argia.eus
INPRIMATU
HIZKUNTZA ETA LANDARE BIZKARROIAK
Jakoba Errekondo 2021eko uztailaren 23a
Bizitzeko beste landare batzuen izerdia zurrupatu beste aukerarik ez duen Orobanche generoko landare jendearen lore zuztar dotoreek urteoro begiak kentzen dizkidate. Landare hauetako espezie bakoitza beste landare jakin baten bizkar bizi da: huntza, hirusta, gisatsa, otea, ezkaia...

Orobanche izena grekotik dator: ôrôbôs, zalke ala ilar-latz edo askol mota bat eta anche, itoaz hiltzen duena. Garai batean egun baino gehiago landu izan ziren lekadun hauen landareak itoko zituen eta handik sortuko zuten berarentzako izena.
Iruñean erabiltzen omen zen askola izena arabieratik ote datorren susmoa azaltzen du Lakoizketa botanikariak XIX. mendean. Orobanche-aren pagotxa den landare hau Lathyrus sativus da. Botanikari honek txabotxa edo pautxa bezala jaso zuen pagotxa bera ere nondik datorkigu? Irigaraik ere Nafarroan jaso zuen "baboxa"tik, gaztelerazko "fabucha"tik, Azkuek jaso zuen okzitanierako proventzera dialektoko "farouch"etik, ala nondik? Finean, landareak, hizkuntzak eta gu geu denak denon bizkarroi...
JAKOBA ERREKONDO