ITSULAPIKOAK HITZ ESKE


2021eko uztailaren 19an
Eskuartean izango dituzun azken pezeta edo liberekin ez dakizula zer egin? Lehenengo euroak ez dakizula zertan gastatu? Bada, zoaz zure herriko taberna edo dendaren batera eta utzi bertan. Baina ez guztia gastatu e! Mahai gainean ikusiko duzun itsulapiko urdinera bota zertxobait euskararen alde.

"Azken pezetak/liberak eta euroak euskararen alde" izeneko kanpaina Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluaren kanpaina berria da. Europa osoan egingo den txanpon aldaketa euskararen alde urrats batzuk emateko baliatu nahi du Kontseiluak, eta diru bilketa kanpaina berezi hau jarri du martxan. Larraitz Mendizabal Kontseiluko prentsaburuak azaldu digu kanpainaren helburua: "Bildutako dirua Kontseiluak abian dituen egitasmoak finantzatzeko izango da, ‘Bai Euskarari’ akordioa, ‘Bai Euskarari’ ziurtagiria, Hizkuntza Eskubideen Behatokia -oraintxe hasi da martxan eta sekulako harrera izaten ari da-, eta orain bereziki, euskarak bizi duen egoera larriaren aurrean ekintza batzuk jarri nahi ditugu abian, eta hori finantzatzeko ere izango litzateke". Horrez gain, Euskalgintzaren Plan Estrategikoa egiteko asmoa du Kontseiluak eta horretarako ere erabiliko dute bildutako dirua.


HAMAR MILA ITSULAPIKO. Euskararen aldeko itsulapiko urdin eta karratuak laster ikusiko ditugu herriko taberna eta dendatan. 250 herritan banatuko dira. Guztira, ia 10.000 itsulapiko. Jendeak, euskararen alde, bere azken pezeta, libera eta lehenengo euroak kartoizko kutxa urdinera botatzeko aukera emango du Kontseiluak. Itsulapiko bakarra izango da txanpona guztientzat. "Pezetak, liberak eta euroak aipatu ditugu, baina bakoitzak ez du kutxa bana izango; gainera, jendeak beste txanpon batzuk bota nahi baditu, eskudoak adibidez, lasai asko bota ditzake; dena ongi etorria izango da".

Abenduaren erdialdetik otsailaren bukaera arte egongo dira itsulapikoak herri guztietan. "Herri batzuetan errazago egingo da itsulapikoen banaketa, euskalgintza leku batzuetan askoz ere antolatuago dagoelako eta denak batera jartzeko aukera badutelako; beste zenbait lekutan, berriz, polikiago egingo da", esan digu Larraitz Mendizabalek. Baina, gabonetarako behintzat euskarari oparitxoa egiteko modua izango dugu.
Itsulapiko kopurua herri bakoitzeko biztanle kopuruaren araberakoa izango da. Lasarten, Getxon, Sestaon eta Tolosan, esaterako, 100 itsulapiko banatuko ditu Kontseiluak. Gasteizen, berriz, 250 jarriko dituzte. Banaketa hori eta bilketa antolatzeko, herri bakoitzean euskalgintzan dabiltzan taldeen laguntza izango du Kontseiluak, eta prentsaburuak esan digunez, "herri bakoitzeko taldeek erabakiko dute itsulapikoen banaketa nola egin, beraiek ongi ezagutzen dutelako tokian-tokian euskarak bizi duen egoera". Aurretik, ordea, denda eta taberna guztietara eskutitz bat bidaliko dute kanpainaren nondik norakoak azalduz.
Diru bilketa ez da oraindik hasi, baina Kontseiluko kideek oso harrera ona izango duela uste dute. "Herrietan jendeak oso ondo hartu du kanpaina, ekimen originala, berria dela uste dute. Espero dugu dendarien eta tabernarien aldetik ere erantzuna ona izatea, eta jendeak horrela erantzutea".

Herrietara iritsi aurretik, ordea, euskararen aldeko itsulapiko urdinak ezagutzeko aukerarik izango dugu; aste honetan bertan, Durangoko Liburu eta Diskoen Azokako stand guztietan jarriko baitituzte kutxatxoak


Azkenak
1936an kontzentrazio esparru izandako Pequeña Velocidad pabiloia mantendu egingo dute Irunen

Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]


Irakasle baten jazarpena eta ukituak
EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela

EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]


Tabakoaren kea irensten duten haurrek erretzaile aktiboen antzeko arrastoak dituzte DNAn

Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.


2025-02-12 | Hala Bedi
Maren Lazpiur (Ikasle Abertzaleak): “Gizartean gertatzen ari den gorakada erreakzionario horretan, unibertsitatea ez da salbu gelditzen”

Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]


Netanyahuk gerrarekin mehatxu egin du larunbatean preso trukea egiten ez bada

"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua

Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]


Adimen artifizialean 200.000 milioi euro inbertitzeko konpromisoa hartu du Europak

Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]


Yamili Chan Dzul. Emakume, indigena, prekarizatu
“Gure mugimenduak ahultzeko estrategiaren parte da emakumeak hiltzea”

Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Antzinako hegaztien gidaliburua

Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du. 

Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


Eguneraketa berriak daude