POLITIKARIAK, JENDEA ETA LIRIKA


2021eko uztailaren 20an

Zergatik dira elizgizonak hain ergel eta zentzugabeak?", galdetu omen zioten viktoriar garaiko apezpiku bati. Eta hark erantzun: "Baina, zuek zer espero duzue, ba? Gu guztiok zuen- laikoen- artetik irteten gara beti". Toynbeek kontatzen duen pasadizo honek balio du politikarako ere. Izan ere, eta bereziki hauteskunde-garaian, kristorenak entzuten dira politikarien aurka. Eta zilegi bekit gaur beraien alde bi hitz esatea: politikariak gure artetik irteten dira eta gure ispilu dira. Hobe dugu hori ez ahaztea, bestela geuk ez dugun perfekzioa eskatuko diegu. Politika-maila eta politikari guztiak ez dago zaku berean sartzerik; horretan dihardutenen artean jende leial eta zintzo asko dago, gutxi eskerturiko lan itzela egiten dutenak.

Res publica-ren kudeaketak duintasunik handieneko eginkizuna behar luke izan. Guztiok -politikariek eta alderdiek lehenengo- saiatu beharko genuke politikagintza prestigiatzen: horretara jenderik onena eta prestatuena bideratuz, diskurtso eta debate politikoaren maila goratuz, zirkuak saihestuz... Hortik aurrera, nik ez diet gehiegi eskatuko: dagokien gizartearen mailan egotea gutxienez, ez beherago; beraiek ez bihurtzea arazo, konpondu ezin dutena gaizkoatuz, hori ere gertatzen baita. Asko ez da, baina egoera ikusita, nahikoa!

Hauteskunde ondoren ia beti entzuten den beste lelo bat hau da: "Jendea ez da ergela, badaki zer nahi duen, eta ez dago engainatzerik". Hori esaten duenak bere boto-emaileen aukera goresteko esaten du, noski.

Epai apelaezinak dira hauteskunde-emaitzak... Baina helduak eta ezin hobeak ote dira beti Herri subiranoaren aukerak? Gerta liteke joko-zelaia mugatua, joko-arauak tranpadunak... eta ondorioz emaitza akastuna izatea, gertatu den bezala. Edo gerta liteke gure erabakia sal-erostea, eta hori botoa poltsikoaren arabera emandakoan gertatzen da: pentsioak edo diru-laguntzak edo lanpostuak ziurtatzeko, adibidez. Edo gerta liteke gure borondatea geurea ere ez izatea, kanpoan fabrikatua baizik. Iritzi publikoaren kontrolerako mekanismoak oso sofistikatuak dira, eta gure ezkutuko beldurrak eta gainerako mamuak astintzea da horietan sinpleenetakoa. Honetaz bada liburutxo polit bat, N. Chomsky eta I. Ramonet-en artikulu banaz osatua: «Cómo nos venden la moto». Eta irakurri ondoren, iruditu zait agian ez garela baboak izango, baina gure borondatearen ariketa inteligentea egiteko aukera askorik ere ez dugula.

Eta bukatzeko, aspalditxoan sarri entzun dugu han eta hemen hauek ez direla garai onak lirikarako! Ezaguna da ere T. W. Adorno pentsalariak bere garaian esana, alegia, Auschwitz-ekoaren ondoren poesia ezinezkoa bihurtu zela eta poesia idaztea barbarie-egintza bat zela. Baina, orduan, zer geratzen zaigu ez erotzeko? Horrelako mementoetan inoiz baino beharrezkoagoa iruditzen zait lirika: arimaren babesleku intimo hori, barne-sentimenduen altxortegi hori! Ez al du Polanskiren «Piano-jolea» filmak ederki erakusten lirika egin daitekeela dramarik latzenetan ere? Lirika ez da eskapismoa, izan daiteke oso konprometitua eta, nolanahi ere, espirituaren elikagai da, mementorik latzenetan ere falta behar ez duena. Kontua ez da errealitateari begiak ixtea eta ihes egitea, baina ezinbestekoa da tarteka egunerokotasunaren zarata, zurrunbilo eta itxurakeriatik urruntzea, gero errealitatearen ogi gogorrari hagin zorrotzez heldu ahal izateko.


Azkenak
Eskolaz kanpoko jarduerek kanpoan uzten dituzte premia bereziak dituzten haurrak

Bai ikastetxeek antolaturiko eskolaz kanpoko jarduerek, bai aisialdiari loturiko ekintzek eta udalekuek desgaitasunen bat duten haurrak kanpoan uzten dituzte maiz, eta hain justu, jarduera horiek bereziki onuragarriak dira premia bereziak dituzten haurrentzat. Hala dio... [+]


2025-04-01 | Euskal Irratiak
Arrate Isasi: “Iparraldeko haur elebidunek euskara nola ikasten duten ikertu nahi dugu”

Euskal hizkuntzalaritza esperimentaleko katedra berria estreinatu dute Baionako fakultatean.


2025-04-01 | Gedar
Aurtengo Maiatzaren 1ean ere Bilboko kaleak hartzera deitu du EHKSk

"Gerra inperialistaren eta Europako estatuen berrarmatzearen aurka" mobilizatuko da Langileon Nazioarteko Egunean.


2025-04-01 | dantzan.eus
Zuberoa dantzan batuko da berriz ‘Aitzina Biga’ ikusgarrian

Aitzindariak elkartea Aitzina Biga ikuskizuna prestatzen ari da. Ehun parte-hartzailetik gora izango dira dantzan, musikan, antzerkian, kantuan eta bertsotan apirilaren 19an Maulen aurkeztuko den ikuskizunean. Uztaila bitarte, beste lau emanaldi izango dira: Miarritze, Arrasate,... [+]


2025-04-01 | Elhuyar
Antidepresiboen preskripzioak gora egin du pandemiaren ondorioz

Antidepresiboen kontsumoa aztertuta, Euskal Autonomia Erkidegoan COVID-19aren pandemiak sintoma depresiboen intzidentzia handitu zuela ondorioztatu du ikerketa batek. Halaber, azterlanak nabarmendu du herritarren osasun mentala arazo fisikoekin batera artatzearen garrantzia, bai... [+]


Emisio gutxiko eremua behin-behinean etetea erabaki du Euskal Hirigune Elkargoak

Frantziako legebiltzarrean Errepublikanoek eta Batasun Nazionalekoek egindako zuzenketen harira dator erabakia. Zuzenketak onartu dituzte, eta, beraz, Euskal Hirigune Elkargoak emisio gutxiko eremua ezartzeko gastu ekonomikorik ez egitea erabaki du.


Birundaren aldeko manifestazioa egin dute Donostiako Parte Zaharrean barrena

Pasa den asteko "kaleratze ilegala" salatu dute hainbat herritarrek, ostiral arratsaldean.


Euskal Herriko II. Ekotopaketak egin dituzte asteburuan, garaiko erronkez eztabaidatzeko

Jauzi Ekosizialeko kideek antolatzen duten bigarren edizioa da. Euskal Herriko trantsizio ekosozialak "inoiz baino premia handiagoa" duela adierazi dute, "datozen aldaketa sakonen aurrean trantsizio justua nahi bada".


2025-03-31 | Ahotsa.info
Burlatako Gazte Asanbladak gaztetxearekin jarraitzeko akordioa iragarri du Udalarekin

Manifestazio jendetsu batek herriko kaleak zeharkatu ditu, Poliziaren gehiegizko dispositibo batek zainduta, gazteek kudeatutako guneen defentsan eta Gaztetxeak erasoen aurrean defendatzeko. Manifestazioaren amaieran, publiko egin dute iragarpena.


Bost urterako inhabilitatu dute Marine Le Pen, Europako Parlamentuko funtsak desbideratzeagatik

Parisko Auzitegi Korrekzionalaren arabera, 2,9 milioi euro desbideratu zituen Frantziako RN Batasun Nazionalak 2004 eta 2016 artean. Le Penez gain, alderdiko beste 24 kide ere errudun jo dituzte. Helegitea aurkeztuta ere, RNko buruzagia ezingo da aurkeztu 2027ko Frantziako... [+]


BDZk CAFi exijitu dio Israelekin harremanak mozteko, igandeko manifestazioetan

Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan egin dituzte manifestazioak. Israelek Palestinan egin duen eta aurrera daraman genozidioarekin kolaboratzen duten enpresei laguntza publikoa emateri uzteko eskatu diete Nafarroako Gobernuari eta Eusko Jaurlaritzari.


STEILASek eta LABek jakinarazi dute Hezkuntza Sailak bertan behera utzi duela gaurko deituta zuten bilera teknikoa

Hezkuntza Sailak EITBri azaldu dioenez, ikastetxe bakoitzean izan beharreko baliabideak batzar teknikoetan negoziatu partez, mahai negoziatzailean landu beharko lituzkete. Bihar eta etzi greba egingo dute EAEko ikastetxe publikoetako irakasleek.


Armen lobbyek (Euskal Herrikoak barne) gerrara eraman nahi gaituzte

Joan den ekainaren amaieran bukatu genuen Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras (Armagintza industriaren moldaketa Euskal Herrian, gerra gehiago ez sortzeko) liburuaren lehenengo zatiak Gerra badatorrela! du izenburu, bertan... [+]


2025-03-31 | ARGIA
Iruña-Veleia afera argitzea eta ondarea ez suntsitzea eskatu dute Gasteizen

Iruña-Veleia auzia “behin betiko” argitzea eskatu dute martxoaren 30ean, Gasteizen egindako manifestazioan. Iruña-Veleia argitu, ez suntsitu plataformak aztarnategian egindako “txikizioak” salatu ditu eta Arabako Foru Aldundiaren ardura... [+]


2025-03-31 | Gedar
Etxebizitza-arloko arrazakeria salatu eta apirilaren 5ean mobilizatzera deitu dute hainbat kolektibok

Etxebizitza eskuratzeko orduan pertsona arrazializatuek eta migratzaileek jasaten duten bazterketa sistematikoa salatu dute Gasteizen, agerraldi baten bidez. Apirilaren 5ean Donostiara bertaratzera deitu dute, etxebizitza-eskubide unibertsalaren alde.


Eguneraketa berriak daude