ETA EMAKUMEEN HITZA HILABETEKARI BIHURTU ZEN

  • Hil honetan kaleratuko da Euskal Herriko -eta Espainiako- emakumeentzako lehenengo hilabetekaria. "Andra. Emakumeon ahotsa" Hego Euskal Herrian banatuko da eta emakumeen inguruko gaiak hitz ez sexistekin jorratzeaz gain, talde gutxituen berri emango du.

2021eko uztailaren 23an
Orain artean mutu edo estereotipoen atzean ezkutaturik egon den ahotsak hitz egiteari ekin dio urte berriarekin batera. "Emakumeon ahotsa"z ari gara, emakumezkoen burutapenetik sortu eta haien lumatik idatziko den "Andra" izeneko hilabetekariaz, hain zuzen. Hilabete honetan bertan, milurteko berriaren hasierarekin batera, plazaratuko da egunkari formatoa duen hilabetekari honen lehen alea, nahiz eta bukatu berri dugun urtearen azaroan 0. alea karrikaratu zen. Durangoko Disko eta Liburu Azokan lehenengo eta Kordoban burutu diren Jardunaldi Feministetan ondoren aurkeztu dute ale hori, eta harrera ona izan omen du. "Andra" baita Espainia osoan emakumeentzako argitaratuko den lehen egunkaria. Horregatik, Estatuan harpidedun ugari du agerkari berriak jada. 4.200 pezetaren (168 libera inguru) truk jaso dezake edonork urte guztian zehar "Andra" etxean, baina aurten, eta jaioberriari lagundu nahian, 6.000 pezetako urteko harpidetza berezia jarri dute martxan, horretarako prest dagoenarentzat. Bestela, Hego Euskal Herriko kioskoetan banatuko da -oraingoz, Iparraldean ez-, 350 pezetako salneurriarekin. 36 orrialde izango ditu eta 15.000 aletako tirada, hasieran behintzat.
Ezohiko komunikabidea da "Andra". Ohiko agerkarietan lan egiten duten hainbat profesionalek gisa honetako produktu baten beharra sumatzearen ondorioz sortutakoa. Bi dira behar horren iturburuak, Marisa C. Gibaja, "Andra"ko erredakzio kontseiluko kideak azaldutakoaren arabera: "Komunikabide konbentzionalek emakumezkoen irudi estereotipatua erakusten dute eta hauen ekintzei eta kezkei ez diete behar adinako arreta eskaintzen. Gainera, irudi tradizionaletik harat, bizi dugun garaiari egokitutako emakumearen irudia eskainiko duen agerkari baten premia sumatu dugu". Emakumezkoen ekintzei eta iritziei berez duten garrantzia ematea eta hauei buruz generoarekin zerikusia duen aurreiritzirik gabe informatzea du xede "Andra"k. Eta emakumezkoekin bezalaxe jokatuko du gainera komunikabideen arreta jasotzen ez duten beste hainbat talde mistoekin. Hala nola, talde ekologistak, bakezaleak, eta abar.
Horretarako, hainbat kazetari eta beste arlo batzuetako profesional bildu dira agerkaria sortzeko. Hauetako batzuek euren poltsikotik jarri dute dirua egunkaria finantzatuko duen Txinparta Ediciones izeneko sozietate mugatua sortzeko. Horrez gain, Bizkaiko Diputazioak diru laguntza bat eman berri die. Behin kalean izanik, finantziazioa salmentetatik eta publizitatetik lortzeko asmoa dute, zein neurritan batetik eta bestetik, ikusteke dago ordea.


SONAKO KOLABORATZAILEAK.

Erredakzio Kontseilu batek zuzenduko du agerkari berria. Nati Abril, Marisa C. Gibaja, Marta Brancas, Marisol Ramírez argazkilaria, Eva Cruz, Pilar G. Larrañaga, Idoia Ehizmendi, Idoia Aldama, Jaio Untzilla, Espe C.Herrero, Esti Redondo, Estibalitz Sánchez Galán, Merche Arratibel, Aurora Juliá, Karmele Calleja eta Marta A. Lauzirikak osatzen dute berau. Baina oraingoz, Durangon duten erredakzioan bi pertsona izango dira lanean, nahiz eta aurrera begira, langile kopurua handitzeko asmoa duten. Erredakzio kontseiluaz gain, beste hogeita hamar kolaboratzaile baino gehiago hurbildu ditu "Andra"k bere orrialdeetara. Hauetako batzuk sobera ezagunak euren lan arlotan. Hor ditugu, besteak beste, Arantxa Urretabizkaia, Luisa Etxenike, Begoña Muruaga, Teresa Uriarte eta María Bengoa idazle eta kazetariak, Toti Martinez de Lezea historialaria, Teresa del Valle antropologoa, Carmen Bernabé teologoa, María José Urruzola filosofoa eta Dora Salazar eskultorea. Azken honek egin du logotipoa.


HITZ EZ SEXISTAK SEXISMORIK GABEKO BERRIETAN.

"Andra"k ez ditu albisteak geografikoki edo gaika antolatuko. Bost dira guztira egunkariaren sailak eta hauexek bertan jorratuko diren gaiak: "Sakontzen" izena du lehen orrialdeetakoak. Bertan, modu sakonean aztertuko dute hilabetero gai bat. Aktualitateko gaia aukeratuko dute eta elkarrizketa, erreportaia eta iritzia landuko dituzte horren inguruan. Bigarren sekzioak "Ikusmira" du izena. Emakumezkoen ikuspegitik jorratuko dituzte hemen gaiak. Adibidez, 0. alean Sidneyko Olinpiar Jokoak aztertu dituzte, baina bertan izandako euskal kirolariak (emakumeak) kontuan hartuz. Titularrak ere halaxe dio: "Vascas en Sydney". Horrez gain, atal honetan bertan beste komunikabideetan agertu ez diren, edo gutxi agertu diren emakumeei buruzko berriak bilduko dira. Hirugarrenean, Hego Euskal Herriko emakume taldeen edo banakakoen ekimenen berri emango du hilabetekariak, "Emakumeak gaur" izenburupean. Talde mistoei egingo die lekua "Etorkizunera begira" jarrita, laugarren sekzioak. Bertan kultura gutxitu edo alternatiboen arloan edo gizarte arloan lan egiten duten taldeak izango dituzte hizpide. Beti ere, agerkari konbentzionaletako orri eta minutu gutxiegi betetzen dituzten talde horiei buruz mintzatuko dira hemen. Azkenik, "Astia"n bidaiak, literatura, zinea, diskoa... eta beste hainbat jasoko dira. Eta horrez gain, Sexualitate tailerra, astrologiari buruzko atala, emakumeen historiari buruzkoa eta emakumeentzako agenda bat ere aurki daitezke.
Albisteez gain, hitzak ere zaintzeko asmoa dute "Andra"ko sustatzaileek. Esamolde estereotipatuak gainditzeko sexista ez den hizkuntza baliatzeko borondate tinkoa agertu baitute: emakumezkoak baztertzen dituzten zenbait hitz alboratu, eta bi sexuentzako baliagarriak diren hitz neutroak hobetsiko dituzte. Berdin saiatuko dira gutxiengoetaz idaztean, errespeturik gabeko esamoldeak ezabatzen. Baliatuko duten hizkuntza zaintzeko hain zuzen, Hizkuntzaren Erabilera ez Sexista batentzako lehen Estilo Liburua burutu du "Andra"k. Bertan, filologoa ezagunek beste erakunde batzuetarako buruturiko lanetatik bildu dituzte hainbat ideia "Andra"ko kazetariek. Eta honen arabera idatziko dituzte ondoren edukiak.
Hizkuntzaren ildoari jarraiki, "Andra"k euskaraz eta gaztelaniaz argitaratuko ditu edukiak. Ez dago euskararentzako kuota finkorik. Baina honenganako ardura berezia agertu dute sortzaileek. Dena den, "'Andra'k handitzeko borondatea du eta gainera, Espainian oso harrera ona izan du. Beraz, nahiz eta euskarari garrantzia eman, nahi hori kontuan hartu behar da", dio Marisa C. Gibajak.
Emakumeak eginiko egunkaria da hau. Eta edukia, forma eta izena bera ikusirik emakumea izango dela bere irakurle nagusia ondoriozta daiteke, erratzeko beldur handirik gabe. Emakume berezia izango da gainera, "gizonezkoen eta emakumezkoen artean berdintasuna lortzeko oraindik zeregin handia dagoela pentsatzen duten emakumeei baitago zuzendua bereziki". Bide batez, hori bera pentsatzen duten gizonezkoak ere erakarri nahi ditu: "Emakumezkook zer pentsatzen dugun eta benetan nola bizi garen jakin nahi duten gizonezkoek erosiko dutela uste dugu, egunkariak duen izena izanik ere".


Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude