTELAKO ERAGILE POLITIKOA


2021eko uztailaren 19an
Desobedientzia zibilaz gogoeta egin zuen Iparraldeko gazte talde batek 1999ko azaroan. ETAren azken su-eten garaia zen orduan, testuinguru politikoa lasaia. Egoera berri hartan desobedientzia zibilaren ekimena garatzeko eta sustatzeko moldea landu zuten gazte haiek. Taldeak aurrekari batzuk hartu zituen eredu gisa: Itoitzeko Solidarioak, Greenpeace...». Honela gogoratu digu Peio Aintxart-Etxeberrik Demoen abiapuntua.

«Demoak sortu aitzin desobedientziaren ereduak franko ziren. Antimilitarismoa edota ekologismoa lantzen zituzten. Demoak, berriz, esparru politikoan jalgitzen diren aldarrikapenak sostengatzeko sortu zen. Finean, desobedientzia zibila eremu politikora eramatea xede izaki», zehaztu du Gorka Torrek.

Peio Aintxart-Etxeberri eta Gorka Torre Demoen eledunak dira. Aipatu dituzten aldarrikapen politikoak hiru dira gaur egun Iparraldean: euskal departamendua, euskararen ofizialtasuna eta euskal presoen hurbiltzea.

Hiru urte luze joan dira Demoak plazaratu zirenetik. Balorazio ezberdina egiten dute bere lanaren eraginaz: «Gizarteari begira zerbait ekarri dugu, politikari begira zaila da neurtzen. Alabaina, politika ulertzeko molde berri bat ekarri dugu Iparraldean. Ekintza molde hau ez zen hemen ezagutzen. Gure arrangura indar harremanak lantzea eta komunikazio tresnak sortzea da», diote bi kide hauek.

Demoek aldarrikapen politikoak ezagutaraziz batera, jendeak bere nahia adieraz dezala nahi dute, baita gizartearen nahi hori errespetatua izan dadila. Beren ekintzetan sinboloak erabiltzen dituzte, baita ironia eta umorea ere, ekintzok beren ideiak helarazteko bitartekoak izaki. Jokamolde hau sinpatiaz hartua izan da eta ohiko jokamoldea baino eragingarriagoa izaten da jendearen artean. Demoak eragile politiko berri bat bihurtzen ari da testuinguru politikoan. Konparazionea, ekainaren 5ean, Akitaniako presidenteordeak hartuak izan ziren. Hau berria da. Orain arte inork ez baitzuen horrelako bilkura bat egiterik lortu. Beren ekintzen moldeari esker erdietsi dute harrera hori.

Iritzi publikoa alde izatea funtsezkoa


Demoen dinamikaren helburuetako bat gizartearengana heldu, iritzi publikoa sortu eta gizartea beren aldarrikapenen alde ezartzea da. Demoei helburu hau erdiesteko bidean -molde pedagogikoan azaldua- aurkaria agertzen zaie eta aurkaria konbentzitu nahi dute: «Aurkaria konbentzitzeko alta, iritzi publikoa gure alde behar dugu. Guk iritzi bat dugu gure aurkariaz, baina gure helburua erdiesteko iritzi publikoak aurkariaren jarreran eragin behar du. Lehen helburua iritzi publikoa gure dinamikaren alde jartzea da, beraz. Publikoaren interesa piztu behar dugu ekintzaren bidez, baina ekintzak berriak eta ulergarriak izan behar dira». Emeki-emeki bada ere, mugimendu abertzaletik haratagoko sektore batzuengana iristen ari omen dira. Beren nahia ordea, ez da iritzi publikoa sentsibilizatzea bakarrik, gizartearen sektore militantea desobedientzia zibilaren bidean eramatea baizik:«Ez dugu karrikako agerraldi barregarriak egiten dituen talde bat izan nahi. Jendea gure dinamikan inplikatzea nahi dugu aurkarien aurrean indar harreman sendoa gauzatu ahal izateko». Xedea hori izan arren Demoek ez dute gizartea ordezkatu nahi, ez dute inolaz ere beren burua euskal ordezkarien gisara ikusten.

SNCF, euskararen aldarrikapen eremua


Beren ekintzak hainbat esparruetan burutu dituzte dagoeneko: Unibertsitatean, Postetxean, SNCFn eta abar. Berezko prozedura bat lantzen dute horretarako. Lehenbizi, beren asmoen berri jakinarazteko, botere publikoei hitzordua eskatzen diete. Hitzordua ukatzen badiete kanpaina bat zabaltzen dute. Komunzki, aldarrikapenak ez dira beraiek plazaratuak. Adibidez, Demoek Frantziako SNCF erakunde publikoari egiten dizkioten aldarrikapenak Garapen Kontseiluaren Lurralde Antolaketaren eskemaren barruan onartuak daude:«Helburua Hizkuntz Antolaketaren proposamenak praktikan ezartzea da. Euskaldunei zerbitzu publiko elebiduna eskaintzea, alegia». Demoek SNCFa hartu dute aldarrikapen eremurako, baina erronka SNCFetik haratago doa, euskararen erabilpena zerbitzu guztietan zabaltzea dute helburu:«Ez gara geldituko euskarak bere tokia izan arte, eta xede horretan oso inportantea da SNCFaren aurkako borroka irabaztea. Erronka hau irabazi ezean euskarari lekua itxiko zaio leku publikoetan. Etsipenez hartzen badugu euskara ez da urte luzetan lekurik ukanen gure eguneroko bizitzan. Horregatik, Demoek dei zabal bat egiten diogu euskaltzaleei, borroka hau guztion artean irabaz dezagun».

Demoen eledunek diru premia dutela adierazi digute. Honatx, herritar hauen isunak ordaintzen laguntzeko Euskadiko Kutxako kontu zenbakia: 30350065700650040694.

Demoak SNCFarekin erronkan
Demoek SNCFaren aurka daramaten kanpaina fase berri batean sartu da. Pirinio Atlantikoak eta Landetako SNCFaren geltokietako Trischtler buruari bost eskaera azaldu zizkioten Demoek: seinaleak, boz-gorailuetako mezuak, ordutegiak, leihatiletako harrera eta txarteldegi automatikoa euskaraz ezartzea. Honek lehen eskaera baino ez zuen aintzat hartu, eta hau modu trufagarriaz. Bi urte barne aldatuko omen dituzte hainbat geltokien izenak. Alabaina, dena ez da ezkorra izan. Demoek SNCFaren aurkako kanpainan eten bat eginen dute irailaren erdia arte. Akitanian izandako azken bilkuran beren ekintzak gelditzea eskatu diete. Akitaniako Kontseiluko Jean Louis Carrère lehendakariordeak -Alderdi Sozialistaren buruetako bat- hartuak izan ziren eta beren aldarrikapenak ezagutu ditu zehatz-mehatz. Eskaerak aztertuko zituela eta SNCFari azalduko zizkiola esan zien. SNCFarekiko erronka desblokeatzen has liteke. Demoen eskakizunaren alde teknikoa ezaguturik, berau gauzagarria ikusi omen dute teknikoek. Horregatik kanpainan etenaldi bat eskatu diete.


Azkenak
Plentziako Uribe Kosta BHIko ikasle-talde batek mezu “iraingarriak, matxistak eta homofoboak” zabaldu dituela salatu dute

Uribe Kosta BHI institutuko hainbat ikaslek salatu duenez, mezu "iraingarriak, matxistak eta homofoboak" jaso dituzte Batxilergoko beste ikaskide batzuengandik. Horrez gain, gaineratu dute mezuak irakasle bati ere bidali dizkiotela eta beste ikasle batzuen... [+]


Urruñako emakumeak, matxino eta biktima

Urruña, 1750eko martxoaren 1a. Herriko hainbat emakumek kaleak hartu zituzten Frantziako Gobernuak ezarritako tabakoaren gaineko zergaren aurka protesta egiteko. Gobernuak matxinada itzaltzeko armada bidaltzea erabaki zuen, zehazki, Arloneko destakamentu bat. Militarrek... [+]


Irakasleen mezua familiei: “Grebaren arrazoiak ez dira ekonomikoak bakarrik”

Aiaraldeko hainbat irakaslek mezua igorri diete ikasleen guraso eta familiei, dagoen informazio zurrunbiloan, grebarako arrazoiak modu pertsonalean azaltzeak euren borroka eta lanuztea hobeto ulertzeko balioko dielakoan.


Fernando Valladares:
“Oparotasuna zer den birdefinituta, ulertuko dugu zer dugun irabazteko”

Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]


Historia militarraren kontra, eta alde

Ezpatak, labanak, kaskoak, fusilak, pistolak, kanoiak, munizioak, lehergailuak, uniformeak, armadurak, ezkutuak, babesak, zaldunak, hegazkinak eta tankeak. Han eta hemen, bada jende klase bat historia militarrarekin liluratuta dagoena. Gehien-gehienak, historia-zaleak izaten... [+]


2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


2025-02-26 | El Salto-Hordago
Lanaren Ekonomia
Itunpeko eskolen gainkontzertazioaren aurka eta hezkuntza publikoaren aldeko borroka

Euskal hezkuntza sistemaren itunpeko eskolen gainkontzertazioa eta zentro pribatuen umeak hartzeko gaitasuna beherakada demografikoari eta biztanleriaren klase osaketari egokitu behar dira.


Bilboko kultur zerbitzuen pribatizazioaz hausnarketa partekatua sustatu nahi dute liburuzainek

Bilboko Udalak zerbitzu publikoak pribatizatzen jarraitzen duela salatu du Bilboko Liburuzainen kolektiboak, besteak beste, kulturari loturiko zerbitzuak. Horren harira, mahai-ingurua antolatu dute martxoaren 3an Bidebarrieta liburutegian, Kulturaren pribatizazioa izenburupean.


Iruñeko Geltokiko EKOmerkatuak bost urte beteko ditu larunbatean

Martxoaren 1ean ospatuko du NNPEK-k urteurrena argazki erakusketa eta txalaparta ikuskizun batekin.


2025-02-26 | Roser Espelt Alba
Trumpen ispilua

Trumpen itzulera pizgarri izan da sendotuz doan eskuin muturreko erreakzionarioen mugimenduarentzat. Izan ere, historikoki, faxismoaren gorakada krisi ekonomikoekin lotuta egon da, baita sistemaren zilegitasun politiko eta ideologikoaren krisiarekin ere. Gaur egun, geldialdi... [+]


Musker eta Tranpa

Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]


2025-02-26 | Ane Labaka Mayoz
Hatza ezpainetan

Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]


2025-02-26 | Bea Salaberri
Bretoiera

Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]


2025-02-26 | Mikel Zurbano
DeepSeeken astindua

Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]


Jaurlaritzarekin izandako ika-mikaren biharamunean, hezkuntza publikoko irakasleak greban dira berriz

Grebaren bezperan Hezkuntza Sailak “edukirik gabeko” mahaia deitu zuela eta sindikatu deitzaileak “errespetatu gabe” akordioa “antzezteko” gutxiengoa duten sindikatuak “erabili” nahi izan zituela salatu ostean, beste bi greba... [+]


Eguneraketa berriak daude