Wolf Rila zuzendari ingelesak Midwich herrixka aukeratu zuen zientzia-fikziozko istorio beldurgarri bat kontatzeko, filmatu zuenean ez zekien zer nolako eragina izan zezakeen Bermeoko bi zinemazalerengan. Zineklub batean ikusitako pelikula hark eman zien ideia, botere extralurtarrak dituzten ile horidun umeak bezala, ideia hura egia bilakatzen saiatu... eta lortu ere egin zuten. Egun, Bermeoko herriak badu zinekluba, eta Rilaren omenez "Midwich Cuckoos" deitu diote.
Bi hauek eskarmentua badute zeluloidezko mundu zokoratu honetan, izan ere, aurreko saiakera bat egin zuten beste zenbait lagunekin 1999an. "ZZT" zineklubak ez zuen luze iraun baina esperientzia aberasgarria izan zen. Sei-zazpi hilabete martxan jarri zenetik, hamabostero proiektatzen dituzte filmak Nestor Basterretxea aretoan eta badirudi zinta klasikoek biztanleen arreta piztu dutela nolabait. Gure jakinmina asetu nahian "M.C." zineklubaren arduradunetariko batekin, alegia, Aritz Llantadarekin elkarrizketatu gara:
Merkatal gune erraldoiek zinema eskaintza biderkatu dute, aukerara ditugun milaka aretoren ateak zabaltzen zaizkigu freskagarriz eta krispetekin hornituta. Zinemak aspaldi galdu zuen esentzia, hori bera berreskuratu nahian jarri zenuten martxan "M.C." proiektua?
Bai eta ez, alde batetik gure asmoa hori bera zen, zinema komertzialari aurre egin eta aukera berri bat eskaini. Gauza guztien gainetik ordea, bestelako filmak ikusteko gogoa zegoen. Era berean, zineklubaren bitartez jendeari merkatutik at gelditu diren filmak eskaintzea lortzen dugu.
Zineklubak ugaritu egin dira, Euskal herrian bertan 40 baino gehiago daude, zer dela eta fenomeno hau? Zinemazaleen matxinadarekin ala ikusleen eskakizunekin zerikusi handiagoa duela uste duzu?
Zineklubak zinemazaleen lanari esker sortzen dira, film klasikoak maite dituzte, baztertutako zinema garaikideari ateak irekitzeko prest daude, eta utopia hori guztia errealitate bihurtu nahi dute. Zinekluba sortzen da orduan, abian jartzea, fanzine bat argitaratzea bezala da. Egiten duzun honetan sinestea besterik ez duzu, dirua ez da lehentasuna eta are gutxiago ospea lortzea. Agian berekoi samarrak gara, nolabait gure ametsak egi bihurtuta ikusi nahi ditugulako, baina era berean, gure asmoa mundu guztiari irekita dago. Jendeak aukeratzen du orduan, aukeratu edo ez bakoitzaren erabakia da, garrantzitsuena aukera hori egotea da.
Zineklubak talde itxiak diren ustea dute aditu askok, gehienen ustetan gainera, hauek legez kanpoko jarduerak dituzte, alegia, areto publikoetan eman ezin diren filmak proiektatzen dituzte. Zer iritzi duzu zinema komertzialak sortzen dituen kritika hauek guztietaz?
Logikoa da, banatzaile askok zineklubak bereganatu nahi ditu, hauei ere, etekina ateratzeko asmoz. Zineklubek normalean udalek eskainitako diru laguntza jasotzen dute, diru horrekin filmak lortu eta agian bideoteka bat osatu dezakete. Gehienak ekoiztetxeetara jotzen dute filmak modu legalean eman ahal izateko. Badira ere telebistatik zuzenean grabatuta gero aretoetan eskaintzen dituztenak, baina gutxi dira eta nire ustetan ez dute kalterik egiten, guztiz kontrakoa esango nuke, zazpigarren artea aberasten dute. Zinemak ez du mugarik izan behar. Bestalde, ez nago batere ados zineklubak talde itxiak direla esaten duenarekin, hori esaten duenak ez ditu askorik ezagutzen. Gure kasuan irekita dago eta berdin gertatzen da, Elorrio, Donostia edota Gernikara joaten baldin bazara.
Zinema generoz osatuta dagoela aipatzen badut ez nago gauza berririk esaten, komedia, drama, terrorea, erromantikoa, suspentsea... Dagoen eskaintza oparoa ikusita, zein irizpide duzue filmak aukeratzeko orduan?
Zineklub bakoitzak bere irizpide propioa du. Batik bat, nahasten saiatzen gara, terrorea komediarekin, thriller-a zientzia fikzioarekin, klasikoa modernoarekin, surrealismoa eta nouvelle vague, espresionismoa eta neoerrealismoa. Hilero bi film ematen ditugu eta oreka bilatzen saiatzen gara. Zikloak ere egiten ditugu, zuzendari bati eskainia edota generoari berari. Askatasun handia dago.
Guztiok ezagutzen ditugu zinekluba eta zine komertziala banatzen dituzten faktoreak, alderatuz gero zein da aurkitzen duzun ezberdintasun nabariena ?
Zineklubean filmak ezberdin ikusten dira, kutsu erromantikoagoa du, lagun arteko giroak lagundu egiten du filma ondo dastatzen. Askotan gainera, Algortako zineklubean egiten duten bezala, filma amaitu eta gero ikusleen artean solasaldia osatzen da ikusi berri duten zintari buruzko zenbait kritika egiteko asmoz