Sagarren herria


2007ko otsailaren 21ean
Euskal Herria puntu estrategikoa izan da maila askotan, geografikoki duen kokapenagatik. Santiagora joateko Donejakue bide asko Euskal Herritik pasatzen ziren. Gaur egun oraindik mantentzen dira erromesek garai hartan eginiko elizak eta otoitzerako erabilitako tokiak. Haien zenbait idatziren bidez, Euskal Herriari buruzko informazio asko jaso dugu, zenbaitetan era harrigarrian bada ere.

Erromesaldia egitera joan zen horietako bat Aymeric Picaud, Galiako kleriko bat izan zen. 1134an koka daiteke hark idatzitako "Liber peregrinationis" liburua. Euskal Herriari egiten dio erreferentzia. Bertatik pasatzean ikusi eta sentitu zuena kontatzen du bere liburuan. Berak esandakotik ateratako zati bat da ondorengoa: "Garazi inguruan Euskal Herria dago; honen Hiribildu Handia, Baiona, itsasoaren ertzean kokatuta dago iparraldera. Herri hau, hizkuntza barbaroa duen herri hau, baso eta mendiz beteta dago; eskas dituzte ogia, ardoa eta elikadura mota guztiak, baina hau sagarrekin, sagardoarekin eta esnearekin orekatzen dute"

Pierre de Lancre eta Zugarramurdiko sorginak.

1609. urtea ez zen urte samurra izan Lapurdiko euskaldunentzat, 700 lapurtar sutan erre baitzituzten sorginak zirelakoan. Bordeleko Parlamentuko Kontseilaria, Pierre de Lancre, izan zen erabaki hori hartu zuena.
1553an jaio zen Pierre de Lancre Bordelen. 1582an Bordeleko Parlamenturako aukeratua izan zen. 1609an Enrike IV.a Frantziako erregeak Lapurdira bidali zuen sorginkeriari buruzko inkesta bat egitera.
De Lancre inkisidorea Lapurdin egon zen denboraldi batez, eta han ikusitako jendearen bizimodua eta izaerak liburu batean idatzita utzi zituen: "Tableau de l´inconstance des mauvais anges et démons" (Bordele, 1610). Han, beste zenbait deskribapenen artean, Lapurdiko emakumeak deskribatzen ditu. Deskribapenetan ez da sagarren aipamenik falta: "... Sagarren herri bat da. Emakumeek sagarrak bakarrik jaten dituzte, sagarrekin egindako zukua bakarrik edaten dute, eta edozein okasiotan urratze-sagar horri kosk egiteko prest daude, Jainkoaren aginduaren gainetik pasaz eta gure Lehenengo Aitaren debekua gaindituz. Adanen semeak borondatez seduzitzen dituzten Evak dira, eta biluzik direla, askatasun eta inozentzia osoz mendi artean bizi dira, Evak lurreko paradisuan egiten zuen bezalaxe; haiek (emakumeek) gizonezkoak eta deabruak entzuten dituzte, eta haiek seduzitu nahi dituzten sugeei entzumena prestatzen diete".

Loius Froidourren bisita

. XVIII. mendearen azkenetan, Frantziako Iraultzaren ondoren, Loius Froidour Pariseko intendentea Ipar Euskal Herrira bidali zuten lur hau asko pobretu zela eta, bertako lurrekin zer egin zitekeen ikustera. Berak egindako adierazpen batzuk jasotzen ditu Philippe Verynek "Les basques" liburuan. 1763 inguruan hauxe esaten zuen gizon honek euskaldunei buruz: "Bertako biztanleak oso jangartsuak dira; jateko zerbait -dena delakoa- edukitzearekin kontentu daude. Ez dira askoz ere delikatuagoak edariari dagokionean; ardoa eta sagardoa edo falta zaienean ura erraz edaten dute, eta munduko ardorik onena edan izan balute bezala oso kontentu egoten dira. Baina, edozein ospakizunetan gazta, fruituak eta ardo edo sagardo onaren botilak dauzkate beti..."

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Osasunbideak erizain lanpostu bat kendu du Erronkariko bailaran

Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.


Ernaik Berriozarren egingo du Gazte Topagunea, apirilaren 17tik 20ra

Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]


Eguneraketa berriak daude