RUBAIYATAK
Omar Khayyam
EREIN99 orrialde
1.500 pezeta
60 libera
JOXEMARI ITURRALDEK EGOKITUTAKO "RUBAIYATAK"
Omar Khayyam, 1050 inguruan Pertsian jaiotako matematikari, astronomo eta poeta, azken berrehun urte hauetan musiko, idazle eta artista plastikoentzat erreferentzia izan da (Txillida, kasu). Berak idatziak dira "rubaiyat" edo poema sakon bezain zoragarriak ere -"rubáia"k lauko esan nahi ei du pertsieraz, bi lerroko ahapaldiari deitzen zaiolarik horrela, pluralean "rubaiyatak" izanik-. Nolanahi ere, haietan agertzen zuen pentsamoldea ez zen agintarien gustuko, eta Omar Khayyamen poesia ez zen oso ezaguna izan harik eta 1859. urtean Edward Fitzgeraldek aurkitu eta bertsio aski librean itzuli zituen arte. Eta hain zuzen hark eta beste egile batzuek Omar Khayyamen poemak islatzen egindako lana oinarri harturik euskaratu ditu Joxemari Iturraldek orain Erein argitaletxeak aurkezten dizkigun "Rubaiyatak". Gizakiaren betiko kezka eta pozaz idatzi zuen XI. mendeko poeta pertsiar hark: munduko aldarte eta gorabeherak pertsonari sortzen dizkioten arazoez, heriotzari izan ohi zaion beldurraz, maitasunak emandako bizipoz zein atsekabeaz, erlijioak ezartzen dizkigun loturaz, eta tripako min horiek guztiak uxatzeko hain gustagarria den ardoaz.
BIZIAK EZ ZUEN TXORIA BALIO,
PASOS
Xabier Mendiguren Elizegi,
Miguel Torres
ARABAKO FORU ALDUNDIA60 orrialde
750 pzta./ 30 lib.
IGNACIO ALDECOA IPUIN-LEHIAKETAKO SARIDUNAK
Xabier Mendiguren Elizegik idatzitako "Biziak ez zuen txoria balio" eta Miguel Torres López de Uralderen "Pasos" izan ziren Ignacio Aldecoa ipuin-lehiaketako irabazleak 2000. urtean. Eta hain zuzen bi ipuin horiek agertzen dira Arabako Foru Aldundiak kaleratutako liburuska honetan. 1936ko Gerrak utzitako arrasto zitalaz dihardute egile biak. Xabier Mendiguren Elizegiren narrazioak, Euskadiko Orkestran aritzen den biolontxelo jole gazte eta eder batez zeharo maitemindua dagoen hirurogeita bi urteko gizonak "Cara al sol"en doinua asmatu zuen Telleria zegamarrarekin izandako halako harremana kontatzen digu. Miguel Torresek, berriz, mutiko baten oroitzapenak dakartza, gerran galtzaile suertatu zen zapatari batek bera hil nahian zebilen guardia zibilaren boten takoian jarritako iltzea dela bide.
EDALE SANTUAREN KONDAIRA
Joseph Roth
IGELA95 orrialde
1.400 pezeta
56 libera
EDALE ZINTZO BATEN ISTORIO ZORIONTSUA
Matias Mugikak euskaratutako nobela honen egileak, hau da, Joseph Roth austriarrak, esaten omen zuen bera gaiztoa, mozkorra, baina argia zela. Eta hain zuzen edateaz eta edaleaz dihardu Igela argitaletxeak plazaratutako "Edale santuaren kondaira"n agertzen den istorio hunkigarriak. Pariseko zubipeetan eta taberna zuloetan bere aterpe bakarra duen mozkor bat du protagonista. Halako batean, aberats batekin egingo du topo, eta hark berrehun libera oparituko dizkio. Baina gauza bat da edarizale amorratua izatea, eta bestea duintasunik ez izatea, dirua hartzeko orduan mozkorrak baldintzak jarriko dizkio bere ongileari: mailegu bat behar du izan, inolaz ere ez limosna, eta beraz, hura itzultzeko bidea jarri behar dio. Horrela egingo du ongileak, eta bestea saiatuko da bere hitza betetzen, baina beti izango du trabaren bat bidean.
LEKUTIK EZLEKURA.
DEL LUGAR AL
NO-LUGAR
Concha Jerez
GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIA 151 orrialde
CONCHA JEREZEN AZKEN 30 URTEKO LANA
Bere CD eta guzti aurkezten du Gipuzkoako Foru Aldundiak duela gutxi arte Donostiako Koldo Mitxelenan aurkezten zen Concha Jerezen sormen artistikoaren erakusketaren isla den "Lekutik ezlekura. Del lugar al no-lugar" liburua. Bertan agertzen da egileak azken hogeita hamar urtetan egindako hausnarketa pertsonala, leku/espazio fisikotik hasiz, espazio materiagabea bultzatu duen teknologia berrien bidetik etorritako ez-lekuaren errealitatean murgildu arterainokoa: irrati-arteko obrak, bideoa erabiltzen dutenak eta abar. Gainera, euskaraz, gazteleraz eta ingelesez Las Palmasen jaiotako eskultore honen adierazpenak eskaintzen dira, eta baita ere Gloria Picazok artistari egiten dion elkarrizketa, eta Jose Iges eta Karin Ohlenschlägerek Concha Jerezen lanari buruz idatzitako gogoetak.
METAFORAK ETA HAUSTURAK
René Thom
GAIAK
216 orrialde
2.000 pezeta
80 libera
1958KO MATEMATIKA NOBEL SARIAREN PENTSAERA
Iñaki Azkunek "Metaforak eta hausturak. Matematika, zientzia eta filosofia" izenburuarekin euskaratu duen lan honen jatorrizko titulua "Parabole e catastrofi. Intervista su matemática, sciencia e filosofia" da. Eta horixe dugu Gaiak argitaletxeak kaleratutako liburu honen mamia: 1958ko urtean, Hausturen Teoriarengatik matematikaren Nobel saria jaso zuen René Thom matematekari frantziarrari Giulio Giorello eta Simona Morinik eginiko elkarrizketa sakona. Elkarrizketa horren lehen zatian, matematikaren logika formalaren aurreran René Thomek topologiari ematen dion garrantzia dago islaturik; eta bigarrenean, "Hausturen Teoria" garatzen da, besteak beste, teoria horrek zientziaren beste eremuekin (hizkuntzalaritza, ekonomia eta abarrekin) izan ditzakeen harremanak aztertuz.
SAGASTIBERRI. URRUZUNO LITERATUR LEHIAKETA 2001
Batzuen artean
EUSKO JAURLARITZA230 orrialde
800 pzta./ 32 lib.
URRUZUNO LITERATUR LEHIAKETA 2001EKO SARIAK
I rakaskuntza ertaineko Urruzuno literatur lehiaketak hamasei urte bete ditu jadanik, eta beraz, 1986an aipatu lehiaketa martxan jarri zenean jaio berriak zirenak dira aurtengo edizioko idazle. Izan ere, 15-17 urteko ikasle gazteei zuzendurik dago lehiaketa hau, eta horrez gain urtero bi ikastetxeri egiten zaie aipamen berezia. 2001. urtean, 464 idazlanek parte hartu zuten bertan, 357 prosan eta 107 poesia arloan. Bi mailatan eta lau ataletan bereizitako hogei sari banatu ohi ditu Urruzuno lehiaketak, eta aurtengoan den-denak eman ditu. Baina bi sari irabazitakoak ere bazirenez -Orioko Iñaki Arruti eta Azkoitiko Odei Arregi, kasu-, eta bi sari jasotzerik ez dagoenez, epaimahaiak beste sari bat ematea erabaki du prosa arloko A mailan. Sari horiek guztiak jaso diztutenen lanak bildurik aurkituko dituzue "Sagastiberri" honetan.
PUXKA
Marijane Minaberri
GATUZAIN23 orrialde
750 pezeta
30 libera
"PUXKA", HIRU URTETIK AURRERAKOENTZAT
Mende berrian jaiotako lehen txakurretako bat da Marijane Minaberrik hiru urtetik aurrerako irakurleentzat asmatu, argazki eta marrazki zoragarriz apaindu eta Iparraldeko Gatuzain argitaletxearen eskuetan jarri zuen ipuin honen protagonista. 2000. urtea hasi eta berehala etorri zen mundura Puxka, izan daitekeen txakurtxorik alaiena. Zoritxarrez, hala ere, gure Puxka ez da oso gustura bizi jabetzat egokitu zaizkionekin. Izan ere, etxekoandreak ez du bere gogo bat bakarra ere antzematen, eta hortik datoz arazoak, jakina. Adibidez, ederki asko lo egingo luke txakurtxoak bestearen etxeko oinetako beroen gainean, baina andre horrek ez dio uzten: kartoi zantar batzuen gainean etzanarazten du. Eta gaitz erdi, hori balitz dena, edonon egiten duela pixa-eta, hura xukaraztera behartzen baitu txakur gizarajoa...!