Adituen esanetan, ‘ludopatia -jokoarekiko patologia-, jokalariak bere burua kontrolatzeko gaitasun ezarengatik eta bere bizitzaren inguruan -familian, lagunen artean, lantokian eta abarrean- gertatzen diren gorabeherengatik karakterizatua dago’. Hots, jokoa pertsonaren bizitzaren ardatza bilakatzen da. Jakina, ez da berdin kinieletan jokatzea eta soldata osoa bingoan xahutzea. Ludopatia, mailaz mailako huts egiteak eta etengabeko porrotak jaso arren, jokatzearen barne-eraginari aurre egiteko gauza ez denean agertzen da. Egoera gaitz honek jokalariaren bizitza zeharo hondatu izanagatik ere.

«Jokalari Anonimoen» elkarteak hiru jokalari mota sailkatzen ditu: jokalari serioa, menpekoa eta konpultsiboa. Lehenak sarri jokatzen du, baina familiari ez dio ondorio larririk ekartzen. Bigarrenak bere barne-antsietatea arintzeko jokatzen du, eta, zenbait kasutan, arazoak izaten ditu familiarekin; arazoa saihesteko jokatzeari uzten dio aldian aldian. Konpultsiboak, berriz, aurreko biak ez bezala, jokoaren zentzua galtzen du, baita bere barne oreka ere. Edonola ere, sailkapen hau soziologikoa baino ez da. Izan ere, jokoarekiko adikzioak, mailaz maila, familiarekiko ardura morala hondatu egiten du, jokoarekiko adikzioa norberekoikeriaren agerpena da funtsean.
Adituen iritziz, badago beste jokalari mota edo figura bat: jokalari patologiko ohia, bere jokamoldearen jiteak mantentzen dituena. Gaitza ikertu duten batzuek, jokoaren arazoak jokalariaren sinesmen erlijiosoarekin lotzen dituzte. Ez da aditu guztien ustea, alabaina. Bestalde, ez dago jokalariak sexu eta klase sozialaren arabera sailkatzerik, haatik, gazteenak dira jokoan errazen erortzen direnak. Jokoaren mundutik hurbilago ibiltzea eta heldutasun eskasa izatea omen dira arrazoiak.


Jokoa eta erlijioa elkarren hizpide izan ditugu, eta ez dira gutxi gaia aztertu duten erlijiosoak. Jorge Garcia Montagud apaiz valentziarrak ludopatiari buruzko tesia idatzia du: «Adicción y capacidad para el matrimonio» izenekoa. Hona bere lanetik azpimarratu dugun hainbat alderdi: Txanpon-makinek jende xumea hondatzen du bereziki. Klase ertainak bingoan jokatzen du, eta kasinoetan, berriz, goiko klaseak. Garcia Montagud-en tesia Nafarroako Unibertsitateko Zuzenbide Kanoniko falkultatean onetsia izan da. Bere azterketaren arabera, «ezkontideetako bat ludopata izateak bestearen osasun fisikoan nahiz burukoan eragin zuzena dauka». Zio honengatik, bere iritziz, ludopatiak berez pertsona ezkontzarako guztiz ezgaitzen ez badu ere, zenbait kasutan, hainbat matrimonio bertan behera utzi beharko litzateke ludopatiaren ondorio latzengatik.
Zorizko jokoa gaixotasun bat bezala ikusia dago, eta aditu zenbaitek, jokoak pertsonaren jokamolde patologikoa fermuki azalarazten du. Italiako Santa Maria de Leucako Domenico Caliandro apezpikua gaiaz interesaturiko beste elizgizon bat da. Bere aburuz ‘zorizko jokoak menpekotasun izugarri arriskutsua eragiteaz batera, jokoak pertsona benetako baloreetatik aldentzen du’. Domenico Caliandrok jokoaren bizioak suntsituriko familiak tratatu ditu: «Kasinoak bisitatzen dituenak bekatu egiten du», dio monseñoreak. Kasinoak «bekaturako egiturak» gisara ikusten ditu hartara.


Ludopatia sendatzeko ikerketak badaude halaber; honela dio Bombín sendagileak: «Tratamendua ludopataren jokamoldea soil-soilik ezabatzera zuzenduta baldin badago, ez da ona. Gaitza horrela tratatzekotan, gaixoaren nortasuna ukitu gabe geratuko litzateke». Aditu honen arabera, tratamenduaren aplikazioa errehabilitazio terminoetan ulertu beharra dago, hau da, tratamenduak sintoma nagusia ezabatzeaz gain, pertsonaren nortasunaren birmoldaketa modu adimentsuaz burutu beharra dago; tratamenduaren hasieratik gaixoa gertu-gertutik zainduz. Hots, tratamenduak heldutasun maila gutxieneko bat garatu eta erdietsi behar du pertsona gaixotuaren baitatik.
Jorge Garcia Montaguden aburuz, ludopatia patologia «kontrolagarria» da, baina ez «sendagarria», edo, behinik behin, oso zaila da sendatzen. Maria Prietok, «Para comprender la adicción al juego» liburuaren egileak dioenez ‘gaixotasuna gainditzeko ardura nagusia jokalariarena berarena da’. Jokalariak, zoritxarrez, jokatzeari utzi bai, baina, usu, behin eta berriz erortzen dira. Sendatu ez baina jokoa «kontrolatzera» heldu daiteke, ordea. Maria Prietok gogoratzen duenez, herri elkarteek berebiziko lana burutu dute gaixoen errehabilitazioan. Joan den hamarkadara arte, Espainiako Estatuan baliabide gutxi izan zen ludopatentzat. Ludopatek herri elkarteetan aurkitu izan zuten sostengua, gehinetan bitarteko gutxirekin, eta sarritan, Elizak utzitako lokaletan