Ez da txantxetakoa Udalbiltzaren inguruan dagoen nahaspila. Sortu bai, alderdi abertzale guztien artean sortu zuten, baina su-eten garaiaren amaierarekin bat, Udalbiltzaren bikoizketa etorri zen. Udalbiltzaren Zuzendaritza Batzordeak bata erabaki duela irakur dezakegu, eta Udalbiltzaren Batzorde Eragileak bestea. Udalbiltza batek Kursaalen Biltzar Nagusia egiten du otsailean eta besteak apirilean beste Biltzar Nagusi bat Kursaalen bertan. Gertutik jarraitu ezean erabat nahasgarria, eta pixka bat hurbilduta, abertzaleen ohiko banaketa. Modu sinpleenean esanda: EAJ-EA batetik eta Batasuna bestetik. Oraingoan EAJ eta EAk kudeatutako Batasunako lehendakaria elkarrizketatu dugu, Jon Jauregi.

Guk esan genuen Udalbiltzak helburu horrekin bat egiten zuela. Ez zen esan guk geure gain hartzen genuela ardura hori, baizik eta gizarteak helburu horrekin bat egiten duela iruditzen zitzaigula eta guk ere horrekin bat egiten genuela. Bilboko Euskaldunako lehenbiziko Biltzarrean esaten zen gizarteak bere dinamika zeramala eta, aldi berean, bazirela egitura formal eta politiko batzuk, baina hauek ez ziotela erantzuten gizarteak gaur egun daraman dinamikari eta nahiari. Beraz, gure ekarpena nazio bezala indartzea da, nazio bezala indartuz gero, gero eta kontraesan gehiago geldituko da agerian eta ikusiko da marko honek ez duela balio. Horregatik da oso garrantzitsua Euskal Herriko herritar, eragile eta elkarteak elkar lanean jartzea.

ETAren egungo jarduerak ez dio mesederik egiten bide horri, baina Kursaalen helburu hori estrategikoa zela ere aipatu genuen. Trantsizio hori egiteko distentsio politikoa nahitaezkoa da -besteak beste ETAren su-etena-, Euskaldunan esaten zen bezala; baina han ere esaten zen trantsizio hori benetan gure eskuetan dagoela. Une honetan muturreko posizioak indartu dira eta horrek prozesu hori atzeratzen du.

Ez dugu ahaztu behar hori prozesu bat dela. Gehiengo abertzaleak sor dezakeen dinamikak prozesu hori sendotuko luke; printzipio demokratikoetatik abiatuz, argi dago herri honek berak nahi duena egingo duela.

Gizartearen gehiengoak nahi du herri honek bere hitza izan dezala, baina gaur egun ez dago baldintzarik hori gauzatu ahal izateko. Muturreko posizio politikoek oztopatu egiten dute herri honek hitza izatea, eta herri bezala aurrera jarraitu nahi badugu hori gainditu beharra dago.

Hori tranpa bat da. EAJ eta EAko hautetsiok baditugu gure egitura politikoak, eta korpus horrek badu diagnostiko komun bat. Irreala litzateke pentsatzea udal hautetsiok gure ideario politikotik kanpo gabiltzala.

Herri honetan, bakoitzak gauzak ikusten dituen arabera, partehartze politikoa bi modutan ulertzen da. Batzuek pentsatzen dute, bost, hamar, hogei pertsonek estrategia bat bultzatzen dutela eta gainerakoak haren atzetik goazela. Gero, ordea, errealitatea hor dago. Ni EAJko kidea naiz eta ekimen politiko berri bat abian jarri behar denean, parte-hartze prozesu batean hitz egin eta adostu ondoren egiten da. Alderdiak gai dira beren korpusaren errealitatea zein den sumatzeko eta horren arabera hartzen dituzte beren erabakiak. EAJn eta EAn behintzat horrela da.

Ez zitzaien deialdia egin, baina Biltzarraren aurretik hori argi geratu zen.

Politika prozesu bat da. Denok dakigu Udalbiltza sortu zenetik gaurdaino zenbat gauza gertatu diren. Batasunak bere batzarra sortu zuenetik, nagusiki EAJ eta EAko hautetsiek parte hartu dute Udalbiltzaren jardueran eta guk haiei eman diegu kudeaketaren berri. Dena den, politika prozesu bat denez, biltzarrean proposatu zen AB, Aralar, Batzarre eta Zutikeko hautetsiei elkarlanerako proposamena egitea. Hori zergatik? Azken hilabeteetan ikusi dugulako talde horien printzipioak eta guk bultzatzen ditugunak bat datozela. Egoera aldatu ahala guk ere egokitu beharra dugu.

Hasieratik mantendu dugulako eraikuntza nazionala eta biolentzia ezkontezinak direla eta Udalbiltzak une guztietan salatu behar duelako biolentzia, bere helburuetarako oztopo handia izateaz gain, sufritzen ari diren herritar guztiei -biolentzia, tortura...- gure elkartasuna helarazi behar diegulako. Batasunakoek ez dute horrekin bat egiten.

Zalantzarik ez, baina gu ez gara martetarrak. Udaletxeetan mozioak aurkezten direnean ikusten dugu zinegotzi horiek zer jarrera duten, eta ez dugu jarrera aldaketarik nabarmentzen. Ezker abertzaleko beste horietan, ordea, bai sumatzen ditugu aldaketak. Ezin da ahaztu Batasunak, Zuzendaritza Batzordean onartutako adierazpen instituzionala ez onartzeaz gain, bere 600 hautetsirekin beste batzar bat sortu zuela. Demokrazian gehiengoak erabakitzen duena onartu beharrean, ihes egin zuten.

Udalbiltza printzipio batzuen arabera sortu zen, egitura eta zuzendaritza batzorde bat onartu zen 1.800 hautetsik hautatua. Horietatik 600ek beste batzar bat osatzen dute eta Udalbiltza beraiek direla diote. Ni ez naiz sartuko orain gatazkan beste biltzar batekin, guk argi dugu zer nahi dugun, zein den egoera eta gu gure bidea jorratzera goaz.

Guk ezin dugu onartu gutxiengo batek esatea beraiek direla erakunde horren ordezkari. Demokrazia hori da, printzipio batzuen interpretazio desberdina dagoenean gehiengoak erabakitzen du. Eta printzipio horiek onartzen ez badituzte guk ulertzen dugu bide horretatik kanpo geratzen direla.

Hor kontraesan bat dago. Herri bezala gure eskubideak ez dira onartzen eta zanpatu egiten dira, horregatik sortu zen Udalbiltza eta diagnostiko horretan bat gatoz guztiok. Batasunako hautetsiek eskubide guztien aldeko aitorpen bat martxan jarri nahi dute, baina Euskalduna Jauregian hori herritar guztien atxikimendu librearen gainean egin behar zela esaten zen, eta modu demokratiko batean. Hor sortzen dira desberdintasunak. Herritarrak beren pentsamendu eskubidean zigortuak edo mugatuak baldin badira, horiei ere babesa eman behar diegula uste dugu. Horren aurrean, Batasunako hautetsiek ez dute jarrera argirik izan. Aniztasun politikoaren alde daudela diote, baina pentsamendu politiko desberdina duten beste hautetsi batzuek sufritzen duten jazarpenaren aurrean ez dute aurkako jarrera nahikoa azaltzen.

Bizi dugun egoerak ez du esperantzarako toki gehiegirik uzten. Sufritzen duten hautetsiei babesa ematea beharrezkoa da, beraien ahotsa entzuten jarrai dadin. Egungo egoeran, biolentzia arbuiatu eta aniztasuna bermatu behar da, eta hori islatu nahi du agiriak. Horren aurrean, PP hauteskunde klabean ari da jokatzen honekin guztiarekin, PSOEk ez du haren albotik ihes egiteko indarrik eta Batasunak ez ditu zinegotzien hilketak arbuiatzen. Hori da egoera, eta azkenean herritarrek esan beharko dute aukera horietatik zeini heltzen dioten.

Hori unea datorrenean ikusi beharko da, baina guk argi dugu aniztasuna bere osotasunean babestu behar dela. PP egiten ari den Alderdien Legeak ikuspegi juridikotik ez du heldulekurik eta ekimen politiko hutsa besterik ez da. Herri honek esana du konponbide bakarra elkarrizketa dela, eta bai alde baten bai bestearen erasoak elkarrizketa horren aurkakoak direla. Egoera politiko latza datorrela uste dut, eta gure zeregina da hoztasunean eta gure printzipioei eutsiz, halako jarrerak salatu eta agerian uztea. Azkenean, hauteskundeen bidez, herriak esango du bere posizioa zein den.

Herri askotatik alkatea etorri zen zinegotzi guztiak ordezkatzen. Argi dut 1.200 hautetsi horiek bat egiten dutela esandakoekin. Arazoa argazkiarena baldin bada konponduko dugu, hori da errazena, badakigu zenbat garen eta zer pentsatzen dugun