«METXA»-RI ESKERTURIKO IDAZLEA


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Hamabi urte luze joan dira «Metxa» ezagutu genuenetik. Orain hilabete batzuk «Metxa esaten dioten agirretar baten ibili herrenak» liburua (Elkar) berrargitaratua izan da. Halaber, Tentazioa taldeak pertsonaia honetan oinarrituriko antzerki lan bat estreinatuko du hil honen 21ean, Donostian. Nobela berriz ere kaleratu izanaren gainean aritu gara Koldorekin:«Liburu hau gaztetxoentzako idatzi eta Bilintx gazte literatur sarira aurkeztu nuen, eta Branka sailean argitaratu zen. Batek eta bestek liburua ez dela gazteentzako komentatu izan didate, ordea. Egokiagoa dela helduentzako, gazteentzako baino. Azkenean editoreek helduentzako sail nagusira pasatzea pentsatu zuten, baita berrargitaratu ere. Normalean alderantziz izaten dira bidaiak, helduentzako bezala idazten dena gazteek hartzen dute. Bidaia hori oso bitxia da».

Nikola Agirrek eta Koldo Izagirrek zerbait al dute komunean? Agirretartasuna agian? Egilearen hitzetan, izenaren zati bat besterik ez, eta hori kasualitatez. ‘Oso eskertua egon behar dut pertsonaia horrekin, uste ez nuela, halako pertsonaia inportante samar bihurtu delako. Irakurleak pentsatuko du, beharbada, nik aldez aurretik pentsatutako pertsonaia bat dela. Alegia, agirretartasuna zer den propio asmatu dudala eta horren arabera gero idatzi izan dudala. Bada, oso alderantziz izan da’.
Izagirrek espetxea ezagutu duten pertsonak eta pertsonaiak oso presente ditu, eta ez gaurkoak bakarrik, atzokoak ere bai. «Metxa», kasu. Egilearen hitzetan, Metxak oroimen pertsonal oso txarra du baina oroimen historiko izugarria:«Beharbada handiegia ere bai. Baina gaur egun oroimena eskas dugun zerbait da eta saiatzen naiz luzatzen». Metxa gudari aurreko edo osteko bat izan liteke eta desorduan ibil daitekeen gudari bat ere bai. Eboluzionatuz joan den pertsonaia:«Bai. Lehen liburuko pertsonaiatik bigarren liburuaren pertsonaiara alde handia dago, honetan pertsonaia ez da hain planoa, eboluzionatu egiten du. Berak uste baino gehiago baitauka ikasteko». Metxa pertsonaia gehiago gara daitekeela uste du Koldok. Ez omen da pertsonaia sinplea, baditu poliedroaren hosto batzuk, eta gehiago garatzeko ere eman dezake. ‘Dena dela, ez nuke pertsonaia bakarreko idazle izan nahi’, aitortu digu egileak.
Izagirreren nobeletan fantasia eta errealitatea uztartzen dira, errealismo liluragarri eta burgesetik urrun. Egile honek egungo nobela aipaturiko bi prisma hauetatik ikusten ote duen errezeloa agertu diogu:«Bai. Idazten den nobela masa, errealismo burgesa horretan definitzen dela esan genezake, alegia, linealtasuna noizean behin apurtuz baina lineala azken finean, gure baloreak sekula zalantzan jarri gabe, paternalismo bat menderatuekiko... gure zintzotasuna laudatzen duen nobelistika bat daukagu, oro har».
Izagirrek Susa argitaletxearekin eleberri bat abiatu zuen orain pare bat urte, Susaren webgunean. Asmo hartatik geratu denaz galdetu diogu azkenik: «Eztabaida sortzen da, eta jendeak bere ekarria egiten du, oso interesgarria da. Gauzak oso garbi izan behar dituzu, bestela ikaratu egin zaitezke. Horrek testu batek izugarrizko posibilitateak dituela adierazten du, egileak berak uste duen baino posibilitate gehiago, eta horrek, aldi bereko idazketa eta irakurketa izanez, nire esperientzian behintzat aspaldiko topikoa frogatu zuen, baina egia dena, alegia, irakurle bakoitzak bere nobela egiten duela».
Betarik hartzen duenean nobela hau gauzatzeko asmoa dauka Koldok. Modu honetara idatziko den lehen eleberria izan daiteke. ‘Ez dakit, baina horrek ez dit axola, benetan’, zehaztu digu Altzako idazle pasaiatarrak


Azkenak
2024-11-28 | Julene Flamarique
Bi presa kendu dituztenetik, izokina Bidasoatik Baztanera heltzen hasi da

Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.


2024-11-28 | Leire Ibar
Jasotako isun bakoitzeko helegiteak aurkeztu dizkio Ernaik Eusko Jaurlaritzari, guztira 133

Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.


94 urteko emakume bat hil dute Gasteizko IMQ Igurko zahar-etxean, eta gizon bat atxilotu

Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.


2024-11-28 | Leire Ibar
Nabarmen igo da antsiolitikoen eta depresioaren aurkako botiken kontsumoa gazteen artean

Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]


“Petronorrek eraldaketa hitza darabil, baina enplegu suntsiketa besterik ez dugu ikusten”

Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]


2024-11-28 | Julene Flamarique
‘Feminizketak’ seriea eta ‘Ikusgela’ proiektua: aurtengo Rikardo Arregi Kazetaritza sarien irabazleak

Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]


Munstro aplikazioak izaki beldurgarriak batzera eramango gaitu puzzle joko frenetikoan

Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.


Jakes Bortairu eta Dominika Dagerre militanteak atxilotu dituzte Baionan goizaldean, eta eguerdian askatu

Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


Frantziak “immunitatea” aitortu dio Netanyahuri, Libanoko su-etenaren truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


2024-11-28 | Gedar
Zumaiako Balenciaga ontziolako langileek mobilizazioei ekingo diete, lanpostuen defentsan

Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.


Sindikalismo eraldatzaileaz eta lanaz eztabaidatzeko nazioarteko kongresua Leioan

Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.


2024-11-28 | Irutxuloko Hitza
Mikel Zabalzaren omenezko plaka jarriko du Donostiako udalak larunbatean, Intxaurrondoko kuartelaren aurrean

Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]


Plastiko kutsadura mugatzeko negoziaketen azken fasea abiatu du NBEk

Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.


Eguneraketa berriak daude