ARGAZKI ONAK BILDU ETA ZABALTZEKO GRINA

Enrique Ordoñez eta Isabel Falcon senar-emazte donostiarrek grina partekatu bat dute: argazkigintzako artelanak biltzea. Artezaleak izaki, 80ko hamarkadan hasi ziren argazkiak kolekzionatzen eta urte gutxitan 800 iruditik gorako bilduma garrantzitsua osatu dute, Espainiako Estatuko aberatsena, eta mundu mailan ere, bilduma pribatu sendoenetarikoa. Argazki bildumazale batzuk XIX. mendeko pieza bakanen atzetik ibili ohi dira bereziki. Beste batzuek maisu lan hausle eta berrienak bilatzen dituzte. Bikote donostiarrak, aldiz, ez die ez zaharrei ez berriei muzin egiten; garai eta estilo orotako lan onak ditu jomuga.

Baina, Isabel Falcon eta Enrique Ordoñezek beste grina bat ere badute: bildutakoa zabaltzea, gizarteari eskaintzea. Horregatik, inongo oztoporik ipini gabe eskaini izan ditu irudiak Ordoñez-Falcon Fundazio Zentroak hainbat eta hainbat erakusketarako. Eta horregatik bildumako zati handi eta esanguratsua denon eskura dago asteotan Kuboan. «Grina partekatu bat» erakusketa hau paratu arte, ez da inoiz bilduma honetako hainbeste argazki batera ikusteko aukerarik izan. Guztira 150 egileren 250 argazki inguru daude Kubo Artearen Kutxagunean.
Esana dugu, bikotearen ahaleginak ez direla garai jakin batera mugatzen eta zaila da erakusketa alde batera edo bestera definitzea. Bere orokortasuna eta ikuspegi zabala dira azpimarragarri.
Erakusketa bi zatitan banatu dute. Lehen zatian XIX. mendeko eta XX. mende hasierako lanak bildu dituzte: dagerrotipoak, kristalezko negatiboak, paperezkoak, paper albuminadunaren gainean positibatutakoak, paper gazia erabilitakoak... Argazkigintza tekniken historiari errepasoa egin dakioke William Henry Fox Talbot, Nadar edo Le Grayren argazkiei begira. Eta baita estilo eta joeren errepasoa ere. Dena den, hainbat piezaren kutsu berritzailearekin harrituta geratuko da ikuslea. Argazki batzuei «1890» edo «1916» dioen txarteltxoa kendu eta, esaterako, «1990» dioena ipiniko baliote, ziur bisitari batek baino gehiagok ez lukeela zalantza izpirik izango hala dela.

Hori dela eta, lehen zati honetatik erakusketaren alde garaikiderako jauzia ez da hain nabarmena. Bigarren zati honetan, egungo egileen hainbat irudi ikusi dugu: Andreas Gursky, Nan Goldin, Helena Almeida, Perejaume... Baina baita nazioarteko izen ezagun eta prestigiotsuak ere: Richard Avedon, Hans Bellmer, Claude Cahun, Henri Cartier Bresson, Joan Fontcuberta, Man Ray, Robert Mapplethorpe, Tacita Dean, Andy Warhol...

Argazkien edukien arabera antolatuta dago «Grina partekatu bat»en bigarren zati hau: «Erretratua», «Narrazioa», «Ametsa», «Bidaia», «Espazioa», «Lana»...
Mapplethorpen gizonezko perfil ikusgarriari, esaterako, «Gorputza» izeneko atalean egin diote tokia. «Begirada» atalean, aldiz, Zhang Huan-en «Family Tree» serie erraldoiko protagonistaren begirada ikuslearenarekin gurutzatzen da.
Hermann Broch idazle eta filosofo austriarrak zera esan zuen: «Munduaren osotasuna irudikatzeko gai ez den artea, ez da artea». Hortaz, Ordoñez-Falcon bildumako 250 argazki hauek artea dira; argazkigintzaz beraz hitz egiteaz gain, bi azken mendetako gizartearen eta honen aldaketen isla ere badirelako


ASTEKARIA
2002ko azaroaren 10
Azoka
Azkenak
2024-10-15 | Leire Ibar
Hiru pertsona atxilotu ditu Ertzaintzak sexu-esplotaziorako gizakien salerosketa egotzita

Prostituzioan aritzera behartuta zeuden lau emakume askatu dituzte Donostian eta Gasteizen, eta giza salerosketa leporatu diete operazioan atxilotutako bi emakume eta gizon bati. Biktimen salaketari esker hasi zuen ikerketa Ertzaintzak. Atxilotuak Ertzain-etxera eraman dituzte... [+]


2024-10-15 | Estitxu Eizagirre
Aixeindar enpresak Iturrietako mendilerroan jarria duen dorreak ez ditu hegaztien babeserako neurriak bermatzen, Arabako Mendiak Askek salatu duenez

Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]


2024-10-15 | Mikel Aramendi
Urriak 10: komeria bihur ote daiteke mundu mailako drama?

Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]


“Tratu iraingarria” salatu dute Laudioko San Roke adinekoen egoitzan

"Duintasuna urratzerainoko gertakariak" sarri errepikatzen direla seinalatu dute egoitza horretako senideek Arabako Foru Aldundiari bidalitako gutunean. Aldundiak dio egoera ez dela "hain larria".


2024-10-15 | iametza
Euskarazko ahots teknologia zertan da? Norantz goaz?

Euskal Herriko hainbat zentro teknologikotako ordezkariek parte hartuko dute euskarazko ahots teknologiaren egoera eta etorkizuna aztertuko dituen mahai-inguruan, Jon Torner ARGIAko kazetariak gidatuta. Topaketa urriaren 17an izango da, Donostiako San Telmo museoan egingo den... [+]


2024-10-15 | Leire Ibar
Fiskaltzak EHUko zuzenbideko irakaslearen “mezu faxistak” ikertzeko eskatu dio Ertzaintzari

Urri hasieran kaleratutako EHUko irakaslearen inguruko txosten bat egiteko eskatu dio Fiskaltzak Ertzaintzari. Kasuaren nondik norakoak sakonki ikertzeko eta gorroto deliturik egon den ala ez aztertzeko helburua du, salaketa jartzea erabaki aurretik.


Hobari fiskalak gazteei: ‘On falling' filmaren eragina?

Gazteei PFEZa murriztea edota zenbait kasutan deuseztatzea proposatu du Portugalgo Gobernuak, baina momentuz hizpidea baino ez du ipini, ez baitago argi aurrekontuak onartu ahalko dituen, gobernua osatzen duten alderdiek ez baitute-eta gehiengo parlamentariorik. Espainiako... [+]


Eskola-jantokietan catering-enpresen zerbitzua blindatu du Jaurlaritzak

Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]


2024-10-15 | Julene Flamarique
Gabriel Arestiren argitaratu gabeko olerki bat eskuratu du Jon Kortazarrek

Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]


2024-10-15 | Jon Torner Zabala
Zubietako erraustegiaren “ezohiko” jarduera onartu du Jaurlaritzak

Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]


Urruña eta Segurako udalek ofizialdu egin dituzte herritarrek sortutako zubiak

Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]


Mecaner Herriarentzat
“Fabrikaren erosketa publikoa behar dugu”

Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]


2024-10-15 | Julen Orbea | Zuzeu
Bizitza oroit dezagun

1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.


2024-10-15 | Sustatu
Jabetze Eskola Gasteizen, feminismoaren adibideen ildotik, euskalgintzarako

Gasteizko Izaskun Arrue Kulturguneak (IAK) eta UEUk elkarlanean Euskaldunentzako Jabetze Eskola martxan jarriko dute, euskaldunok ahaldundu, eta ondorioz, jendartea eraldatzeko asmoz. Aurkezpen hitzaldia urriaren 30ean egingo du Garikoitz Goikoetxeak. "Hizkuntzaren... [+]


Galizieraren egoera larriaz ohartarazi dute, azken datuak ikusita

Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.


Eguneraketa berriak daude