Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
asteartea 2024ko urriaren 15ean
«Egurrak komunikazio bat du, hitzez azaldu ezin dena»
- Besteek zer esango beldurrik gabe bizi da; lotsa inbentu txatxua baita, sormenari mugak jartzen dizkiona. 500 urtetan gazte mantentzeko sekretua esan digu: egunero bizi. Siesta sakratua du, eta ardoak bedeinkatutako ideiak dira onenak. Bera izan da algara eragiteko intentzio osoarekin babarrunak museora atera dituen bakarra, museoetan ere puzkerrak lasai bota behar direlako.
Iparraldean trebatu zinen egur lanketan. Enkofradore, zurgin, teilatu egiten, ebanista eta zaharberritze lanetan.
Iparraldetik itzulita, Remigio Mendibururekin deskubritu omen zenuen artea...
Mendibururen eskutik beste artista askorekin jarri zinen harremanetan...
Zer abantaila du unibertsitatean ez ikasi izanak?
Baserrietan eskultura modernoak ezkutatzen direla konturatzeko sentsibilitate berezia beharko da...
Aitona zurgina zenuen. Aita basozaina. Nolako egurra, halako ezpala...
Kubara egindako bidaian zure txikitako garaiak topatu omen zenituen...
Zergatik gustatzen zaizu egurra lantzeko?
Lehendik eginak dauden formen gainean sortzen duzula eta, zurea «kopia» bat dela entzungo zenuen inoiz...
Zeure burua ez duzu artistatzat hartzen. Ofizioarekin idazten duzula diozu. Zer alde dago?
Zugan zertan antzematen da Oteiza eta Sigfridoren eragina?
Artelanetan sarri ez da erreza antzematen egileak zer adierazi nahi duen...
Beste herrietako jendeak uler dezake zure lana?
Beste artista garaikideen lanak irakurtzeko gai zara?
Artean bakoitzaren interpretazioak balio badu, noiz esan daiteke artelan bat ona dela? Diru-kontuak alde batera utzita, zer da balioa ematen diona pieza bati?
Zer funtzio dute museoek?
Guggenheimez zer iritzi duzu?
Iparraldean lanean aritu nintzenean asko ikasi nuen; jakina, han lehenengo egunetik ez dizute lanik onena ematen, eta lehenik enkofradore, gero zurgin, teilatu egiten, eta ebanista lanetan jardun nuen. Urdailetik operatuta, medikuak esfortzurik ez zitzaidala komeni esan zidan. Ni bulegora joateko ez nengoen, eta Donibane-Lohizunen kolokatu nintzen zaharberritzaile bezala. Oso gustura egon nintzen, nagusia nuen zoragarria. Hark esaten zidan: «Naparra, etorri, etorri: arno puskat edan behar dugu zerrazahia pusatzeko». Badakizu zer den lanean gustura aritzea? Askoz gehiago ikasten da, eta hark asko erakutsi zidan. Horregatik orain nahi dudanean eskultura bat egiten dut, baina baita etxea ere, eta horretarako gaztetatik ikasi egin behar da!
Iparraldetik itzulita, Remigio Mendibururekin deskubritu omen zenuen artea...
Nik orduan artea zer zen ideiarik ere ez nuen. Betelun hasi nintzen zaharberritze lanetan. Behin joan nintzen Mendiburu eskultorearen etxera, eta ni harrituta: «zer demontre egiten du gizon honek!» Txorixo fabrika bat zirudien: burdin bat alde batera eta beste bat zintzilik jarrita... Eta bera ere nire etxera etortzen hasi zen. A zer arratsalde pasak egiten genituen sutondoan! Hura arrantzalea eta ni artzaina izanda, itsasoa eta mendiaren besarkada izan zen gure artekoa, elkarrengandik ikasi genuen. Nik egurrari buruz hitz egiten nion, eta berak berriz ilargiari buruzko azalpenak ematen zizkidan.
Mendibururen eskutik beste artista askorekin jarri zinen harremanetan...
Mendiburuk Jorge Oteiza eta Sigfrido Koch aurkeztu zizkidan, eta pintore asko ere bai. Haiekin hasi nintzen erakusteka eta museoetara joaten. Gasteizen ikusi nuenean lehenengoz Tapiesen obra bat, Mendibururi esan nion: «Hau artea al da? Ni orduan galeria batean jaio ninduan!» Noski, baserri zaharretan paretek sekulako eraketa izaten dute, eta lehengo egur-topaketak gaur eskultura bihurtuta ikusten dira, arte modernoa da gainera. Orduan hasi nintzen gure baserriko zoko guztiak ateratzen. Lotsarik ez dut asko, eta herriari erakutsi nahi izan diot zer den gure artea, baserrietan betitik egon dena.
Zer abantaila du unibertsitatean ez ikasi izanak?
Nola ez naizen sekula unibertsitatetik pasa, ez dut sekula aprobatu, baina suspenditu ere ez!
Ni jendea ezagutzean esnatu nintzen. Nire eskola izan dira baserrietako arkitektura herrikoia eta erakusketak. Baserriko piezak hartzen ditut. Pieza hori egin zuenak, funtzio batetarako egin zuen, baina hori eskultura izugarri polita da niretzat. Behar duzun bakarra da barruan duzun lotsa hori kentzea, eta horretarako ikusi egin behar dira erakusketak. Artea irakurri egin behar duzu, eta ezagutu, jakiteko zuk ere baduzula formekin idazteko gaitasuna.
Ni jendea ezagutzean esnatu nintzen. Nire eskola izan dira baserrietako arkitektura herrikoia eta erakusketak. Baserriko piezak hartzen ditut. Pieza hori egin zuenak, funtzio batetarako egin zuen, baina hori eskultura izugarri polita da niretzat. Behar duzun bakarra da barruan duzun lotsa hori kentzea, eta horretarako ikusi egin behar dira erakusketak. Artea irakurri egin behar duzu, eta ezagutu, jakiteko zuk ere baduzula formekin idazteko gaitasuna.
Baserrietan eskultura modernoak ezkutatzen direla konturatzeko sentsibilitate berezia beharko da...
Nire eskultura bakoitza, ez banu jaio naizen herriarekiko maitasunik izan, ez nukeen egingo. Hori ikusteko maitasun bat izan behar diozu. Horrelakoxe pieza asko eta asko jendeak etxean izaten du, baina ez badu ikusten, eta sutara botatzen badu, maitasunik ez diolako da. Txikitako alaitasun horrek, bizipoz horrek ematen dit baserriko piezekiko maitasuna.
Aitona zurgina zenuen. Aita basozaina. Nolako egurra, halako ezpala...
Nire txikitako jostailuak aitonaren lantresnak izan dira. Beteluko tailerretan egur ttikiak lapurtzen genituen. Errepide ertzean jolasten genuen, eta kotxeren bat pasatzen bazen, hura marraztu eta etxera joanda egurrean egiten genituen. Pilotak-eta dena geronek eginak ziren. Niri oraingo umeek ematen didate pena, bi urterekin eskolara bidaltzen dituzte-eta!
Nik 500 urte ditut. Aitaren etxera joaten ginenean, Uharte-Arakilera, ogia egiteko garia aletu behar, orain 500 urte bezala. Xaboia eta dena etxean egiten genituen. Oraingo umeek, berriz, «game-boy» edo beste makina horiekin jolasten dute. Pentsa ezazu, guk egindako jostailuak eta oraingoak zer diren! Gaurko umeen burua eta nirea ezin dira berdinak izan!
Nik 500 urte ditut. Aitaren etxera joaten ginenean, Uharte-Arakilera, ogia egiteko garia aletu behar, orain 500 urte bezala. Xaboia eta dena etxean egiten genituen. Oraingo umeek, berriz, «game-boy» edo beste makina horiekin jolasten dute. Pentsa ezazu, guk egindako jostailuak eta oraingoak zer diren! Gaurko umeen burua eta nirea ezin dira berdinak izan!
Kubara egindako bidaian zure txikitako garaiak topatu omen zenituen...
Bidaia hark asko markatu nau. Gu ginen bezala bizi dira. Ez dago ezer ere, baina dena dute: alaitasuna. Jaio orduko dantzan hasten dira-eta! Herri ttiki batzuetan izan nintzen, eta erakusketa kalean jartzen genuen, lurrean bertan. Jendea etorri eta sekulako festa jartzen zuten, hura martxa!
Itzuleran, han ikusitakoarekin lan bat egin nuen, «Eusko-afrocubana» izenarekin. Baina Kuban bertan ez dago kultura primitiborik, Mexikon edo Afrikan topa dezakezun bezala, Kubako natibo denak akabatu egin zituztelako.
Itzuleran, han ikusitakoarekin lan bat egin nuen, «Eusko-afrocubana» izenarekin. Baina Kuban bertan ez dago kultura primitiborik, Mexikon edo Afrikan topa dezakezun bezala, Kubako natibo denak akabatu egin zituztelako.
Zergatik gustatzen zaizu egurra lantzeko?
Egurrak niretzat komunikazio bat du, hitzez azaldu ezin dena. Igandea edo jaieguna izan, ni tailerrera joaten naiz egurrarekin lan egitera, gozatzera. Oporrik ez dut behar: bizi egin behar da urte guztian! Oporrena moda kapitalista da, industriak ekarria, urte osoan esperoarazten diguten atsedena. Ez dut ezagutzen artzain bat sekula oporrik hartu duenik, eta neguan herrira jaistean desiatzen egoten dira mendira itzultzeko. Nik ere egurrarekin lana gustoz egiten dut.
Gainera egurrak laugarren dimentsioa du: denborarena. Egurrari denborak bere forma ematen dio, bere kolorea hartzen du denboran zehar, eta hori egin diona ez da Gorriti izan, denbora izan da.
Gainera egurrak laugarren dimentsioa du: denborarena. Egurrari denborak bere forma ematen dio, bere kolorea hartzen du denboran zehar, eta hori egin diona ez da Gorriti izan, denbora izan da.
Lehendik eginak dauden formen gainean sortzen duzula eta, zurea «kopia» bat dela entzungo zenuen inoiz...
Behin, erakusketa batean, emakume batzuek entzun nituen esaten: «Txillida nola imitatzen duen!». Eta ni eurengana joan, eta modu onean erantzun nien: «Begira, ni lan horren egilea naiz, eta hau ‘gari kutxa’ da, egun galdua den ofiziorik zaharrena. Forma hauek orain 500 urte eginak izan ziren, eta Txillidaren birraitona ere ez zen ordurako jaioa. Nik baserrietan gordetako formen bidez idazten dut». Denok daukagu ama. Nahiz izan munduko artistarik originalena, harek ere bere ama badu. Oinarrizko forma hori ikusi eta gero iturri bat egingo duzu.
Zeure burua ez duzu artistatzat hartzen. Ofizioarekin idazten duzula diozu. Zer alde dago?
Artista batek duena, zineko zuzendariarena bezala da: konketa batekin Niagarako urjauziak egiteko gai izatea. Artistak, tantta batekin euritea egiten du, irudimena izugarria dute. Jorgek nire lana artista begiekin ikusten du, eta hitzez adierazten badaki, teorizatuta du. Nik ez dut artearen ezagutza hori, nire ofizioa da ondo ezagutzen dudana. Lehengoan, nire pieza bat izugarri gustatu zitzaion Oteizari, baina esan zidan: «baserrian ez da-eta zentrua existitzen!». Nik berriz, ofizioa dudanez, konposizioa beti disziplina batekin ikusten dut: eskuadra, zentrua... halakoak kontuan hartuta; eta gero eta gutxiago edukita hobe!
Zugan zertan antzematen da Oteiza eta Sigfridoren eragina?
Ni leihoekin oso lotuta nago, konturatzen bazara bi espazioak elkartzen dizkigulako: barruan gauden espazioa eta kanpokoa batzearen kulpa guztia leihoak du. Sigfrido eta Oteizarekin horrelako gauzak ikasten dira, eta nik sortzeko lotsa asko galdu dut horiekin.
Artelanetan sarri ez da erreza antzematen egileak zer adierazi nahi duen...
Oso zaila da barruan gordea dagoen hori irakurtzea. Ni Tapiesekin oso lotuta nago, eta bere erakusketan gauza bat zuen hizki handitan idatzia: berak zerbait egin zuela, baina bakoitzak beste gauza bat ikusiko genuela bertan. Azkenean bakoitzak ikusten duenak balio du.
Nire lana oso herrikoia da, herriari lotutako sentimenduak sortzen du. Sentimendu horiek denak ofizioarekin idazten ditut egurrean. Nire eskulturatan hizkuntzak daude, formak, espazioak. Eta ez baduzu ulertzen disfrutatu egin behar da formarekin, kolorearekin, egiturarekin, eta kito. Egiten dudana ezin dut hitzarekin adierazi. Ez dago azaltzerik hau egiteko zenbat amorru eta errosario ikusi ditudan!
Nire lana oso herrikoia da, herriari lotutako sentimenduak sortzen du. Sentimendu horiek denak ofizioarekin idazten ditut egurrean. Nire eskulturatan hizkuntzak daude, formak, espazioak. Eta ez baduzu ulertzen disfrutatu egin behar da formarekin, kolorearekin, egiturarekin, eta kito. Egiten dudana ezin dut hitzarekin adierazi. Ez dago azaltzerik hau egiteko zenbat amorru eta errosario ikusi ditudan!
Beste herrietako jendeak uler dezake zure lana?
Katalunian egin izan ditut erakusketak, eta ulertzen dute. Nahiz Bartzelona edo Madrileko jendea izan, herrikoa bada sentitzen du nik formekin esaten dudana. Zumetaren pintura, esaterako, nik ez dakit zergatik den, baina gustatu egiten zait izugarri. Eta Mikel Laboaren musika asko gustatzen zait. Sentimenduek ez dute hitzik, ez dago azaltzerik. Pariseko gizon batek, nire erakusketa ikusita esan zuen oso primitiboa zela, sustraiak gogorarazten zizkiola. Hark ulertu zuen nik esaten nuena. Nazio guztietan dago oso herrikoia den jendea.
Beste artista garaikideen lanak irakurtzeko gai zara?
Batzurenak bai, baina beste askorenak ez, hori beste hizkuntza bat baita. Nire lana ere modernoa da, baina berez pentsa zeinen zaharra den! Ni nator orain 500 urtetik gaur arteraino. Eta oraingo artistek ikusten dute gaurtik aurrerakoa. Beraz, hizkuntza hori oso zaila egiten zait irakurtzeko. Baina sentitu bai, formekin asko gozatzen dut.
Artean bakoitzaren interpretazioak balio badu, noiz esan daiteke artelan bat ona dela? Diru-kontuak alde batera utzita, zer da balioa ematen diona pieza bati?
Zaila da esatea artelan bat zerk egiten duen ona. Hori sukaldea bezalakoxea da: ez da berdin otarraina edo sardin zaharra. Baina askotan porrupatatak ere goxoak egoten dira gero!
Zer funtzio dute museoek?
Museoek izan behar lukete museo biziak. Ezkion Gipuzkoako Diputazioak museo bat jarri du, 1500-1600 urteko baserri bat konponduta. Baina niretzat erlikien hilerri bat da. Hor baserritar bat jarri beharko lukete, eta diruz lagundu behar liokete baserri hori bizirik edukitzeko, jendeari erakusteko garai bateko baserri zaharren bizia. Egin duten hori lo dagoen museo bat da. Eskulturak bizirik mantendu behar dira, eskutan hartu eta ukitzeko moduan, lekuz mugitu... Nik etxean ditudan piezak hartu eta museoan «1500. urteko egurra, halako baserrikoa» txartelarekin zintzilikatuko balituzte, bere bizia galdu du horrek.
Guggenheimez zer iritzi duzu?
Futbolean sekulako milioi pila mugitzen da fitxajeetan; kulturan tarteka-tarteka astakeria bat egiten da, baina gutxienez hori Euskal Herrian geldituko da, ez dute eramango! Niri Guggenheim bera izugarri gustatzen zait, ikusgarria da. Gero barruan zer dagoen? Kultura «yankie»a dela? Hori beste kontu bat da. Euskal Herrian artista asko eta onak daude, eta nik uste egunen batean hori izango dela Euskal Herriaren benetako museoa.
Lehenengo aldiz joan nintzenean, hain justu Bernardo Atxagari «Komunikazio Saria» eman zioten. Niri museora joan eta eskulturak hartu, ukitu, erabiltzea gustatzen zait, baina han ez zidaten uzten!
«Herri bat basoa bezalakoxea da: zuhaitzari adarrak mozten badizkiote berriak aterako zaizkio. Eta zuhaitza moztu nahi dutenerako jada berandu da, haizeak bere haziak zabaldu baititu».
http://www.contrast.org/egin/18jul-6.html
«Gu komando kultural bat gara eta gure lan bakarra da aurrera jarraitzea».
Euskaldunon Egunkaria, 1999-02-14
«Duela zortzi urte Sigfrido Koch lagunak etxean nuen meta San Telmo museora eraman behar nuela esan zidan. Orduko beldur edo lotsa kendu eta eraman egin dut».
ARGIA, 1996-02-11
«Ez da erraza nere barruan dudana jendeak hartzea, barrunbea ez baita ikusten, norberarena da. Hainbeste aurrerapen, fax, internet... baina aparatu bat egongo balitz nire barrunbea erakusteko errazagoa litzateke».
Nabarra, 2001-07
«Eltzeak apurtu! Babarruna askatu!»
Euskaldunon Egunkaria, 1999-02-14
«Bost urterekin hasi zen nire proiektua eta bizi naizen bitartean gauzatuko da».
ARGIA, 1996-02-11
«Graziadun gezurrak kontatzea ez da erreza».
ARGIA, 1994-06-05
Iparraldetik etorri nintzelarik ezagutu nuen Remigio Mendiburu. Eta inpresionatu egin ninduen, eskultura zer zen deskubritu nuelako. Lau burdin zaharrekin egiten zituen lanak kalean jarri zitezkeenik ez nuen imaginatu ere egiten. Nere barruan zegoen eskultura hori, forma hori deskubritu nuen berari esker.
CURRICULUMA
- Jaio: Oderitzen, 1942. urtean.
- Zurgina, eskultorea, pintorea.
- Ume zela Betelura joan zen bizitzera, aitaren lanak eramanda (basozaina zen).
- Donibane-Lohizunen zurgin eta zaharberritze lanetan jardun ondoren, orain 27 urte etorri zen Arribe-Atallu herrira. Bere etxe ondoan «Batzarre» erakusketa galeria jarri zuen.
- Erakusketak: Bere lehen erakusketa 1975ean jarri zuen, «Batzarre»n, 30 euskal artistek ere parte hartuz. Ordutik hainbat erakusketa eskaini du, Euskal Herrian batez ere, baina baita Katalunian eta Parisen ere.
- Artelanak: Beste askoren artean, berak eginak dira Bilboko Areatzan Santi Brouard eta Josu Muguruzaren omenezko monolitoa (1999), eta 1995az geroztik Korrikan eskuz-esku dabilen lekukoa.
- ETBn «Konta ditzagun gezurrak» umeen saioko aurkezle izan zen 1994an.
- Zurgina, eskultorea, pintorea.
- Ume zela Betelura joan zen bizitzera, aitaren lanak eramanda (basozaina zen).
- Donibane-Lohizunen zurgin eta zaharberritze lanetan jardun ondoren, orain 27 urte etorri zen Arribe-Atallu herrira. Bere etxe ondoan «Batzarre» erakusketa galeria jarri zuen.
- Erakusketak: Bere lehen erakusketa 1975ean jarri zuen, «Batzarre»n, 30 euskal artistek ere parte hartuz. Ordutik hainbat erakusketa eskaini du, Euskal Herrian batez ere, baina baita Katalunian eta Parisen ere.
- Artelanak: Beste askoren artean, berak eginak dira Bilboko Areatzan Santi Brouard eta Josu Muguruzaren omenezko monolitoa (1999), eta 1995az geroztik Korrikan eskuz-esku dabilen lekukoa.
- ETBn «Konta ditzagun gezurrak» umeen saioko aurkezle izan zen 1994an.
Doinua: Mutil koxkor bat
Habe zahar bati ez zuen zentzu berezi bat ematea,
enbor batean eskultura bat
dagoela esatea,
gauza xinple bat zure eskutik
hain urrun eramatea
ezkutukoa agerraraziz,
hori bai dela artea
babarrunetik metafora bat
atera ahal izatea!
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Julene Flamarique
#2
Gorka Bereziartua
#3
Mikel Garcia Idiakez
#4
Onintza Irureta Azkune
#5
Zigor Olabarria Oleaga
#6
Hiruka .eus
|
Nahia Martinez Gondra
Azkenak
2024-10-15
Leire Ibar
Hiru pertsona atxilotu ditu Ertzaintzak sexu-esplotaziorako gizakien salerosketa egotzita
Prostituzioan aritzera behartuta zeuden lau emakume askatu dituzte Donostian eta Gasteizen, eta giza salerosketa leporatu diete operazioan atxilotutako bi emakume eta gizon bati. Biktimen salaketari esker hasi zuen ikerketa Ertzaintzak. Atxilotuak Ertzain-etxera eraman dituzte... [+]
2024-10-15
Estitxu Eizagirre
Aixeindar enpresak Iturrietako mendilerroan jarria duen dorreak ez ditu hegaztien babeserako neurriak bermatzen, Arabako Mendiak Askek salatu duenez
Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]
2024-10-15
Mikel Aramendi
Urriak 10: komeria bihur ote daiteke mundu mailako drama?
Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]
2024-10-15
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
“Tratu iraingarria” salatu dute Laudioko San Roke adinekoen egoitzan
"Duintasuna urratzerainoko gertakariak" sarri errepikatzen direla seinalatu dute egoitza horretako senideek Arabako Foru Aldundiari bidalitako gutunean. Aldundiak dio egoera ez dela "hain larria".
2024-10-15
iametza
Euskarazko ahots teknologia zertan da? Norantz goaz?
Euskal Herriko hainbat zentro teknologikotako ordezkariek parte hartuko dute euskarazko ahots teknologiaren egoera eta etorkizuna aztertuko dituen mahai-inguruan, Jon Torner ARGIAko kazetariak gidatuta. Topaketa urriaren 17an izango da, Donostiako San Telmo museoan egingo den... [+]
2024-10-15
Leire Ibar
Fiskaltzak EHUko zuzenbideko irakaslearen “mezu faxistak” ikertzeko eskatu dio Ertzaintzari
Urri hasieran kaleratutako EHUko irakaslearen inguruko txosten bat egiteko eskatu dio Fiskaltzak Ertzaintzari. Kasuaren nondik norakoak sakonki ikertzeko eta gorroto deliturik egon den ala ez aztertzeko helburua du, salaketa jartzea erabaki aurretik.
2024-10-15
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
Hobari fiskalak gazteei: ‘On falling' filmaren eragina?
Gazteei PFEZa murriztea edota zenbait kasutan deuseztatzea proposatu du Portugalgo Gobernuak, baina momentuz hizpidea baino ez du ipini, ez baitago argi aurrekontuak onartu ahalko dituen, gobernua osatzen duten alderdiek ez baitute-eta gehiengo parlamentariorik. Espainiako... [+]
2024-10-15
Mikel Garcia Idiakez
Eskola-jantokietan catering-enpresen zerbitzua blindatu du Jaurlaritzak
Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]
2024-10-15
Julene Flamarique
Gabriel Arestiren argitaratu gabeko olerki bat eskuratu du Jon Kortazarrek
Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]
2024-10-15
Jon Torner Zabala
Zubietako erraustegiaren “ezohiko” jarduera onartu du Jaurlaritzak
Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]
Urruña eta Segurako udalek ofizialdu egin dituzte herritarrek sortutako zubiak
Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]
Mecaner Herriarentzat
“Fabrikaren erosketa publikoa behar dugu”
Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]
Bizitza oroit dezagun
1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.
2024-10-15
Onintza Irureta Azkune
Galizieraren egoera larriaz ohartarazi dute, azken datuak ikusita
Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.
Eguneraketa berriak daude