RAMADANEAN BARAU ETA OTOITZ DAGI MUNDUAREN LAURDENAK


2021eko uztailaren 19an
M unduko milioika musulmanentzako, azaroaren 6an hasiko da urteko hilabeterik bereziena. Ramadan sasoia da. Egun horietan, barau egingo dute egunsentitik ilunabarrera. Hilabete horretan ospatzen baitute Jainkoak Koranaren lehen bertsoak Mahoma edo Mohammad profetari errebelatu zizkion garaia. Barne hausnarketa, otoitz eta autokontrol aroa da.

Musulmanen egutegian bederatzigarren hilabetea da Ramadana. Hau hasi eta 26. egunaren ondorengo gauak Laylat-al-Qadr izeneko ospakizuna ekarriko du, aurten gure abenduaren 1ean. Eta Ramadanaren bukaeran hilberria hasten den uneak seinalatuko du Id-al-Fitr festa iritsi dela mundu osoan diren milioika sinistun horientzako. Egunez barau egin, sarritan otoitza praktikatu, mezkitetara gehiago joan eta ahaideak eta betiko lagunak bisitatuz, hilabete horretan musulmanek beren familien eta komunitatearen barne loturak sendotuko dituzte.

IZARRETIK IZARRERA.

Duela urte gutxi kristau komunitateetan Garizuman bizitzen zen giroarekin aldera daiteke Ramadana, urrundik bada ere. Elizkizun, isiltasun eta otoitzari ordu asko eskaintzen zaizkio eta berez arautegi zehatza duen musulmanaren bizimoduak are gehiago zorrozten ditu egunotan bere betekizunak.

Barauak irauten duen orduetan -egunez- ezin du sinestunak ez erre ez sexu harremanik eduki. Egunaren bukaeran baraualdia iftar izeneko errezoarekin batera etengo da, hurrengo egunsentia arte. Koran sakratuak dioenez, sinestunak jan eta edan dezake "egunaren argitan marra beltz bat marra zuri batetik berezi daitezkeen unea arte", eta ondoren hurrengo gaua bitartean hasten da baraua.
Barauak musulmanari dakarkion on guztia bost gauzotako batek alferrik galdu dezake: gezur bat esateak, norbait kalumniatzeak, norbait salatzeak, gezurretan zin egiteak eta zekenkeriak. Edozein unetan ere bekatutzat jotzen diren jokabide hauek, are larriagoak omen dira Ramadaneko barau giroan.
Ohi baino sarriagotan doaz musulmanak mezkitetara urte sasoi honetan, eta denbora gehiagoz egiten dute otoitz han. Eguneroko ohiko bost errezoaldiez gain, Ramadanean Taraweeh izeneko otoitz berezia (Gaueko Errezoa) egiten dute, eguneroko otoitzak baino bi edo hiru aldiz luzeagoa dena. Zenbait musulmanek gau osoa emanen du errezoan.
Hogeita seigarren gauean Laylat-al-Qadr (Agintearen Gaua) ospatuko dute: gau horretan zelebratzen da Mahomari Jainkoak Korana errebelatu zion eguna. Eta liburu santu horren arabera, gau horretan zehazten du Jainkoak hurrengo urtean gertatuko dena.
Baraualdia aurten abenduaren 6an bukatuko da. Ramadana bukatu eta Shawwal izeneko hurrengo hilabeteari bide ematen dion festak Id-al-Fitr du izena (Baraua Hausteko Jaia). Hiru egun iraunen du ospakizun berezi horrek. Musulmanek egun horietan elkarri opariak egingo dizkiote, eta familia eta lagunarte berezian bilduko dira otoitz egin eta otordu luzeak egiteko. Leku askotan gainera feria eta festa bereziak ere antolatuko dituzte ospakizun horien kariaz.

HEDATZE GELDIEZINEAN.

Islama da azken urteotan sinestun kopuruz gehien hazi den erlijioa. Eta munduko bigarrena da jarraitzaile kopuruan. 1996ko datutan, Asian 1.022 milioi biztanle sinesmen horren barruan zegoen katalogatua, biztanleriaren herena. Afrikan 426 milioi ziren urte horretan, populazioaren %60 inguru. Horiei guztiei Europa, Amerika eta Ozeaniako musulmanak gehituta, mundu osoan 1.482 milioiko kopurua ematen zuen duela sei urte, hau da Lurrak zeuzkan 5.772 milioi biztanleen %26.
Urteko hazkunde tasa islamarentzako %6,4koa zen urte horietan, eta beste batekin konparatzekotan, kristauen kopuruak garai berean %1,46ko hazkundea zeukan. CIAren dokumentaziotik ateratako datu horien gainean, islamaren gune bat baino gehiagotan gaur egun mundu osoan 1.900 milioitik gora izango direla kalkulatzen dute. Izenez musulman deituagatik Koranaren irakaspenak eguneroko bizimoduan jarraitzen dituztenen nombrea apalagoa izango dela bistakoa da, baina erlijio guztiekin gertatzen da desfase hori, eta ez da islama izanen kalkulu horretan ere galtzaile aterako litzatekeena.
Erlijioen arteko beste konparaketa interesgarri bat "Reader’s Digest"ek egin zuen 1983an. Aurreko mende erdian erlijioek gora edo behera egin zituzten mugimenduak aztertu eta konparatu zituen aldizkari horrek. Bere datuen arabera, konfuzianismoa eta taoismoa berrogeita hamar urtetan %13 jaitsi ziren. Juduen kopuruak ere behera egin zuen, mende erdian %4 galduta. Kristautasunak %47ko kopuruan egin zuen gora; honen barruan behera egin zuten Ekialdeko kristau ortodoxoek %36, protestanteak %57 ugaldu ziren, eta eliza katolikoak egin zuen igoerarik handiena sail honetan, %70 hazita.
Ikerketa beraren arabera, budistak %63 gehiago ziren mende erdi beranduago, hinduisten kopurua %117 hazi zen, shintoistak %152 gehiago ziren. Baina erlijio guztietan hazkunderik nabarmenena islamak ezagutu zuen mende erdian: %235 ugaritu zen munduan.
Ikusi dugunez, Asian eta Afrikan da indartsuena islama, baina azken hamar urteotan hazkunde tasarik deigarrienak Australia (%257), Europa (%142) eta Ipar Amerikan (%25) ezagutu ditu.
Eta azkenean, Frantzia, Britainia Handia edo Amerikako Estatu Batuak bezalako herrialde aurreratuetan islama da jarraitzaile kopuruz bigarren erlijio nagusia. "Gaitzaren Ardatzaren" kontrako guduan buru-belarri murgilduta azaltzen den AEBen barruan, 140 milioi kristauen artean 10 milioi musulman bizi dira. Aginte guneetan indar handia duen komunitate judua baino ugariagoa osatzen dute musulmanek. Kristauak berak hainbat elizatan banatuta daudela kontutan hartuta, katolikoek eta Hegoaldeko baptistek bakarrik irabazten diete musulmanei kopuruan. Gainerakoak, izenez hain ezagunak egiten zaizkigun metodistak, ebanjelioak, mormoiak eta beste atzetik dauzkate.
Gure artean ere ibiliko dira baraua eta Allah jainkoari egindako otoitzak. Urte osoan bezala. Ohartu ez garen arren

http://www.argia.eus/nethurbil helbidean, gai honi buruzko lotura gehiago aurkituko duzu.


Azkenak
Jesus Carrera “diktadurak sortutako egoera bidegabeen biktimatzat” aitortu du Hondarribiko udalak

Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.


2025-01-17 | Antxeta Irratia
Dagoeneko 1.000 autoinkulpaziotik gora bildu ditu J’accuse kanpainak

Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]


2025-01-17 | Gedar
Soraluzen ‘desokupei’ aurre egiteagatik deklaratu beharko du lagun batek

 Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.


Tokiko espezieekin osatutako basoa landatzeari ekingo diote igandean Arrankudiaga-Zollon

Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.


Ezezkoa eman dio Eskoriatza eta Aramaio arteko parke eolikoari Espainiako Gobernuak

Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoari.


Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon

Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.


2025-01-16 | Euskal Irratiak
Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan

Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.


Montanako (AEB) Auzitegi Nagusiko epaile anderea... euskaraz

Irulegi irratiak elkarrizketatu du AEBetako Montana estatuko Auzitegi Nagusiko epaile Katherine Bidegaray. Gurasoak behe nafartarrak zituen, aita Mendibekoa eta ama Ahatsakoa.


2025-01-16 | Leire Ibar
Osakidetzako zuzendari ohi Mikel Sánchezek Mutualiarekin fitxatu du

Sánchez, 2019tik 2024ra Plangintza, Antolamendu eta Ebaluazio Sanitarioko zuzendaria izan zena, azaroan hasi zen Mutualia enpresako mediku-zuzendari gisa. 2024ko udan kargua utzi eta hiru hilabete eskasera egin zuen jauzia enpresa pribatura, Jaurlaritzaren oniritziarekin.


Gazarako su-etena adostu arren, akordioaren bozketa gibelatu du Israelek

Adosturiko puntu batzuk aldatzen saiatzea leporatu dio Benjamin Netanyahuk Hamasi, baina azken honek informazioa gezurtatu egin du berehala. Urtarrilaren 15eko arratsaldean adostutakoaren arabera, hiru fase lituzke meniak eta igandean abiatzekoa dute. Bizkitartean, erasoekin... [+]


Militantzia politikoaren debekurik ez!

Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]


Adingabeak babesteko Foru Legea behingoz praktikara eramatea eskatu diote Nafarroako Gobernuari NUPeko ikertzaileek

Sandra Siria Mendaza eta Hodei Sarasa Camacho Nafarroako Unibertsitate Publikoko Gizarte Laneko irakasleek haien ikerlanen ondorioak azaldu dituzte Nafarroako Legebiltzarrean. 2022Ko legean “komunitateko tutore” figura berria sortzea eskatu dute, harrera baliabidetan... [+]


“More with less”

Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]


Eguneraketa berriak daude