ETA DIALA ARRATOI BIHURTU ZEN


2021eko uztailaren 19an
Joan den urteko azaroaren 1ean irrati euskaldun jaio berri batek bere lehen irratsaioa eskaini zuen, "Jalgi hadi dantzarat!" izenekoa. Irratsaio berezia izan zen, hura entzuteko irrati aparailua piztu beharrik ez baitzen izan eta, gainera, Euskal Herriko nahiz mundu osoko edozein txokotatik entzun ahal izan zelako. Internet, irratia eta musika gustuko dituzten hiru lagunek sortutako proiektua abian zen. Euren izenak: Jabi Zabala, Patxi Gaztelumendi eta Koldo Alonso. Proiektuarena, aldiz, Irratia.com.

Zuetariko askok, beharbada, jada ezagutuko duzue irrati hau, izenagatik soilik bada ere. Eta litekeena da ere euren irratsaioak entzun izatea. Bada, oraindik ezagutzen ez duzuenoi, esan irrati emisore berezi bat dela. Ez du ohiko irratien antzik. Ez du uhinen bidez emititzen, Internet bidez baizik. Lehenbiziko euskal irrati digitala da honakoa. "Zoro batzuen artean sorturikoa", irratiaren webgunean (www.irratia.com) irakur daitekeen bezala. Zoro batzuen artean sorturikoa izan ala ez, urtebeteko ibiliaren ostean Irratia.com ezinbesteko erreferentzia bilakatu da aipaturiko hiru zaletasunak dituzten entzuleentzat nahiz esparru horietan lan egiten duten lagunentzat.
Irratia.com-en helburua esaldi batean labur daiteke: euskal kultura digitalizatzea eta kultura digitala euskalduntzea. Proiektuaren bultzatzaileen leloa, bestalde, honakoa da: "pentsatu lokalki, eragin globalki". Hori kontuan izanik, euskal irrati digitalak euskaraz eskaintzen ditu bere irratsaio guztiak, eta sarean paratu duen gainerako edukiak ere gure hizkuntza eta Euskal Herrian egiten den musika munduan zehar zabaltzea du helburu. «Orain arte, mundu osoko irratiak eta telebistak gurera noiz helduko zain izan gara. Zeintzuk garen jakingo dute eta hemen egiten dena entzungo dute, gure hizkuntza eta gure musika: 'We are Basque and we are proud'". Gainera, euskal irratia digitalizatu nahian, herri irrati txikien indarrak batu eta makroirrati euskaldun bat eraikitzea da euren xedea.

«GU EUSKALDUNAK GARA».

Irratia.com-eko arduradunek argi dute euren irratiak, euskalduna izaki, euskaraz eskaini behar dituela bere irratsaio guztiak. Jabi Zabalak azaldu digunez, "munduaren aurrean nor garen erakutsi nahi dugu, eta horretarako ezinbestekoa da euskaraz emititzea". Gainera, euskarak biziraun nahi badu, teknologia berrien hariari jarraitu behar diola esan digu Zabalak. Euskarari buruz ari garenean, euskal kulturaz ere ari gara, eta zehazkiago, euskal irratiari buruz. Zabalaren hitzetan, "etorkizunik izan nahi badu, euskal irratia digitalizatu egin behar da". Hori horrela izanik, euskaraz aritzen diren irrati txikiek eskaintzen dituzten irratsaio interesgarrienak euren eremu murritzetik atera eta euskaldun guztien esku jarri dituzte. Hala, hamaika irratiren loturak biltzeaz gain, irratsaio batzuk ere jasotzen ditu irratia.com-ek. "Hitz Egin SareaN" atalean sartuz gero, adibidez, Molotoff, Beleixe, Esan-Erran eta Irulegiko Irratian grabaturiko saioak entzuteko aukera izango dugu. Gainera, Gasteizko Hala Bedi irratia zuzenean entzun dezakegu.
Irratia eta Interneti buruz aritu gara hizketan. Baina bada garrantzia handia duen hirugarren osagai bat: euskal musika. Kanal nagusiaz gain, eguneko 24 orduetan emititzen duten honako beste kanal hauek jarri ditu martxan irratia.com-ek: "Elektronik", "Txosna Rock", "EuSKA eta Reggae", "Triki Soundz" eta "Internazionalista". Kanal horien bidez Euskal Herrian egiten den musika estilo guztiak zabaldu nahi ditu Irratia.com-ek mundu osoan zehar. Hala ere, arduradunek oraindik ikusten dute hutsunerik, eta aurki "Folk", "Punk-hardcore" eta "Heavy" kanalak ere gehituko dituzte jada aski aberatsa den zerrendan. Honen harian, eta egileen eskubideei dagokienez, esan irrati honek ez duela sarean download egiteko inongo materialik jarri (baldin eta musikariek baimenik eman ez badute), eta biltzen duen edukia, bere kalitate eskasa medio (AM kalitatea), grabagaitza dela. "Ez du inoiz CD ezta FM irrati baten kalitatea lortuko eta, beraz, musikaren erosketa ordezkatzeko ez du balio. Berau orientatzeko, ordea, lagungarri izatea espero dugu".

DESBERDINTASUNAk eta eta abantailak.

Beste irratiekiko (analogikoekiko) desberdintasunei dagokienez, bi ezaugarri aipatzen dituzte Irratia.com-ekoek. Interaktiboa dela batetik, eta multimediazkoa dela, bestetik. Multimedia, testu eta argazkiak dituelako, eta entzuteaz gain, ikusi eta irakurri egin daiteke. Eta interaktiboa, irrati normalen kasuan gertatzen ez den bezala, webgunean sartzen denak nahi duen irratsaio edo elkarrizketa entzun edo irakurtzeko aukera duelako. Gainera, asteazkenero eskaintzen duen zuzeneko saioan, "Jalgi hadi dantzarat!" izenekoan, nahi duten entzule guztiek har dezakete parte. Aipatu irratsaioa Bilboko Tas-Tas irrati libreak eskaintzen du, eta Internet eta musikaren inguruko gaiak jorratzen ditu. Saio bakoitzean zenbait gonbidatu elkarrizketatzen dute kazetariek, eta gonbidatu horiei galderak egin ahal dizkio entzuleak. Norberak galderak txat bidez bidali eta esatariek galdera horiek denbora errealean luzatuko dizkiete gonbidatuei.
Bestalde, Irratia.com-ek gainerako irratiekiko duen desabantaila handiena Internet bidez soilik entzun daitekeela da. Hala ere, era berean, hori abantaila bat ere bada. Izan ere, Internet sare erraldoia da, eta Irratia.com edozein bazterretan entzun daiteke."Gurean egiten den musika mundu osoan ezagutu daiteke", dio Javi Zabalak. Honen harian, hurrengo egunetan hainbat euskal talde eta bakarlariren zuzeneko kontzertuak eskainiko ditu Irratia.com-ek. Joan den ostegunean "Euskal Herria al CAT" euskal musika jaialdiaren laugarren edizioa hasi zen Bartzelonan, bertako Euskal Etxeak antolaturik. Jaialdian hainbat euskal musikari izango da, eta horien emanaldiak eskainiko ditu, hain zuzen ere, Irratia.com-ek. Horrela, hilaren 16an Zure Gura taldearen kontzertua entzuteko aukera izango da, 22an Morau eta Mikel Telleriarena, 29an Oreka TX bikotearena, 30ean Gozategirena eta abenduaren 10ean Kepa Junkerarena.
Etorkizunean zuzeneko kontzertu gehiago eskainiko dituztela azaldu digu Jabi Zabalak, eta Irratia.com-en web guneak berrikuntzak izango dituela. Aurrez aipatu ditugun «Folk», «Punk-hardcore» eta «Heavy» musika kanalak dira berrikuntza horietako batzuk, baina etorriko dira gehiago. Adi egongo gara


Azkenak
2024-10-15 | Leire Ibar
Hiru pertsona atxilotu ditu Ertzaintzak sexu-esplotaziorako gizakien salerosketa egotzita

Prostituzioan aritzera behartuta zeuden lau emakume askatu dituzte Donostian eta Gasteizen, eta giza salerosketa leporatu diete operazioan atxilotutako bi emakume eta gizon bati. Biktimen salaketari esker hasi zuen ikerketa Ertzaintzak. Atxilotuak Ertzain-etxera eraman dituzte... [+]


2024-10-15 | Estitxu Eizagirre
Aixeindar enpresak Iturrietako mendilerroan jarria duen dorreak ez ditu hegaztien babeserako neurriak bermatzen, Arabako Mendiak Askek salatu duenez

Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]


2024-10-15 | Mikel Aramendi
Urriak 10: komeria bihur ote daiteke mundu mailako drama?

Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]


“Tratu iraingarria” salatu dute Laudioko San Roke adinekoen egoitzan

"Duintasuna urratzerainoko gertakariak" sarri errepikatzen direla seinalatu dute egoitza horretako senideek Arabako Foru Aldundiari bidalitako gutunean. Aldundiak dio egoera ez dela "hain larria".


2024-10-15 | iametza
Euskarazko ahots teknologia zertan da? Norantz goaz?

Euskal Herriko hainbat zentro teknologikotako ordezkariek parte hartuko dute euskarazko ahots teknologiaren egoera eta etorkizuna aztertuko dituen mahai-inguruan, Jon Torner ARGIAko kazetariak gidatuta. Topaketa urriaren 17an izango da, Donostiako San Telmo museoan egingo den... [+]


2024-10-15 | Leire Ibar
Fiskaltzak EHUko zuzenbideko irakaslearen “mezu faxistak” ikertzeko eskatu dio Ertzaintzari

Urri hasieran kaleratutako EHUko irakaslearen inguruko txosten bat egiteko eskatu dio Fiskaltzak Ertzaintzari. Kasuaren nondik norakoak sakonki ikertzeko eta gorroto deliturik egon den ala ez aztertzeko helburua du, salaketa jartzea erabaki aurretik.


Hobari fiskalak gazteei: ‘On falling' filmaren eragina?

Gazteei PFEZa murriztea edota zenbait kasutan deuseztatzea proposatu du Portugalgo Gobernuak, baina momentuz hizpidea baino ez du ipini, ez baitago argi aurrekontuak onartu ahalko dituen, gobernua osatzen duten alderdiek ez baitute-eta gehiengo parlamentariorik. Espainiako... [+]


Eskola-jantokietan catering-enpresen zerbitzua blindatu du Jaurlaritzak

Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]


2024-10-15 | Julene Flamarique
Gabriel Arestiren argitaratu gabeko olerki bat eskuratu du Jon Kortazarrek

Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]


2024-10-15 | Jon Torner Zabala
Zubietako erraustegiaren “ezohiko” jarduera onartu du Jaurlaritzak

Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]


Urruña eta Segurako udalek ofizialdu egin dituzte herritarrek sortutako zubiak

Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]


Mecaner Herriarentzat
“Fabrikaren erosketa publikoa behar dugu”

Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]


2024-10-15 | Julen Orbea | Zuzeu
Bizitza oroit dezagun

1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.


Galizieraren egoera larriaz ohartarazi dute, azken datuak ikusita

Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.


Eguneraketa berriak daude