Eliza munduaren desafioaren aurrean


2021eko uztailaren 28an
Bilduta ziren Erroman Eliza Katolikoko gotzainak, Sinodo deitu batzarra ospatzeko. Ordukoan, bi gai garrantzitsu eztabaidatu behar zituzten: apaizen zeregina, alde batetik, eta zuzenbidea munduan, bestetik… Apaizen eginkizunari bueltak ematen hasiak ziren, errazagoa zitzaien nonbait. Haatik, gerorako utzia zuten gairik korapilotsuena, alegia bakoitzari dagokiona emanaz, zuzentasunez jokatuz aritzeko era nola zegoen munduan erabakitzeari zegokiona. Zergatik ote? Horixe azaltzen saiatzen zen ZERUKO ARGIA, bere lehen orrialdean eta editorialean.

ZUZENGABEKERIA NAGUSI
Antza denez, gotzain horien artean bazen gai biak loturik aztertzea nahi izan zuenik ere, apaizen zerbitzu edo ministerioa berez gizartearen arazoekin loturik behar lukeela sinetsita zeudelako, baina ezin izan zituzten konbentzitu Sinodoko besteak, haien ustez gai biak lotzeak "beste teologi-ikuspegi" bat eskatzen zuelako, "apaizaren politiko eta gizartearekiko lotura" onartzen zuena. Gehiegitxo, beraz.
Gotzain inkonformisten jarrera txalotzen zutenetakoa zen Arostegietar Jok, Z. ARGIAren lehen orrialdean idazten zuena. Ez izaki bera gotzain, ordea, ezin bada Erromako bileran Eliz barrutiko egitekoez aritu. Han ez, baina Z. ARGIAn esatea zuen barnean zeramana, eta horixe egiten zuela, lagunak!
"Gaur eguneko mundua zuzengabekeriaz leporaiño beteta dagoala, nork ukatu? Oso aberats, bakar batzuk, eta miseri gorrian gizatalde aundia", eta okerrena, bere ustean bederen, "zoritxarrez, gizon eta erri aberatsenak kristau izenekoak dira…".
Jarraian, munduan zehar antzematen zuen zuzengabekeria azpimarratzeari ekiten zion: "Indarrez giza-eskubideak zapaltzen dituzten agintariak… Askatasunik gabeko erriak nork bere pentsaerak agirian agertzeko, politika, erlijio eta langille arazoetan… Gartzeletan atxilotuok jasotzen dituzten zigor eta makilkada gorriak. Langille, sindikato, politikako elkarteak iñolaz sortu eziñ dituzten erriak. Erriaren nortasun, izkuntza eta etnia oinperatuak arkitzen diran lurraldeak. Razismoa. Totalitarismoa. Hainbeste zuzengabekeria dago munduan!".
Gauzak horrela, hauxe zen Arostegietar Jok-en epaia: desafio gogorra egina ziola Munduak Elizari, hitzetan jartzen saiatzen zen desafioa, hain zuzen ere: "Hogei gizaldi Eliza bizi dala munduan. Nolatan hainbeste zuzengabekeria? Kristoren mezua, Elizak eraman bear dio munduari. Kristoren mensajea onetan datza: Gizon bakoitza eta guziak Kristok maite izan dituan bezela, gizonok elkar maite bear dugu. Gizon guziekiko maitasuna, beraz, Kristoren mezua. Maitasun onek berea du aitormen au: Diñatasunean, aundi dira gizon guziak eta eskubide berdiñak dituzte. Aski indar ote du mezu orrek gaur eguneko zuzengabekeriak lurretik uxatzeko…? Balio al du mundu zuzenagi bat egiteko? Erantzun zuzen eta egoki bat eman behar dio Elizak munduaren desafioari".

ELIZAREN ZUZENTASUNA KOLOKAN
Lanaren egileak bazekien, horregatik, geroxeago bazen ere, hura guztia eztabaida zitekeela Sinodoan. Dena den, eztabaida berari buruz ere izango zituen bere zalantzak, zeren, badaezpada, eskema gisako bat eskaintzen zien Erroman bildutako gotzainei:
"Sinodoaren galdera izan diteke: Zuzenak ote dira gure erakundeak? Elizaren jokabide eta gobernatzeko era beti ote datoz bat gizonari dagokion diñatasunaz? Elizaren bizitza eta egoera ez dira berdiñak emen eta an; jokabideak ere desberdiñak dira; zein dira zuzenak? Zein okerrak?".
Arostegietar Jok kristauak, bere aldetik, horrela ikusten zuen arazoaren zera:
"Sinodoaren erabaki eta agiriak konkretuak bearko lirake. Postura garbi bat beiñik ar beza Elizak. Gogorkeriarik gabe, baiña oso iraultzaille, agertu bear du Elizak. Emeki eta enplastoz konpon ditezkean arazorik ez dugu esku artean. Batzuen geiegikeriari eta erri osoetako miseriari eusten dioten erakundeak azpiz-gora irauli bear dira. Gizon eta erriei, beren askatasun, diñatasun eta aurrerapenak zuzenduko dizkien erakundeak eman bear zaizkie. Errien askatasun billa dabiltzanekin bat egin bear du Elizak. Gizarte zuzen eta berri bat sortzeko burrukan diardutenekin alkartu bear du Elizak. Erri zapalketak eta totalitarismoak gogorki sala bitza Elizak. Diplomazi gutiago eskatuko nioke nik gaur gure Eliza maiteari"
PILAR IPARRAGIRRE

Horra hor berriro ere beste lau urtetarako Thieu "aukeratu". Auteskundeak benetan lotsagarriak izan dira. Auteskundeen itxurarik ere ez dute izan. Oraingo honetan Ipar amerikarrak lotsagarri gelditu dira. Berak nahi zuten lehendakaritzarako besteren bat presentatzea, horrela munduaren aurrean Ego-Vietnameko gobernua erriak aukeratua izan dala agertzeko. Baina ez dute lortu. Nere iritziz, Amerikarrek okasio on bat galdu dute. Behin eta berriz garbi gelditzen da Ipar amerikarren laguntzarik gabe Ego-Vietnameko gobernuak ez lukeala asko iraungo. F. L. N., berriz, gero eta indartsuago azaltzen da erriaren barruan. Katoliko, budista, ikasle eta erriko progresista jendea erakunde honen esanetara ari da jartzen. Baina gauza bat da erriak edo erriaren aldeko jendeak gauza bat nahi izatea eta bestea indarra eskuetan izatea. Eta zoritxarrez munduan ez du arrazoiak agintzen, indarrak baizik

Arabeen elkartea ulertzeko
Egiptok, Siriak eta Lybiak elkarte bat sortu dute. Sudan ere laster bilduko da elkarte honetara. Arabiako lurraldeetan zerbait ari da gertatzen. Lehenago ere horrelako elkarte bat izan zan Nasseren garaian. Siriak eta Egiptok egindako elkarte hura pikotara joan zan. Gaizki atera zan. Oraingoari zer gertatuko ote zaio? (…) Batasun hori bi modutara egin diteke: batasuna errien artean, inperialistei eta baita erriko indar atzerakoiei ere aurka egiteko; batasuna erriaren indarra aurrera eramateko. Baina batasuna egin diteke inperialistei bakarrik aurka egiteko eta bide batez erriko indar progresistei sendotzen ez uzteko. Batasun hau izan diteke beraz iraultzaille eta atzerakoi. Orain egin dena bigarren motakoa da. Inperialisten aurka egiteko laguntza bat izango da, baina aberri bakoitzean opresio andiagoa izango da. Pundu hauek beste batean aztertuko ditugu. Ala ere beldur naiz elkarte hau askatzeko baino zapaltzeko gehiago ez ote den izango... (1971-X-17)

Mitxelena bitxitegia
Iragarkia, 1971-X-17
Bitxitegia-Erlojutegia. Euskaldunak eskatu salneurriak (deskuentoa). Avda. de Francia 1. Irun


Azkenak
2024-10-15 | Leire Ibar
Hiru pertsona atxilotu ditu Ertzaintzak sexu-esplotaziorako gizakien salerosketa egotzita

Prostituzioan aritzera behartuta zeuden lau emakume askatu dituzte Donostian eta Gasteizen, eta giza salerosketa leporatu diete operazioan atxilotutako bi emakume eta gizon bati. Biktimen salaketari esker hasi zuen ikerketa Ertzaintzak. Atxilotuak Ertzain-etxera eraman dituzte... [+]


2024-10-15 | Estitxu Eizagirre
Aixeindar enpresak Iturrietako mendilerroan jarria duen dorreak ez ditu hegaztien babeserako neurriak bermatzen, Arabako Mendiak Askek salatu duenez

Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]


2024-10-15 | Mikel Aramendi
Urriak 10: komeria bihur ote daiteke mundu mailako drama?

Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]


“Tratu iraingarria” salatu dute Laudioko San Roke adinekoen egoitzan

"Duintasuna urratzerainoko gertakariak" sarri errepikatzen direla seinalatu dute egoitza horretako senideek Arabako Foru Aldundiari bidalitako gutunean. Aldundiak dio egoera ez dela "hain larria".


2024-10-15 | iametza
Euskarazko ahots teknologia zertan da? Norantz goaz?

Euskal Herriko hainbat zentro teknologikotako ordezkariek parte hartuko dute euskarazko ahots teknologiaren egoera eta etorkizuna aztertuko dituen mahai-inguruan, Jon Torner ARGIAko kazetariak gidatuta. Topaketa urriaren 17an izango da, Donostiako San Telmo museoan egingo den... [+]


2024-10-15 | Leire Ibar
Fiskaltzak EHUko zuzenbideko irakaslearen “mezu faxistak” ikertzeko eskatu dio Ertzaintzari

Urri hasieran kaleratutako EHUko irakaslearen inguruko txosten bat egiteko eskatu dio Fiskaltzak Ertzaintzari. Kasuaren nondik norakoak sakonki ikertzeko eta gorroto deliturik egon den ala ez aztertzeko helburua du, salaketa jartzea erabaki aurretik.


Hobari fiskalak gazteei: ‘On falling' filmaren eragina?

Gazteei PFEZa murriztea edota zenbait kasutan deuseztatzea proposatu du Portugalgo Gobernuak, baina momentuz hizpidea baino ez du ipini, ez baitago argi aurrekontuak onartu ahalko dituen, gobernua osatzen duten alderdiek ez baitute-eta gehiengo parlamentariorik. Espainiako... [+]


Eskola-jantokietan catering-enpresen zerbitzua blindatu du Jaurlaritzak

Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]


2024-10-15 | Julene Flamarique
Gabriel Arestiren argitaratu gabeko olerki bat eskuratu du Jon Kortazarrek

Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]


2024-10-15 | Jon Torner Zabala
Zubietako erraustegiaren “ezohiko” jarduera onartu du Jaurlaritzak

Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]


Urruña eta Segurako udalek ofizialdu egin dituzte herritarrek sortutako zubiak

Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]


Mecaner Herriarentzat
“Fabrikaren erosketa publikoa behar dugu”

Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]


2024-10-15 | Julen Orbea | Zuzeu
Bizitza oroit dezagun

1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.


Galizieraren egoera larriaz ohartarazi dute, azken datuak ikusita

Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.


Eguneraketa berriak daude