Elizako ihardukitzaileen etsipena


2021eko uztailaren 19an
Elijio aldizkari gisa sortu zuten kaputxinoek ZERUKO ARGIA, 1919an, eta nahiz berrogeita hamairu urteren buruan informazioari geroz eta garrantzia gehiago ematen zion aldizkariak, kaputxinoena izaten jarraitzen zuen, eta Elizako gorabeherek beti zuten txokorik haren orrialdeetan. Jende ugarik parte hartzen zuen «Eliza bizi da» deitu sailean, bakoitza bere iritziekin, batzuk konformistagoa, ihardukitzaileagoa besteek, baina esango nuke denetan Arostegitar Jokin nabarmendu zela, Erromako Eliz Ama Sainduaren jarrera ofiziala kolokan jarri nahi hartan. Eta hara non jakiten dudan, haren «Uste genuen...» lana irakurrita, bera ez zela Elizako Ihardukitzaileen taldekoa!


USTE GENUEN...

«Uste genuen... Esperantza galdutakoen itza. Itz tristea», zioen Arostegitar Jokinek. «Batikanoko Batzar Nagusiak itxaropen gozoak sorterazi zituen askoren biotzetan. Uste genuen, guztiz ongarriak izango zirala bere erabakiak Eliza eta gizartearentzat. Uste genuen Elizaren aldaketa eta eraberritzeak guztiz bikaiñak izango zirala. Uste genuen gure Eliza, beartsu eta oinperatuen Eliza izango zala. Uste genuen tokian tokiko Elizak, Erromako Kuriaren zentralizazioa apurtuta, askatasun aundiarekin jokatuko zuela. Uste genuen zuzentasunaren alde biziki jokatuaz, salatuko zituela gobernamendu zapaltzalleak. (...) Ia leenean gaude. Mando zar baten pauso makalak dira, aurrera Elizak egiten dituanak. Ustel atera zaizkigu itxaropenak. Oker jo digu kukuak".
Honela mintzo omen zen garai hartan Elizako asko, esperantza galduta.
«Elizaren eraberritze au makalegia zela-ta, Europa eta mundu guzian erantzule (contestatarios) asko genuen. Burruka aundia egiten zuten, baiña Eliz barnean. Euren kontura batzar zaratatsuak egiñaz, hamaika buruauste Gotzaiei emandakoak ziran. Pentsaera ausartak. Jokabide berri-berriak Elizari eskatzen zizkiotenak. Eliza zaarraren erakundeei egin oi zizkieten salaketak. Erantzule aurreratuen aien artean ere bazen euskaldunik. Gure Erriko Elizaren izenean parte artu oi zuten emen eta an, Europan zear egin oi zituzten Batzarretan. Burruka ori guzia ordea, gaur eguneko Eliz-Instituzio-erakundeen barnean egiten zuten».


ELIZAZ KANPO

Baina ihardukitzaile itxaropentsu horien ametsak guztiz zapuztu ziren, Arostegitar Jokinek zioenagatik: «Txinparta eta sua daritela besteak datoz: eskubi-eskubikoak», eta «eraberritze aundienetakoa Elizarentzat nai zuten erantzuleek, mututu bezala egin direla, esango nuke. Ez dut uste leen aiña Batzar aundirik egiten dutenik. Ez dut uste leen aiña salaketarik dagitenik. Gure Elizako gaurko erakundeetan burruka egiten aspertu egin dirala dirudi. Erre eta etsipenez jota, bear bada gaur aurkitzen dira. Auetako bat edo beste ezagutzen dut eta beren pentsaerari, burrukan aspertutakoena deritzat. (...) Zer egiñik ez dagoela eta Erantzule auetako batzuek, gaur eguneko Eliza erakunde barnean lan egiteari utzi diote. Beren erara, Jerarkiarekin artu-emanik gabe, beren pentsaera eta jokabideak aurrera eramaten saiatzen dira».
Arazoa horretan bukatu balitz, agian arazorik ez zen izango, baina bazen gehiagorik ere, dirudienez. «Jokabide auetan geienetan apaizak ditugu tarteko. Erriko kristau geienek ezin konpreni dute apaizen aldaketa au. Minbera eta kezka bizia sortzen dute askoren biotzetan. Neroni ere negargurea biotz barnean sartzen zait auetakoren bat sentimentuz beterik datorkidanean: Zer da au? Nora goaz? Zer egin behar dugu?».
2002 honetako egoera politikoan egiten diren galderen antza osoa dute, ez duzue uste? Baina itzul gaitezen Arostegitar Jokinen kezketara: «Egia aitortzen dut: Elizaren onerako benetako Erantzule izandakoak, geien, eurak minberatu eta atsekabetu dira beren bizitzaren aldaketarekin. Jokabide berriari eldu aurretik hamaika kezka eta larritasun izan dute. Aurrera egin badute, beren barru-kontzientziak aginduta egin dute. Beren jokabideak beste biotz asko larritu dituztela? Bai noski; beren ustetan ordea, eurak eta errian beste askok daramazkiten naigabemiñak guztiz dira bearrezko Elizaren onerako. Gaur eguneko erakundeak utzi eta beren bideari eldu diotenak errespetatzen eta maitatzen ditut», aitortzen zuen gizonak, «neure burua ordea illunpean ikusten dut eta ezin naiz argitu» adierazteko gero. Arrazoiak? Hauexek: «Eliz barnean beti izan dira nere ustetan erantzuleak. Auen artean Santu aundiak ere bai. Espiritu Santuak eraginda, bere garaian Asisko Prantzizko erantzule zan eta Eliz agintariek makilatu gabe ez zuten utzi. Burura auxe datorkit: Eliza barnean, gaurko erakunde barnean, Jerarkiaren mende, burrukalari eta erantzule izatea, ez al da oso zailla? Erakundeetatik kanpora burruka ez ote errexeago? Sinismenez, Profetismo batean erakunde barneko burrukalariek makilatu eta martirizatuagoak, ez ote izango? Jainko Erriaren onerako, zer obea? Kanpotik ala barrutik egiten den burruka? Negarrez ereiten duenak, pozean uzta bilduko duela, dio Liburu Santuak»

Irakurleak mintzo
Irakurri dut, gogoz irakurri ere, Urriaren amabostean argitaratu duzuen editoriala. Bertan indartsuak indartsuago agertzen direla adierazten zaigu, eta ongi adierazi ere. Komunikabide tresnak erabiltzen dituztenek badute indarrik asko, eta beren eginbidea ez da sarritan gizalegeari dagokion oietakoa izaten. Orregatik, bertan egindako aipamenari garrantzi aundia duela derizkiot. Alaz ere, lan orri zerbait gehiago eskatuko nioke. Izan ere, urruti samarreko exenplu eta adibideak ipintzen dizkigu. Gure inguruan gertatzen denaren azterketa bearrezkoa zaigu. Egiazko indarduna nor den, eta noren bizkar indartsuago biurtzen ari den ezagutarazi beharko luke lan orrek (...) (1972-X-29)

Deba, herri petrala
Hala dio Amatiño adiskideak, gure herriagatik, Umeen Eguna aipatzerakoan. Badu arrazoirik asko hori esaterakoan, zoritxarrez. (1972-X-29)

Zenbat gara 72
Agindu bezala, Xabier Kintanak Euskalduntzen deritzan euskara ikasteko metodo berria bidali digu. Berria diogu, bai agertu berria delako, baina, bai eta metodo berri batez baliaturik egina delako ere. Honako metodo hau irakasle talde batek moldatu du -Badiola, Etxebarria, Goikoetxea, Intxaurraga, Kintana, Legarreta, Munduate eta Zearreta irakasleek, alegia-, eta irudiak, berriz, J. Juaristirenak dira. Nik neuk ikus ahal izan dudanez, guztiz harrera ezin hobea izan du metodo berri honek. Larrekoren omenaldiaz sail honetan egin nuen aipamena irakurri eta gero, hiru irakurlek eskatu dit harako metodoa, ez bait dute oraingoz liburutegitan salgai aurkitu. Metodoari berari buruz ezer guti esan dezaket. Egia esan, azal azalez baino ez dut ikusi, eta, behar bada, zer ikusi guti du, esan gura dut, zera: teoriaz baino praktikaz beharko duela bere balioa frogatu. Dena den, euskara soilean moldatua da, inolazko erdararen morroitzarik gabe, ikaslea, hasiera hasieratik euskaraz behartzen duelarik. Azkenean, berriz, hiztegi erraz eta oinarritu bat dakar. Akatsen bat erantsi nahiez gero, bada bat nahiko nabaria, galde-erantzunez egina den metodo batetan are nabariago gainera. Galderaketako al/ahal delakoaz ari naiz, metodo honen barrena ez bait da inon agertzen. Irakasle talde honek izanen du, noski, arrazoiren bat edo beste hutsune honetaz, ez bait dugu uste ahaztu egin zaion gauza denik, aitzitik, zenbait azterketaren ondorio izanen da segurutik. Hala ere, dena den, metodo honek erdararekiko zezakeen morroitza bakarra dateke (...) (1972-X-29)


Azkenak
2024-10-28 | Julene Flamarique
Gizartea eraso matxistak “normalizatzen” ari dela salatu du Itaiak

“Kezkagarria” den egoera baten aurrean erantzuna “urgenztziakoa” dela dio Itaiak Bilbon egindako prentsaurrekoan. Eskuineko sektoreek matxismoa “neurri baztertzaileak” galdegiteko baliatzea salatu eta gizartean “kontzientziazioa... [+]


2024-10-28 | ARGIA
Maixan Arbelbide militante feminista heletarra hil da

91 urte zituela, urriaren 27an hil da Heletan jaio eta Baionan bizi zen militante feminista, abertzalea eta ekologista. Ehorzketa urriaren 30ean izango da Heletako elizan.


2024-10-28 | Uriola.eus
Bilboko Alde Zaharreko Korrika batzordeak Udalaren 1.500 euroko isuna salatu du

Bilboko Alde Zaharreko Korrika batzordeak auzoan egin zuten ekimen bat baimenik gabe antolatzeagatik udalaren 1.500 euroko isuna salatu du. Ekintza hau arau-hauste larritzat jo zuen udalak, eta auzokideek espazio publikoaren erabilera defendatu dute.


2024-10-28 | Leire Ibar
Azken epai euskarafoboaren harira, “enplegu publikorako hizkuntza bakarra gaztelania izatea” salatu dute

ELA, LAB eta Kontseiluak elkarretaratzea egin dute, Administrazioarekiko Auzietarako epaitegi batek Kabia organismoari emandako ebazpenaren aurka protestatzeko. Euskara maila bermatzeko ahalegina “hutsaren hurrengoa” bilakatzeko arriskua dagoela salatu dute.


Hilberria
Juanje, gero arte bakarrik

Juanje Soria abokatua urriaren 26an hil da, Iruñean. Foro Sozial Iraunkorreko kide ohiek Soria oroitu dute gutun honetan.


Harreman toxikoez

Harreman bertikal eta asimetrikoen adibideak asko dira, eta beti ez zaigu rol bera egokitzen. Horrela, zenbaitetan, batzuek erabakitzen dute eta erabakitakoa gauza dadin lan egingo dute; gainontzekoen funtzioa da “goian” hartutako erabakiak gauzatzea edota onartzea... [+]


Mila lagunetik gora mobilizatu dira turistifikazioaren eraginen aurka

Bizilagunekin plataformak deituta, hiri eredua eraldatu eta herritarren bizi baldintzak erdigunean jar daitezen eskatu dute ehunka lagunek. Etxebizitzaren eskasia eta garestitzea salatu dute, bai eta egoera horren aurrean, Donostiako udalak izan duen jarrera ere.


Urriaren 29an epaitegira joan beharra izango duen kidearekin elkartasuna

Asteartean EH sareko partaide batek Mozal Legearen bidez jasotako isun baten harira epaiketa izango du. Mendian, sarraskitu nahi dituzten mendi horietan ibiltzearren eta lurraldearen, lurraren, zaintzan eta defentsan aritzearren ertzaintzaren jazarpena jasan zuen. Beste behin... [+]


2024-10-28 | Leire Ibar
Ipar Euskal Herriko irratien biziraupena “arriskuan” Frantziako Gobernuaren murrizketengatik

Frantziako Gobernuak aurkeztu duen 2025eko finantza lege-proiektuaren arabera, irrati elkarteek jasoko duten laguntza ekonomikoa %35 murriztuko da. Murrizketak, hamar milioi euro gutxiagoko diru-laguntza jasotzea suposatuko luke. Irratien elkarteak esan du "lurraldearen... [+]


Kaskezur disko berriarekin dator, bost urteren ondoren

Rock alternatiboa egiten duen laukote baztandarrak 2019an kaleratu zuen Ihesi doaz animaliak, eta pandemia heldu zenez geroztik isilik egon da. Orain arte. Seigarren lana izango du Deus (Usopop, 2024). Lehen singlea kaleratu dute, Egia, begira deiturikoa, eta azaroaren 11n... [+]


2024-10-28 | Estitxu Eizagirre
Arabako Mendiak Askek Mozal Legearen bidez jaso duen isuna epaiketara eramango du asteartean

Iturrietako Mendietako lehen mendi martxa antolatzen ari zirela, 2021ean, kide bat identifikatu zuen ordezkari gisa ertzaintzak eta Mozal Legearen bidez isuna ezarri zion. "Muntai poliziala" salatu du Arabako Mendiak Askek eta zera aldarrikatu du: "Lurraren eta... [+]


Jaurlaritzak baztertu egin du ikastetxeei software libreko sistema eragileak eskaintzea

EH Bildu talde parlamentarioak legez besteko proposamena aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean, EAEko ikastetxeetako ordenagailuetan software libreko sistema eragileen (GNU/Linux) ezarpena ere bermatzea eskatuz. Aurrera atera den EAJ-ren eta PSE-EE-ren osoko zuzenketan ez da jasotzen... [+]


Greban ari dira Hego Euskal Herriko autobus gidariak

Araba, Bizkaian eta Gipuzkoan %30eko gutxieneko zerbitzuak ipini ditu Eusko Jaurlaritzak, eta %40koak Nafarroako Gobernuak. CCOOk eta UGT sindikatuek deitu dute greba, baina ELAk eta LABek ez dute bat egin.


Eguneraketa berriak daude