Irail Beltza talde palestinarraren zergatiak


2021eko uztailaren 19an
Israelek eta Jordaniako monarkia hatxemitak, elkar harturik, 1970eko irailean palestinarrek Jordanian zeukaten erresistentzia guztia suntsitu zutenean, gehienez ere gupida erakutsi zuen Mendebaldeak -Mendebaldeko zenbaitek- Palestinako herriak orduan izan zituen hildako, espetxeratutako eta erbestera bidalitakoen aurrean. Bestelakorik gertatu zen, ordea, 1972an, Irail Beltza talde armatu palestinarrak Municheko Olinpiar Jokoetan aurrera eramaniko ekintzarekin. Eta gai horri eskaini zizkion ZERUKO ARGIAk bere 498. zenbakiko editoriala, Mikel Ugalderen lana (ikus Hemeroteka) eta «Munich-ko gertaera» zeritzon Gurutz Ansolaren gogoeta.


EZINEZKOA ISILIK EGOTEA

«Ez da erraza nazioarteko beste gertaera batez idaztea -zioen azken honek-, hemezortzi hilen gorputzak oraindik ehortzeke daudelarik. Ez da, haatik, are errazago Munich-en gertatu den hilketaz zerbait zuzenik idaztea. Halere isilik egotea ezinezkoa delarik, zilegi bekit zenbait gogoeta, gertaera triste honetaz, hemen azaltzea».
Gurutz Ansolaren iritziz, harritzekoa zen gertatua, hain zuzen ere, harrigarria ez zelako gertakizuna. Eta paradoja hori azaltzeko, Irail Beltzak ekintza bere gain hartzeko barreiatu zuen mezuaz baliatzen zen: «Olinpiadako joku-zelaian han altxatzen da, munduko erresuma gehienekin batera, Israel erresumaren ikurrina. Ikurrin hau laidogarri da Palestinako arabe abertzaleentzat. Mundu guziaren aurrean, mundu guziko begien aurrean, han agertuko ziren israeldar atletak, behar bada han agertuko zen ‘ikurrin madarikatua’, izanik behar ez lukeen Estatu gorrotatuaren ikurrina, munduko beste Estadu ofizialen ikurrinekin batera eta parean. Agian, erresuma horren Eresia bera ere altxatuko zen Munich-ko joku-zelaian, eta haren doñua entzutean ez Munich-en bakarrik, baizik baita munduko bazter guzietan ere halako errespeto batez entzun egingo zen Israel-Estaduaren sinboloa eta, bidenabar, erresuma honi eman egingo zitzaion munduaren omena eta errespetoa. Garaipen hori, Israel-entzat, kirol garaipena ez ezik, politikazko garaipen eta irabazpen baliotsua ere izango zen».
Eta Irail Beltzak «laido hori eta bidegabekeria hori ez zezakeen inolaz ere jasan». Zergatik? Hona hemen Gurutz Ansolak palestinar taldearen aldarrikapenetik ondorioztatu zituen arrazoiak: «Olinpiadako ‘pake giro eta anaitasunez-ko festan’, Palestina-ko askatasun gerratea ahantz arazi nahi dute; Munich-en israeldarrak sariz ornitzen diren bizkitartean, han daude presondegietan zokoratuak eta atormentatuak ‘Irail Beltz’eko anaiak eta gudariak. Laido hori eraman eta jasan ezinezkoa zelako, eman dute - ‘Irail Beltz’aren ageriak dioenez- Munich-ko kolpea. Areago, Israel-en Munich-ko agerpena, laido eta bidegabekeria munduko herri guzientzat omen da. Izan ere, ‘Israel-Estadua USAren zerbitzari eta inperialismoaren morroi eraile baino’ ez omen da, eta hau -Israel-Estaduaren izatea, alegia-, ez omen dute inolaz ere ametituko ez jasango, munduko herri pakezaleek. Olinpiadako ‘pake giro anaitasunezkoak’ hain zuzen, lozorroan ezarri nahi ukan ditu munduko pakezale egiazkoak eta inperialismoaren joku maltzur hori deuseztatzeko, ‘Irail Beltz’ indar taldeak eman egin behar izan du, Munich-en eman duen Kolpe ikaragarria».


EZUSTEKO GUTXI

Horraino, apika laburturik, Palestinako talde armatuak plazaratu zuen bere gain hartzearen mamia. Eta zer zioen Gurutz Ansolak hartaz? Bada, hauxe: «Egia esan, ez gara batere sutan jarri ageri hau irakurtzean. Ez dakit, izan ere, tutik balio ote duen gaurregun haserretzeak eta sutan jartzeak. Ez zaigu harrigarri gertatu, palestinar abertzaleek Munich-en egin dutena. Kontuan eduki behar da, gaurregun palestinar abertzaleek gudua Israeli ‘kanpotik’ bakarrik egin diezaioketela. Jordaniak eta Egiptok beren lurretatik aienatu dituenez gero, Sirian eta Libanon bildu dira palestinar abertzaleok. Erresuma lagun hauetan bide dauzkate beren baseak. Baina, base horietatik ezin dute gudurik Israel barrena eraman. Ezinbestean, beraz, ‘izuketa bidea’ hartu dute gudu-molde soiltzat Palestina Askatuaren gudariak.
‘Desesperados’ batzuen jokabidea omen da ‘Irail Beltz’aren bortxabide hau. Gezurra badirudi ere, guretzat bakarrik, hots -kanpotik begiratzen diegunentzat-, agertzen zaizkigu ‘gogogaldu’ bait lira. Hau da, kanpotik begiratuz, indarrak objetiboki neurtuz, argi eta garbi ageri da palestinar abertzaleen ahuleria eta bakardadea. Horrela, egoera honetan bortxabidea edo izuketa bidea aukeratzea galbidea iruditzen zaigu eta palestinar arabe herriarentzat eta honen askatasunarentzat».
Nolanahi ere, txanpon orok dauzka bi aurpegi, eta egia borobil gehientsuenak ere bai, sarri. Eta horixe nabarmendu nahi zuen Gurutz Ansolak: «Baina, ez dugu beste aldea ahantzi behar. Palestinar gudariok (...) ez dira Palestina Askatuaren alde ari soilik. Ez. Israel-en aurka ari dira eta, honen bitartez, USA- Inperialismoaren aurka munduko parte honetan, hots, Mediterraneoko bazter horretan. Ideolojia honek, alde subjetibo honek, kentzen die ‘Irail Beltz’ekoei nahiz beste munduko ‘izuketalari’ guziei ‘desesperados’ batzuen kontzientzia. Gaurregungo kondizioetan, abertzale horien bortxazko gudaketa, lehen mailan, inperialismoaren aurkako borroka unibertsala bilakatzen da, eta bigarren mailan, luzarora eta borroka partikular bezala gelditzen da abertzaletasun eta askatasun borroka eta gudua»

«Ni ez naiz gerraren zale...»
Munich, hilketak, jendearen haserrea, Xenpelarren bertsoa. (...) Munichen hildakoak errurik gabeak omen, eta kulparik gabekoen odolak sumindu eta nahigabetu gaitu. (...) Egunero, Vietnamen bere bizia galdu duten horiek errudunak ote? Eta horren kontura harmagintzan aberasten direnak? Demokraziaren izenean egin ohi diren bidegabekeriak? Palestinoak beren lurraldetik at bizi beharra? Egunero ordu luzetan lantegietan, inbersiorik ez egiteagatik kondizio txarretan lanean ari diren langileak, emeki-emeki bizia galtzen diharduten langileek, herri zapaldutako aberkideak errudunak ote? Errurik gabe espetxean aurkitzen diren horietaz nor oroitzen da? (...)

Fruituetatik arbola
Munichen dauzka munduak begiak. An daude lurralde bakoitzeko kirolaririk onenak. (...) Baina Municheko Olinpiada odolez gorritua izan da. Begiak itxiarazi, kopeta zimur arazi eta bihotza nahigabe arazi du Munichek oraingoan. Zerbait iluna eta garratza gertatu da Olinpiada eta munduarentzat. Emezortzi eriotzen lotsa jasan dugu. A! O! U! Ez dago eskubiderik! Ez du izenik! Onelako denak garbitu eta kito! Arabe maltzur eta zerri oiek! Alemaniako polizia asto eta tonto ori! Onelatsuko lantuak entzun ditugu aste ontan. Eta ez da berriketa! Emezortzi eriotza, etxekoak sartu gabe! (...) Baina Municheko gertaerak beste galdera bat egin arazi behar liguke. Inork gutxik egiten duen galdera: zergatik? (...) Indarkeria, indarkeriatik dator. Sagarra, sagarretik bezala eta mahatsa, mahatsetik bezala. «Fruituetatik ezagutuko duzue arbola» Indarkeriazko fruituak ugaltzen ari badira, indarkeriazko arbola indartsu eta ugari dagoela esan nahi du. Galda dezagun, galda. Zergatik iltzen dira orrenbeste goseak? Ez al dira iltzen batzuk ondasunak gordetzen dituztelako? Zergatik irauten du gerrak, an eta emen, hainbeste jende garbituz? Zergatik orrenbeste diktadura bazterretan? Zergatik hainbeste agintari, agintea indarrez lapurtuak? Zergatik hainbeste gizon baztertu, isil arazi eta giltzaperatu? Zergatik hainbeste desberdintasun eta bidegabekeria? Zergatik hainbeste erri txiki zapaldurik? (...) (1972-IX-17)

Nere bordatxotik
Gezurraren indarrak kalte aundiak egin ditzake. Gizonak duen onena ta txarrena mingaña dala, idatzi zuen Anacarsis'ek. Ingles esaera zar batek dionez, emakumeen ezpata mingaña da, ta egundo etzaie erdoitzen. Bertso-saillik izan ote da iñoiz «Markesaren Alabari» Iturrinok moldatutakoa baiño ezagunagorik? Aiek ikasi bear etzituen euskaldunik etzan orain irurogei urte. Ikasi ta kantatu, noiznai ta nunai. Gaur berriro modan daudela esan bear. (...) Erdel itzez josiak zeudela, esaten genduen gure gazte denboran. Ezin uka bear baiño gehiago dutela ortatik, baiña garaian garaiko frutuak izaten dira. Au eztegu aaztu bear. Ta… galderatxo bat: Gaur aiña erdel itz egundo ikusi al da euskal idazkietan (eskritoetan)? (...) (1972-IX-17)


Azkenak
Euskara: makila guztien zahagia

Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]


2025-04-02 | Mara Altuna Díaz
Arberoa ikastolaren suteak elkartasuna piztu du Ibarran

Nafarroa Behereako Arberoa ikastola erre zen pasa den urrian. Administraziotik laguntzarik jaso ez duten arren, herritarrek berehala erantzun dute. Astelehenean, hain zuzen, elkartasuna eta berotasuna jaso dute Gipuzkoako Ibarran. Elkartasunak eraikitako sarea da gakoa.


Okupazioaren kontrako epaiketa azkarrak indarrean sartuko dira ostegunetik aurrera

Azaroaren 19an Justiziaren Eraginkortasunari buruzko Legea eta Prozedura Kirminalaren Legea aldatu zituen Espainiako Kongresuak, beste lege sorta batzuk onartzearekin batera. Horrek epaiketa azkarrak egitea, pisu turistikoen erregulazioa aldatzea edo kaleratze zehatz batzuen... [+]


2025-04-02 | Hala Bedi
Haizea eta Mikelsa (Euskal Udalekuak):
“Adin baten ematen du gauza guaiak ezin direla euskaraz egin”

Hemen da "uda bete abentura bizitzeko aukera." Zabalik dago aurtengo Euskal Udalekuetan izena emateko epea. 6 urtetatik 17 urtera arteko haur eta gazteentzako hamaika txanda antolatu dituzte Bernedo, Abaigar eta Goñi herrietan.


Bridgestonek 335 langile kaleratu nahi ditu Basauriko plantatik

Japoniako multinazionalak egin nahi duen erregulazio txostenak plantako langileen herenari baino gehiagori eragingo die. Enpresa batzordeko kide Luis Escalonak adierazi du "langileen aurkako eraso bat" dela, eta lanuzteak egingo dituztela iragarri du.


2025-04-01 | Axier Lopez
Eskuindar nahiz progre, 10 urtez mozalarekin

Duela hamar urteko martxoaren 31an Espainiako Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratu zuten denok Mozal Legea gisa ezagutzen dugun araudia. Espainiako Estatuan ez ezik, nazioartean parekorik gabeko aurkakotasuna eragin zuen lege makurra. Hamarkada pasa da eta jaio zenean bezain... [+]


Badago lotura Euskal Yaren eta AHTren artean Nafarroan

Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]


Apirilak 6, justizia euskararentzat

Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]


Espainiako polizia bat bi urtez infiltratu zen Lleidako mugimendu politiko eta sozialetan

Directa hedabideak ikertu eta argitaratu du poliziaren infiltrazioa. 2019ko irailean hurbildu zen lehen aldiz Lleidako Ateneu Cooperatiu taldera, Joan Llobet García izenpean, eta 2021eko azaroan utzi zuen militantzia, Bartzelonan lana aurkitu zuela eta amonaren... [+]


Migratzaileen kontrako makro-operazioa: 135 pertsona atxiki ditu Poliziak Irun-Hendaia artean

350 poliziako "Force Frontière" dispositiboa baliatu dute Gipuzkoako eta Lapurdiko mugetan migratzaileen kontra egiteko martxoaren 26 eta 27an. Aurrez "terrorismo islamistaren" aurka egiteko aitzakiaz erabiltzen zituzten dispositiboak, orain "migrazio... [+]


Asteazkenean ere kanpaldia egingo dute irakasleek Lakuan, Jaurlaritzak ez baitu negoziatuko “mobilizazioak amaitu arte”

ARGIAri jakinarazi diotenez, 40-50 irakasle inguruk Eusko Jaurlaritzaren Lakuako egoitzaren pareko belardian igaro dute gaua. Dozena bat kide identifikatu ditu gauerdian Udaltzaingoak.

Gaurko greba deialdiak %75eko jarraipena izan du sindikatu deitzaileen arabera... [+]


EAEko espetxeetako kultur emanaldiei Jaurlaritzak ezarri nahi dien “zentsura”-ren aurkako manifestua sinatu dute 51 kulturgilek

'Espetxeak libre' manifestuan adierazi dute Eusko Jaurlaritzak "ataka txarrean" jarri dituela kulturgileak, espetxeetara kultur emanaldiak egitera sartu nahi dutenei dokumentu bat sinatzea eskatzen baitie, eta salatu dute ezin dutela sartu ez sinatuz gero. Kultur... [+]


Laborantza lur sail bati buruzko eztabaida piztu da berriz Arbonan

Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]


Eguneraketa berriak daude