DAMUA GARAIZ
etorri zait albistia,
ama zureak nahi ez duela
biok alkarganatzia.
Nola ez neukan oraindiokan
gauza hori erabakia,
berbertatikan, asmo hartzen det,
lekaimetan sartutzia.
Niretzat, geratu den baliorik handiena esakera bera da. Damua garaiz. Bizitzan maiz gogorarazteko moduko esamolde interesgarria.
Damua zer den ia ahaztuta dago gure egunetan. Ederki adierazten zuen nolako damua behar zen Asteasuko Erretore Agirre zaharrak: "Confesio ona eguiteco bear dan bigarren gauza da eguindaco utseguiteen damua, edo dolorea. Ala dio Trentoco Concilioac. Animi dolor, ac detestatio. Ez da ordea asco edoceñ asco damu Urliac galdu du jocoan, edo trabesean duan gucia: sandia ciquindu eta erdi-usteldu da, becatuaren bideetan dabillela; berendia ezcongura gueyeguiarequin cuturtu da atseguin lotsagarrietara, eta utzi due quirastua dagoan gauza bezala: damu andiarequin daude oec; baña damu au da emengo calteetatic sortua, ez Ceruticacoa, edo sobrenaturala, eta au da Confesio onac escatzen duana. Alaere emengo neque, eta calteac ascotan laguntzen dioe becatariari Ceruco damuaren mallara igotzen".
Elizan bularrean ematen diren kolpeetan antzezten da damua. Baina Agirrek aurrerago gogorarazten duenez, ez da nahikoa barkamena lortzeko. «Obrazco satisfaccioa» ere behar da. Partikularren arteko arazoetan damuak eragin zehatzak izan ohi ditu: barkamena eskatu, sortutako kaltea konpondu, hartutako erabaki desegokietan atzera egin... Tira, nafar jota hark gogorarazten duena:
Antes como te quería,
planté un pino en tu ventana.
Ahora que ya no te quiero,
cojo el pino y me lo llevo.
Telebistan ikusi nuen, azken udal hauteskundeen ondorengo erreportaia batean, Gaztelako herri bateko alkateari egindako elkarrizketa. Elementua alkate egon zen Francoren garaietan, geroago UCD-ren izenean, PSOE-ren zerrendetan ondoren eta azkenetan PP-k aurkeztuta ere bai. Lotsagabe erantzuten zion kazetariari:
-Zuk ez al duzu gehiegi aldatzen?
-Ez, ez, aldatu besteak aldatzen dira. Ni beti alkate.
Lotsagabetasuna maila bat da zenbait jardunetan. Eta gure alkatea primerako artista horretan. Baina irentsigarriagoa egiten zait modu horretako jarrera, gero eta gehiago ikusten ditugun buruzagi epel zerrenda luzearena baino. Adiskide batek maiz aipatzen duen esaldi topikoarena da: "Gaztetan piromano, zaharretan suhiltzaile".
DENOK dugu hanka sartzeko eskubidea. Eta ez behin bakarrik. Giza eskubideen zerrendan jarrita behar luke. Baina behin eta berriro hanka sartu dutenek, ziabogagile profesionalek, mutur batetik besteraino jo dutenek, kontuz ibili behar dute gizarte buruzagi izan nahi badute.
Konturatuko zineten gehienetan damuak zein aldetara jotzen duen. Hori ere susmagarria egiten zait. Damutuak botere edo gizarte sarean zenbat eta sartuago, orduan eta damutuago. Gero eta pobre gehiago eta pobreago. Gero eta botere zanpatzaileagoak. Gero eta... Nahikoa da.
-Baina, Maritxu, nola da posible? Ostiralero etortzen zara kontu berarekin!
-Noski, Martin ostegun iluntzetan etortzen baita.
Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]
Su-etena hausteko arriskua erreala izan bada ere aste guztian zehar, adostasun batera iristeko bidean dira bi aldeak: bahitu gehiago askatuko lituzke Hamasek, laguntza Gazara sarrarazteko bidea ez oztopatzeko "promesa" egin duelako Israelek. Arabiar Ligako herriek... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Torturaren kontrako eguna baliatuz, Aske antolakundeak prentsaurrekoa egin du Bilboko Justizia Jauregian. Gaur egun ere tortura gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dutela salatu dute.
Nafarroa eta Ezkio-Itsaso lotuko lituzkeen alternatibak Aralar barnean 22 kilometroko tunel bat zulatzea suposatuko luke, eta 1.300 milioi euroko kostua izango luke. Lotura hau igaroko litzatekeen herri ugarietako udalek nahiz bizilagunek, ordea, lanei ekiteko eduki beharreko... [+]
Asteazkenean izan behar zuen epaiketa dataz aldatu dute Lizarrako alkateak azken momentuan jarritako helegite baten ondorioz. Orain taldeari "gorrotoa sustatzea" ere egozten zaio eta lau urterainoko kartzela-zigor arriskua dute kideek.
Junts eta ERC abstenitu egin dira bozketan eta popularrek aurkezturiko ez-legezko proposamena aurrera atera da, PP, Vox eta UPNren botoekin. 2027 eta 2035 urteen artean ixtea aurreikusten diren Espainiako Estatuko zazpi zentral nuklearren bizitza erabilgarria handitzea ekarriko... [+]
Euskarazko B2 eskakizuna zuten bi udaltzain lanpostu baliogabetu zituzten epaileek iazko urtarrilean, euskara eskatzea "diskriminatzailea" izan zitekeela iritzita; eta aitzineko astean, Donostiako Udalak aurkezturiko helegitea ez aztertzeko erabakia hartu du EAEko... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Teknologien erabilera eztabaidatzen ari dira Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza Batzordean, eta horretarako hainbat aditu eta eragile ari dira batzordean beren ekarpena egiten. Ikastetxeetan mugikorra debekatzeko araudi orokorra eskatu duen Altxa Buruako arduradun taldearekin hitz... [+]
Trumpek eta Putinek ordu eta erdiz hitz egin dute telefonoz. Biek hala biek baieztatu dute ados direla Ukrainako gerra amaitu dadin "elkarrekin lan egiteko", baina argi utzita Ukraina 2014ko mugetara itzultzea ez dela "errealista". Zelenskyrekin ere hitz egin... [+]
Faroe uharteetan, Ipar Atlantikoko artxipelago bat, Danimarkaren kontrolpean, urtero ehunka zetazeo hiltzen dituzte –normalean milatik gora–. Batzuek "tradizioa" deitzen diote, hainbat mendetako antzinatasuna duelako. Baina odolez gorritutako hondartzan... [+]
Ukrainako fluxua eten ostean, Errusiako gasa jasotzen jarraituko duela iragarri du Eslovakiak, eta Transnistriak uko egin dio Europaren "laguntzari".
Gasteizko Campuseko Filologia Hispanikoko irakasle baten aurkako salaketen berri izan bezain azkar, asanblada irekia egin zuen GUET Gasteizko Unibertsitateko Emakume Taldeak. Aste bakarrean “hamarnaka” salaketa eta testigantza berri jaso dituzte. Irakaslearen... [+]
Gabonetako argiak pizteko ekitaldia espainolez egin izanak, Irungo euskaldunak haserretzeaz harago, Aski Da! mugimendua abiatu zuen: herriko 40 elkarteren indarrak batuta, Irungo udal gobernuarekin bildu dira orain, alkatea eta Euskara zinegotzia tarteko, herriko eragileak... [+]