UDA GIROAN, SEXU SENA KONTUAN


2021eko uztailaren 16an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Espainiako jeneraletan jeneralenari eta bereei batere gustatu ez arren, eta gaur egungo gazte bati baino gehiagori harrigarria iruditzen bazaio ere, beti izan du sexu kontuak garrantzi aparta pertsonen arteko harremanetan. Baita Frankismo garaiko unerik ilunenetan ere. Disimuluan pasa zitekeen negu gorrian, batik bat eguraldiak ez zuelako asko laguntzen estalperik gabeko lekuetan harreman horiek izatera, baina besterik zen uda giroan orduan ere. Zerbaitengatik kaleratuko zuen ZERUKO ARGIAk "Seksu eziketa" izenburuko editoriala uztailean!


SODOMA ETA GOMORRA

Eta zer zioen hartan? Bada, gaur egun guztiz ulertzeko zaila gertatzen den mezua zabaltzen zuen. Hasteko, aurreko urteetako giroan murgiltzen zen. "Zerbait txar eta izkutuko bezala artu izan dugu seksu arazoa. Ori aipa ere ez zitekean egin kristau jatorren artean. Ondorengoak behar zirelako eta gizadia Sodoma eta Gomorraren antzeko egoera nardagarrian gal ez zedin bakarrik ematen zen ontzat ezkontza bera ere. Zeruko atea bera ere estuegia zen bi batera, uztarturik, sar zitezen".
Izugarri samarra agertzen zuen panorama, ez da hala? Baina... "Baiña aurrak eta gaztetxoak jakin-miñez josiak egon eta neska-mutillak elkarrentzat griñatuak eta bata bestearentzat egiñak. Eta zenbat eta gehiago kontu au gorde eta zenbat eta gehiago neska-mutillak elkarrengandik urrundu, orduan eta jakin-min aundiagoa eta elkarrentzat irrika biziagoa sortzen. Garbi ikusi ditugu jokaera onen ondorioak: larritasuna, ikara, lotura, kezka, gaixotasuna...".
Aldatzea komeni zela, hara! Nola, ordea? Heziera jator batekin, antza. "Badakigu eziera jator bat ematea ez dela ain erraza. Gu, geuk ere, ez dugu lehengo eziera txarra zeharo uxatu geure barrutik eta geure jokabideetatik. Bestalde nahiko moldakaitz gertatzen gera arazo au argitzerakoan. Eta zail zaigu askotan aurraren munduan sartzea eta beronen galderak ulertzea.
Baiña zailtasun guztiekin ere, bete behar dugun eginkizuna dugu. Ez dezaiokegu 'or konpon' esan. Umeek eta gaztetxoek nozituko lukete gehienbat. Eta ez dezakegu, jarri behar ez diren langa eta esiak ipiñiaz, zuzendu. Giza ezierak, sentimenduak, maitasunak, seksoak eta besterenganako errespetoak eskatzen duena gogoan eduki behar dugu".


LAGUNTZAILEEN BEHARRA

Nolanahi ere, sexu senaren heziera kontu hartan ez zituen editorialgileak bere garaiko guraso arruntak oso jantziak sumatu behar, laguntzaileengana jotzeaz haratago zihoan gomendioa luzatzen zien-eta. "Gizartelariek, sendagilleek, sikologoek, eta gai auetan jakintsu direnek dute itza. Legegizonen iritziak debekuak edo aginduak- itz ortan oiñarritu behar du. Gizonongan oiñarritu behar du giza-legeak, gizabideak. Ez, noski, tabu eta mitoetan".
Fede handia zien editorialgileak gizartelari, sendagile, psikologo eta enparauei, bistan denez! Ez du ematen, behintzat, aditu haietako bakar bat ere erruan egon zitekeenik burutik pasa zitzaionik... Alabaina, nahikoa da orduko sexu bibliografiari errepaso txiki bat ematea, Espainia mailan bederen ospetsuen zirenek mantentzen zituzten sexu teoriez guztiz beldurtzeko!
Baina itzul gaitezen harira, hau da, editorial hark zioenera. Eta hauxe zen haren ikuspuntua: "Baiña bai gurasoek, bai ezitzailleek eta bai irakasleek oso gogoan eduki beharko dituzte gizarteko tabu eta mito guztiak. Ez direla gauetatik goizera kentzen direnak jakin beharko dute, alegia. Oso zentzuz jokatu beharko dute. Ez dezake guraso edo ezitzaille batek aurrak izan behar dion itzala arinkeria batez gal. Ez dezake ekintzaille edo irakasle batek eskuartean daukan ekintza arinkeria batez arriskuan jar. Zer irabazten dugu, bada, arinkeriagatik-edo gaztetxoei biltokira joaten debekatzen badiete gurasoek, edo aurrak saillean ikastolatik ateratzen badizkigute? Onelako lau arinkeria nahikoak dituzte gure etsaiek behar beharrezko ditugunak ankaz gora botatzeko. Zer, gu uskeria batzuetan nahastea baiño oberik eta errazagorik, gu ondatzeko?".
Honen aurrean, zer esan? Bada, horixe zela orduan eta Euskal Herrian bizi zen giroa. Eta dena den, editorialgilearen ustez "benetan eldu behar diogu seksu eziketari eta askatasunari. Gizonaren osotasuna eta eldutasuna jokatzen ditugu. Barka eziñezko pekatua litzake arazo oni ihes egitea. Baiña ortarako arrazoiz eta zentzuz kendu behar ditugu guraso askoren iritzi eta uste oker asko. Gaurko gizarteak eta gaurko gurasoak dauzkaten iritzi, jokabide eta indarra ez gogoan artzea 'iñoxente' izatea edo 'gaiztoa' izatea da. Eta iñoxentekeria, maltzurren eskuetan, gure galbiderako da. Landu ditzagun eta esna eta argi gure gurasoak, eskura dauzkagun aur eta gaztetxoak seksu alderdiaren jaun eta jabe izan ditezen"

Andima Ibinagabeitia saria
Iragarkia, 1972-VII-30
Azkeneko urteetan bezala aurten ere, Euskera Lagunen Elkarteak (ELE), izenburu honekin, urteroko saria eratzen du euskal idazle eta jakintsuentzat euskeraren indarberritze, sakontze eta batasuna helburu hartuaz

2) Elkarteak sortua danez gero, bere ardurapean hartzen ditu idazlan sari honen antolatze, zabaltze, epaitze eta sari-emaitza.
3) Sari bakarra eta eman beharrekoa izango da, 1972ko azaroaren 1ean, Andima zanaren heriotza urte-mugaz, bere zenbatia USAko 1.000,00 dolarretakoa izango dalarik.
4) Gaitzat Euskal Ikastoletako Testoak hartzen dira, hamar urtetatik hamabost urtetarako ikas-mailak osatzeko bereziki.
5) Texto horretan edozer gai erabili diteke: ala Fisika, Kimika, Historia, Geografia, Matematika. Teknika-gai, Biologia, Fisiologia, Elizti, tabar, edozernahi gairi emanaz Enziklopedia Botanika, Geometria eta Antropologia ez ezik). (...)
10) Lanak Abuztuaren 30erako bidaliak edo korreoan ipiñiak beharko dira izan ELEren zuzenbidera. Apartado 51.730 Sabana Grande-Caracas- Venezuela "Andima Ibinagabeitia Saria" aurrez idatziaz (...)

Teknokrazia: Euskal klase berria
Berrogei eta hamar urte ditudalarik, ezinezko zait lana aurkitzea. Lan-eskaintza guztiek gaztetasuna eskatzen dute, esperientzia, agintzen ohitura, jendearekiko begikotasuna eta esperientzia... eta esperientzia... Planteamendu hau arras desbidezkoa dela begien bistakoa da, zeren eta adina baita eskaturiko baldintza horiek denak eskura ditzakeana. Zertarako du, bada, 45-60 urtetako gizaseme batek, esperientziaren bidez eta bere nortasunaren desarroiloaz, gaitasunean (kapazitatean) gailurra jotzea, edozein zernola dela eta momentuz bere jakintza eta lanbide alorretik at geratu behar badu, lana egiteko modurik gabe? (...) Honetan euskaldunok ez gara besteak ez bezala, nahiz eta demokrazian eta adinarekiko errespetoan haziak garalazko plantak egitea oso atsegin izan. Egia da bereizkeriazko postura hau kanpotik datorkiguna, baina badirudi gure teknokraziak bozkarioz onartu duela. Gainera, teknokrata hauetariko gehienak abertzaleak direla esango nuke (...) (1972-VII-30)

Eliza Euskal Herrian
Berri berria ez bada ere, berriki etorria da gure belarrietara: ehun ta berrogei ta hamarrenbat (150) apaizek, Araban, beren gotzaiaren dimisioa eskatu dutela. Aspaldiko urtetan ahotik ahora zebilena kontuan hartuaz gero, ez da harritzeko gauza. Harrigarriena, orain arte, bere horretan iraun izan litzake. Guztiz harrigarria, halabaina, eskabide hori haintzat hartua izatea izango litzake. (1972-VII-30)


Azkenak
Zergatik Durangora joan abenduaren 7an?

Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]


Iruñerriko hondakinak bilduko dituen Imarkoaineko gunea %33 garestitu da

Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.


Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin

Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.


2024-11-29 | Axier Lopez
EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako

Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]


Boikota Israelgo datilei (eta datil horiek saltzen dituzten supermerkatuei)

Israelek gosea erabiltzen du palestinarren aurkako gerra-arma gisa, eta nekazaritza-produktuak mundu osoan merkaturatzen ditu.<


2024-11-29 | Gedar
Etxebizitzarako eskubide unibertsala aldarrikatu dute Iruñean

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Harituk antolatuta, manifestazio bat izan zen ostegun arratsaldean Iruñeko Alde Zaharrean. "Etxebizitzaren negozioaren aurrean, eta hura sustatzen duten politikarien aurrean, etxebizitza eskubide unibertsalaren benetako defentsa... [+]


2024-11-29 | Estitxu Eizagirre
EH Bizirik sarearen manifestazioa martxoaren 22an Gasteizen
“Indarrak batuta soilik lortuko dugu makroproiektuen oldarraldi hau gelditzea”

EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]


Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera

Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]


2024-11-29 | Euskal Irratiak
Eguberriko merkatu solidario, etiko eta euskaltzale bat Baionan

Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.


Komunikazio libreago baterantz

Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.


Eguneraketa berriak daude