«Guztira, 91 pertsona dira, gehi soka-muturra»


2021eko uztailaren 12an
XIX. mendetik hasten duzu liburua. Nolakoa zen Donostia?
Donostian harresiak 1863an bota ziren, eta orduan hamalau bat mila biztanle zituen. Mendearen amaierara 40.000 biztanleekin iritsi zen, baina gerra aurrean halako bi eta gehiago egin zuen biztanlez. Oso urte laburretan jende asko etorri zen Donostiara bizitzera, eta asko aldameneko herrietatik etorritako eskulangileak ziren, euskaldunak gehienak. Jakina, Donostian bazen burgesia bat eta Madrildik udatiar etortzen zen Errege familia eta bere atzetik zetorren Gorte guztia, baina horrekin batera beti egon da Donostian herri xehe bat eta intelektual multzo handi bat, euskal nortasuna zaintzeko ardura berezia hartu duena. Eta horrek izan du behin ere eten ez den jarraitasuna. Ez zen eten ezta Francoren gudarosteek Donostia hartu zutenean ere. Eten zen bere agerraldi publikoa, noski, baina elkartasun sareak oso-oso indartsuak izan ziren Frankismo garaian Donostian.

Eta zer da liburuan erakusten duzuna?
Jarraitasun hori zer-nolako jendez izan den osatua. Eta jende hori nola bizi izan zen, eta zer-nolako helburuak izan zituen euskarari buruz, bizitzari buruz eta bizitzaren esparru askori buruz.

Antologia bat dela esan daiteke?
Hala da. Aukera bat dago hor, eta aukera guztiak bezala eztabaidatu daitekeena, baina jakina, liburu hau "Irutxulo" aldizkarian 1995-1997ra bitartean argitaratu nuen sail baten bilduma da. Guztira, 91 pertsona dira, gehi pertsona ez den ataltxo bat, nire ustez izen propioaren maila behar zuena: soka-muturra. Izan ere, orain dela ehun urte Udalak soka-muturra kentzea erabaki zuenean, Donostian ia-ia altxamendu bat izan zen.


Azkenak
2024-10-28 | Julene Flamarique
Gizartea eraso matxistak “normalizatzen” ari dela salatu du Itaiak

“Kezkagarria” den egoera baten aurrean erantzuna “urgenztziakoa” dela dio Itaiak Bilbon egindako prentsaurrekoan. Eskuineko sektoreek matxismoa “neurri baztertzaileak” galdegiteko baliatzea salatu eta gizartean “kontzientziazioa... [+]


2024-10-28 | ARGIA
Maixan Arbelbide militante feminista heletarra hil da

91 urte zituela, urriaren 27an hil da Heletan jaio eta Baionan bizi zen militante feminista, abertzalea eta ekologista. Ehorzketa urriaren 30ean izango da Heletako elizan.


2024-10-28 | Uriola.eus
Bilboko Alde Zaharreko Korrika batzordeak Udalaren 1.500 euroko isuna salatu du

Bilboko Alde Zaharreko Korrika batzordeak auzoan egin zuten ekimen bat baimenik gabe antolatzeagatik udalaren 1.500 euroko isuna salatu du. Ekintza hau arau-hauste larritzat jo zuen udalak, eta auzokideek espazio publikoaren erabilera defendatu dute.


2024-10-28 | Leire Ibar
Azken epai euskarafoboaren harira, “enplegu publikorako hizkuntza bakarra gaztelania izatea” salatu dute

ELA, LAB eta Kontseiluak elkarretaratzea egin dute, Administrazioarekiko Auzietarako epaitegi batek Kabia organismoari emandako ebazpenaren aurka protestatzeko. Euskara maila bermatzeko ahalegina “hutsaren hurrengoa” bilakatzeko arriskua dagoela salatu dute.


Hilberria
Juanje, gero arte bakarrik

Juanje Soria abokatua urriaren 26an hil da, Iruñean. Foro Sozial Iraunkorreko kide ohiek Soria oroitu dute gutun honetan.


Harreman toxikoez

Harreman bertikal eta asimetrikoen adibideak asko dira, eta beti ez zaigu rol bera egokitzen. Horrela, zenbaitetan, batzuek erabakitzen dute eta erabakitakoa gauza dadin lan egingo dute; gainontzekoen funtzioa da “goian” hartutako erabakiak gauzatzea edota onartzea... [+]


Mila lagunetik gora mobilizatu dira turistifikazioaren eraginen aurka

Bizilagunekin plataformak deituta, hiri eredua eraldatu eta herritarren bizi baldintzak erdigunean jar daitezen eskatu dute ehunka lagunek. Etxebizitzaren eskasia eta garestitzea salatu dute, bai eta egoera horren aurrean, Donostiako udalak izan duen jarrera ere.


Urriaren 29an epaitegira joan beharra izango duen kidearekin elkartasuna

Asteartean EH sareko partaide batek Mozal Legearen bidez jasotako isun baten harira epaiketa izango du. Mendian, sarraskitu nahi dituzten mendi horietan ibiltzearren eta lurraldearen, lurraren, zaintzan eta defentsan aritzearren ertzaintzaren jazarpena jasan zuen. Beste behin... [+]


2024-10-28 | Leire Ibar
Ipar Euskal Herriko irratien biziraupena “arriskuan” Frantziako Gobernuaren murrizketengatik

Frantziako Gobernuak aurkeztu duen 2025eko finantza lege-proiektuaren arabera, irrati elkarteek jasoko duten laguntza ekonomikoa %35 murriztuko da. Murrizketak, hamar milioi euro gutxiagoko diru-laguntza jasotzea suposatuko luke. Irratien elkarteak esan du "lurraldearen... [+]


Kaskezur disko berriarekin dator, bost urteren ondoren

Rock alternatiboa egiten duen laukote baztandarrak 2019an kaleratu zuen Ihesi doaz animaliak, eta pandemia heldu zenez geroztik isilik egon da. Orain arte. Seigarren lana izango du Deus (Usopop, 2024). Lehen singlea kaleratu dute, Egia, begira deiturikoa, eta azaroaren 11n... [+]


2024-10-28 | Estitxu Eizagirre
Arabako Mendiak Askek Mozal Legearen bidez jaso duen isuna epaiketara eramango du asteartean

Iturrietako Mendietako lehen mendi martxa antolatzen ari zirela, 2021ean, kide bat identifikatu zuen ordezkari gisa ertzaintzak eta Mozal Legearen bidez isuna ezarri zion. "Muntai poliziala" salatu du Arabako Mendiak Askek eta zera aldarrikatu du: "Lurraren eta... [+]


Jaurlaritzak baztertu egin du ikastetxeei software libreko sistema eragileak eskaintzea

EH Bildu talde parlamentarioak legez besteko proposamena aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean, EAEko ikastetxeetako ordenagailuetan software libreko sistema eragileen (GNU/Linux) ezarpena ere bermatzea eskatuz. Aurrera atera den EAJ-ren eta PSE-EE-ren osoko zuzenketan ez da jasotzen... [+]


Greban ari dira Hego Euskal Herriko autobus gidariak

Araba, Bizkaian eta Gipuzkoan %30eko gutxieneko zerbitzuak ipini ditu Eusko Jaurlaritzak, eta %40koak Nafarroako Gobernuak. CCOOk eta UGT sindikatuek deitu dute greba, baina ELAk eta LABek ez dute bat egin.


Eguneraketa berriak daude