SOZIALISTA ABERTZALEAK ETA BATASUNA


2007ko otsailaren 21ean

Batasunaren ilegalizazioaren ondoren, ez dira gutxi Espainiako Auzitegi Gorenak bideratu dituen neurriak, besteak beste herriko taberna eta beste ondasun batzuen aurka eta Batasunaren izenean hautatuak izan ziren hautetsi taldeen aurka. Horrez gain, Ameriketako Estatu Batuek Batasuna bere terrorista zerrenda ospetsuan sartzea lortu du Jose Maria Aznar Espainiako gobernuburuak.

Baltasar Garzon epaileak, ustez Batasunaren ondasunak liratekeenen aurkako hirugarren auto bat eman zuen argitara joan den astean, bertan dioenez Haikak egindako kale borroka ekintzen ondorioz sortutako kalteordainei aurre egiteko. Orain arte Garzonek 109 kontu korronte, lau auto, hiru garaje, lau egoitza, industri areto bat, 75 herriko taberna eta 209 bat etxebitza eta areto bahitu dizkie ezker abertzaleko erakunde desberdinei. Laster, beraz, herriko tabernen itxiera has daiteke eta horrek ere tentsio ugari sortuko du, ezker abertzaleko kideek egoitza eta tabernak defendatuko dituztelako eta seguruenik zeregin hori Ertzaintzaren bizkar utziko delako. Dena den, ondasun hauen bahitura gabe ere, agian administrazio judiziala ere ezar diezaieke, nahiz eta formula hori korapilotsuagoa den, eskatuko lukeen administrari kopuru handiagatik.

Sozialista Abertzaleei lotuta, hauteskunde kanpainan egon daitekeen auzirik entzutetsuena Eusko Legebiltzarrekoa da. Desegingo ote da Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Sozialista Abertzaleen taldea? Taldea bere horretan mantentzen bada, beteko al ditu Madrilgo Gobernuak bere mehatxuak gatazka juridiko-politikoa piztuz? Esperpentoraino ere irits gaitezke gai honekin: kartzelaratuko ote dute Juan Mari Atutxa Legebiltzarreko lehendakaria desakatoagatik? Espainiako Auzitegi Gorenak gaia aztertzen jarraituko duela iragarri du, baina oraingoz HB, EH eta Batasunaren taldeak desegin behar direla dio, Sozialista Abertzaleen taldea aipatu gabe. Apirilean, ostera, Sozialista Abertzaleen (SA) taldeko kideak lehenago aipatutako alderdi horien izenean hautatuak izan diren edo ez ikertuko zuela jakitera eman zuen, eta hala balitz taldea desegin beharko litzatekeela adierazi du.

2002ko irailean, Garzon epaileak Batasunaren jarduera eten ondoren, hautetsi taldeak ere talde gisa desegin behar zirela agindu zuen, baina erabakia erakunde desberdinen esku utzi zuen. Eusko Legebiltzarrak Baltasar Garzonek halakorik ezin zuela egin erantzun zuen, Eusko Legebiltzarra bere erabakietan burujabea dela eta bere araudia erabiliz bakarrik desegin zezakeela talde parlamentario bat. Gutxi gora behera orain Legebiltzarreko Mahaiak erantzun berri diona Espainiako Auzitegi Gorenari, gaineratuz botere judizialak Konstituzioak defendatzen duen botere banaketa urratuko lukeela Eusko Legebiltzarrari Sozialista Abertzaleen taldea desegitea aginduko balio. Laburbilduz, ez duela halakorik onartuko.

2002ko udazkenera itzuliz, Baltasar Garzonek Estatuko fiskal nagusi Jesus Cardenalen esku utzi zuen Eusko Legebiltzarreko Mahaiak taldea desegiteari buruz emandako ezetza, delitu aztarnarik balego neurriak hartzeko. 2002ko azaroan emandako jakinarazpenean, Cardenalek Eusko Legebiltzarreko agintarien aurkako neurririk hartzea baztertu zuen. Honako argudio nagusiak erabiltzen zituen horretarako: talde parlamentarioak eta alderdiak, Alderdien Legeak berak onartzen duenez, ez dute lotura juridikorik (hautatu dituztenen ordezkariak dira, ez alderdiarenak); juridikoki, ez da alderdia talde parlamentarioa sortzen duena, parlamentarioek erabakitzen dute taldea eratzea, parlamentario gisa duten eskubideetako bat erabiliz; taldearen desegitea erabaki beharko balitz, Legebiltzarrak berak erabaki beharko luke horretarako duen araudia erabiliz. Bere ustez, beraz, ez zegoen deliturik, eta orain Legebiltzarreko Mahaiak Estatuko fiskal nagusiak bere garaian zer zioen gororarazi dio Auzitegi Gorenari.

PPren Gobernuak argi du taldea desegiteko agindu judizialak egon badaudela eta hauek bete ezean neurriak hartuko dituela. Legebiltzarreko Mahaiak, aldiz, orain arteko jarrera berretsi zuen hilaren 7an. Bide horretatik jarraituz, Euskal Herriko aditu ugarik botereen arteko talka iragartzen dute, demokrazia batean botere gatazkaren aurrean legegileak judizialaren aurrean duen lehentasuna azpimarratuz, lehena herritarren burujabetzaren ordezkari zuzena delako. Batasunaren ustez, Madrildik presio handia egiten bada, Legebiltzarrak azkenean amore emango du. Hala ere, Batasunan pentsatzen da PPren Gobernuak topatuko duela moduren bat EAJ gehiegi ez presionatzeko eta talka hori benetan eman ez dadin.

Jose Manuel Castells: "Parlamentua herriaren erreferentea da, epaileek beren burua baino ez dute ordezkatzen"
Nola baloratzen duzu Espainiako Auzitegi Gorenak AuBren eta herri plataformak baliogabetzeko hartutako erabakia?
Batetik legalitatea dago, Alderdien Lege berrian oinarritua. Legeak alderdi baten desegitea azaltzen du, baina kasu honetan modu irregularrean erabili dute. Legearen II. Xedapen Gehigarriak Batasuna beste alderdi berri politiko bat bihurtuko ote zen edo berau ordezkatuko zukeen beste bat antolatzea aurreikusten zuen. AuB edota herri plataformak, kasu.

Espainiako Gobernuak Batasuna alderdi modura berrantolatzea espero zuen, nik uste. Xedapen Gehigarriak plataforma hauen egituran eta funtzionamenduan Batasunaren antzekotasunik baldin badago edo lehenago Batasunarekin harreman izan duten pertsonak baldin badaude desegin behar dela dio. Batasuna desegin duen Auzitegi Gorenak berak, AuB eta herri plataformak 24 orduko epean desegin behar izatean irregulartasuna burutu du. Izan ere, epe honetan ezin izan dute 241 herri plataforma taxuz aztertu eta horretarako poliziaren txostena besterik ez dute baloratu. Legeak egituretan izan daitezkeen antzekotasunak aipatzen ditu: pertsonen antolakuntza eta funtzionamendua, finantzazioa... Baina, kasu honetan, Barne Ministerioaren ordenagailuetatik ateratako txosten polizialak dioena baino ez da kontuan hartu.

Bestalde, zer iritzi duzu Eusko Legebiltzarrean Sozialista Abertzaleak taldea desegiteko Auzitegi Gorenak emandako aginduaz?
Batetik, alderdi bat eta talde parlamentarioa bereizi egin behar dira, ezin dira biak parekatu. Bestetik, Auzitegi Gorenak ezin du parlamentuaren arduretan sartu. Parlamentua herriaren ordezkoa da, epaileen gainetik dago. Demagun Gorteetako diputatu batek bere emaztea hiltzen duela, sumario bat ireki beharko litzaioke bide penaletik, baina prozesatzeko erreguzko eskaera bat egin behar litzaieke Gorteei. Diputatuen Kongresuak ez badizu baimen hau ematen pertsona hau etxera doa lasai asko. Espainiako Parlamentuaren bortxaezintasuna, independentzia eta subiranotasuna agerikoak dira. Eusko Legebiltzarrak berdin izan beharko luke.

Nola defendatu dezake Eusko Legebiltzarrak eskuduntza hau?
Juridikoki ez dago formularik. Botere eragilea eta legegilearen arteko gatazka bat ebazteko legeak badaude, baita epaile eta ministroen arteko tirabirak edo administrazioen artekoak ebazteko ere, baina parlamentuaren eta epaileen arteko tirabirak daudenean ez dago aurreikusia.

Zein izan behar du Eusko Legebiltzarraren jarrerak?
Ageri denez, zuzenbidearen bidetik interpretazio ezberdinak dira legea aplikatzerakoan. Baina Konstituzioak berak dioenez, parlamentua herriaren erreferentea da, epaileek beren burua baino ez dute ordezkatzen, epaileek botere eragilea kontrolatu behar dute. Zer egin dezakete, parlamentua desegin?

Juan Mari Atutxa Numantziako defentsan bezala ari da, eutsi egingo duela ematen du. Jesus Cardenal fiskal buruak berak, heterodoxo ez dena, arrazoia ematen dio gainera.

Juan Mari Atutxa: «Gure herritarren eskubideen kontrako eraso baten aurrean gaude»
Batasuna legez kanpo gelditu ostean eskaera berezia jaso du Eusko Legebiltzarrak. Zein da Legebiltzarreko mahaiaren jarrera?

Garzonek joan den urrian bidalitako auto biren aurrean mahaiak agertu zuen jarrera bera. Jarrera hau mahaiaren gehiengoak onartuta izan zen. Gure zerbitzu juridikoek horri buruzko txosten bat idatzi zuten. Akordio hori onartu bezain laster Madrilgo Gobernuaren ordezkari gorenek eta hedabideek gu prozesatzea eskatu zuten. Hori dela eta, Garzonek Cardenal fiskalari erabaki honi buruzko txosten bat eskatu zion. Cardenal gure ikuspuntuarekin ados zegoen eta Garzonen eskaerari erantzun zion guri arrazoia ematen. Antza, Garzoni ez zitzaion txostena gustatu. Irakurri bezain laster txostena Cardenali bueltatu zion, baina ezin izan zuen erabaki honengatik inor prozesatu.

Auzitegi Gorenak Sozialista Abertzaleak taldearen inguruko informazioa eskatu dizu. Zer deritzozu?

Guk legeak betetzen ditugu beti. Auzitegi Gorenak erabat publikoak diren datu batzuk eskatu dizkigu eta bidaliko dizkiogu.

Auzitegi Gorenak Eusko Legebiltzarraren aurka jarduera judizialak ireki litzake. Zer jarrera hartuko zenukete?

Gure erakundeak defendatuko ditugu beti. Gure subiranotasunaren aurrean eta herritarren eskubideen kontrako eraso baten aurrean gaude. Legearekin bat, gure eskubideak eta duintasuna defendatuko ditugu.


Eusko Legebiltzarra subiranoa izaki, printzipioz epaileek errespetatu beharko lukete bere erabakia.

Guk botere banaketan sinesten dugu. Printzipio horren kontrako eraso baten aurrean gaude. Zuzenbide Estatuan epaileen ardura legeak aplikatzea da. Arlo horretan nagusiak dira. Legebiltzarrek legeak egiten dituzte. Epaileak arlo horretan ezin dira sartu. Hori da eztabaidaren funtsa. Gure kasuan Legebiltzarreko talde baten bat disolbatzeko Eusko Legebiltzarreko lege bat, bere araudia dena gainera, aldatu behar dugu. Aldaketa hori onartzeko legebiltzarkideen erabateko gehiengoa behar da. Epaileek ezin dute agindu lege bat egiteko ala bestea aldatzeko. Hori da muga. Eta ez dago horretan sartu daitekeen epailerik.


Azkenak
Txema Monterok EAJ birsortzea proposatu du, ‘Deia’-k zentsuratutako artikulu batean

Joan den asteartean La Vanguardia-n argitaratutako artikuluan egin zuen proposamena Txema Montero abokatu bizkaitarrak. 30 urtez Deia egunkariko kolaboratzailea izan da eta lehenik hara bidali zuen bere artikulua, baina egunkariak ez zion argitaratu.


Kapitalismoaren aurkako artikuluak debekatu ditu Bezosek ‘The Washington Post’-en

Hemendik aurrera egunkarian soilik "norbanakoen askatasuna eta merkatu librea" sustatzen dituzten iritziak jasoko direla adierazi du enpresaburuak. Iritzi artikuluen zuzendariak hedabidea utzi duela ere argitaratu du. 


PKKri borroka armatua amaitzeko eskatu dio Öçalan buruzagi kurduak

Urteak iragan dira bere azken argazkia ikusi zenetik. 26 urte daramatza preso Abdullah Öçalanek Turkiako Imrali uhartean, "erakunde terroristako" buruzagitza egotzita. Ostegun eguerdian bere bideo bat ez, baina argazki berri bat zabaltzeko baimena eman du... [+]


EHZk aurtengo leloa eta lehen taldeak jakinarazi ditu

Elkarteak ekainaren 27, 28 eta 29an Arberatzen (Nafarroa Beherea) izango den jaialdian izateko aurresalmenta abiatu du ostegunean. Hiru eguneko sarrerak 43 euro balioko ditu eta Ipar Euskal Herriko "lau ertzetatik" festibalera hurbiltzeko autobusak antolatuko dituztela... [+]


2025-02-27 | Hala Bedi
Inko (LAB):
“Gaixotasun profesionalek, errekonozimendu gutxien daukatenek, emakume aurpegia dute”

2024ko laneko ezbeharren txostena aurkeztu dute LAB • ESK • STEILAS • EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek aurtengo otsailean. Emaitza larriak bildu dituzte: geroz eta behargin gehiago hiltzen dira haien lanpostuetan.


Lur arraroak nahi ditu orain Trumpek, baina ba al dago halakorik Ukrainan?

AEBek Ukrainako gerraren aurrean egindako jarrera aldaketaren barruan, “lur arraroak” deiturikoak negoziaziorako gai nagusi bilakatu dira Volodymyr Zelenskyren eta Donald Trumpen artean. Lehenak nahi du AEBek bere segurtasuna bermatu dezatela Errusiaren aurrean,... [+]


Israelek larunbatean aske utzi behar zituen 642 preso palestinarrak askatu ditu

Asteburua baino lehen lau gatiburen gorpuak itzuliko ditu Hamasek. Horrela, Gazarako su-etenaren lehen faserako adostutako preso truke guztiak gauzatuko dituzte Israelek eta talde palestinarrak.


Betharrametik Uztaritzera, ikastetxe katolikoetako indarkeriak argiratzeko lekukotasunak

Lestelle-Betharramgo (Biarno) ikastetxe katolikoko indarkeria eta bortxaketa kasuen salaketek beste ikastetxe katoliko batzuen gainean jarri du fokua. Ipar Euskal Herriari dagokionez, Uztaritzeko San Frantses Xabier kolegioan pairaturiko indarkeria kasuak azaleratu dira... [+]


Zupiriak ukatu egin du ertzainek “indarra modu desegokian” erabili zutenik Ágredoren aurka

31 urteko emakume kolonbiarra osasun zentrora eraman ordez ertzain etxera eramatean agenteek "akatsa" egin zutela aitortu du Segurtasun sailburuak, baina azpimarratu du ez zuela "jipoirik" jaso.


2025-02-27 | Gedar
Presoak gerrara bidaltzen jarraitzen du Ukrainako Gobernuak

Jarritako kondenak barkatzearen truke, armadara batu da preso andana. Azken urtean, errekrutatze-legeak gogortu ditu gobernuak.


Arma nuklearren industria finantzatzen jarraitzen dute banku espainiarrek

Arma nuklearren produkzioarekin, mantentze lanekin eta modernizazioarekin loturak dituzten hainbat enpresa aztertu dituzte, eta horien artean agertzen dira BBVA, Santander bankua eta SEPI. 


Bioaniztasunarentzako finantzamenduak kudeatzeko egitura bat espero dute Hego hemisferioko estatuek

Iazko urriko bileran lortu ez zuten akordioa erdiestea espero dute COP16ko parte-hartzaileek, eta ostegun honetan dute gailurraren azken eguna. 2030. urtea bitartean, bioaniztasunaren alde 200.000 milioi dolar bideratzeko engaiamendua hartu zuten 2022ko COP15 gailurrean, eta... [+]


Eskoletan katalanaren biziraupena kolokan jar dezakeen galdetegia abian jarri dute Valentzian

570.000 familiak euren haurren ikasgeletako hizkuntza nagusia zein izango den bozkatzeko aukera dute martxoaren 4ra arte: gaztelera edo katalana. Garikoitz Knörr filologoaren eta euskara irakaslearen arabera, kontsultak "ezbaian" jartzen du katalanaren zilegitasuna... [+]


Txapa Irratia bere 40. urteurreneko ospakizunetan murgilduta dabil

Egitarau mardula prestatu dute Bergarako irrati libreko kideek: musika, literatura eta tailerrak. Besteren artean, martxoaren 29an Txapa Eguna egingo dute.


2025-02-26 | Euskal Irratiak
“Gazteon herria” sortzeko bost proposamen plazaratu ditu Xuti Gaztek

"Ipar Euskal Herria gaztez odolusten ari da". Sail berriak sortu goi-mailako ikasketetan, etxebizitza sozialak egin gazteentzat edo aisialdia euskaraz bermatu… Hamabost proposamen konkretu egin ditu Xuti Gazte ezker abertzaleko gazte antolakundeak.


Eguneraketa berriak daude