Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

ostirala 2025eko urtarrilaren 31n

MIKEL SALAS

"BADAKIT FAMATUA IZATERA HELDUKO NAIZELA"

Hamaika traste (zartaginak barne), ordenagailu, sanpler eta gitarren artean topatu dugu Mikel Salas musikagilea Burlatako "Ruido" bere estudioan. Aurten Aguilar de Campooko zine jaialdian Urrezko Arranoa saria irabazi du, Paco Plazaren "Abuelitos" laburraren musikagatik.

2021eko uztailaren 15ean

Inprimatu

Salasen azken proiektuak ordea ez du zinemagintzarekin zerikusirik, Dank talde iruindarraren lehen diskoa grabatzen eta ekoizten ari da Gor zigiluaren eskutik. Horixe da hain zuzen musikagile honen beste zereginetako bat. "Ruido" estudioan hainbat rock eta pop talde ekoiztu eta grabatu ditu. Antzerki eta dantzarekin ere harremandu da inoiz eta hainbat lan burutu du telebista eta irratirako, batik bat publizitate kanpainen alorrean.

Zer esan nahi du zuretzat Aguilar de Campoo-ko sariak?

Ilusio handia egin zidan. Zortzi urte daramatzat laburmetraietarako musika egiten eta musikari gisa parte hartu dudan laburmetraia aunitz saritu badituzte ere, inoiz ez da nire lana saritua gertatu. Musika saritzen duten hiru zinemaldi nazional daude bakarrik eta bat niri egokitu izana poztekoa da. Gainera, berrogeita bi filmeren artean hautatu zuten nirea, aurreselekzioan baztertu ziren pelikulak kontuan hartu gabe. Ilusio handia ematen du, zure lagun bat edota zure ama ez den norbaitek ongi egin duzula esaten dizulako. Zinearen industrian ezagutzen ez zaituen jendeak zu ezagutzeko modu bat da, zapladatxo bat bizkarrean.
Sariak aterik irekitzen al dizu? Film luze bat egiteko, proiektu handiagoren batean sartzeko balio al du?
Sari hau irabazi aurretik, luzemetraiaren bila ibili naiz, presarik gabe, baina etenik gabe. Sari hau lortzeagatik ere, ez naiz famatua izanen, baina badakit helduko dela. Orain zenbait proiekturen atzetik nabil, baina ez ditut esanen, ateratzen ez badira oso gaizki geldituko naizelako. Bestalde, zuzendari batek beti konpositore berdinarekin lan egiten badu eta emaitzarekin pozik badago, film luzea egiteko aukera suertatzen zaionean musikagile horri deituko dio. Hau jende askori gertatzen zaio. Baina tipo batek luzemetraia bat egin behar badu eta musikagilerik ezagutzen ez badu, komertzialki ezaguna edo trebea den musikoa bilatuko du. Honako hauek dira aurrera egiteko dauden bi moduak. Hortaz, zaila da oso sonarik gabeko musikagile bat dagoeneko ospetsua den zuzendari batekin harremanetan jartzea

Egia al da luzemetraiarik egin ezean zinean ez zarela inor? Hots, bizitza osoan film laburretarako musika egiten jardun zaitezkeela eta oharkabean pasa?

Luzemetraia bat eginda ere, industrian izan ezik, oharkabean pasatzen zara. Gainera, luzemetraiaren araberakoa da hori. Arazoa ez da bakarrik film luze bat egitea, baizik eta pelikula hori ona izatea, eta hori ez dago zure esku. Disko bat grabatzea bezala da. Orain grabatzea asko merketu denez, talde andanak diskoa ateratzen du. Gaizki grabatzen badute, ez grabatzea baino askoz ere kaltegarriagoa da, lehenengo diskoa eta azkena izanen delako. Nik ere, luzemetraiarena lasaiago hartzen dut. Batik bat azken urte honetan aukera hurbilak izan ditut. Baina garbi ikusten ez dituzun proiektu handietan -ez dakit aterako ziren hala ez-, zuk ez duzu zure aldetik dena ematen aurrera atera dadin. Orduan, proiektu on batekin atera gura duzu, zertxobait nabarmendu daitekeena. Esaterako, orain Iñaki Elizaldek luze bat egiten badu, badakit zein lana izanen dudan, bere narratiba ezagutzen dudalako eta gu bion artean halako konexioa dagoelako. Ahatik, Espainian pelikula asko egiten da baina erdia baino ez da estreinatzen eta ikusi, hamar besterik ez. Gauza, hamar horietan sartzea da.

Oso zaila da beraz...

Bai, baina niretzat hau guztia lan munduaren barnean dago. Niri asko gustatzen zait musika egitea. Laburretarako lana egiteagatik kontent naiz eta luzemetraia egin nahi badut, istorioa konplexuagoa delako da eta, bide batez, diru gehiago dagoelako eta ez bakarrik zuretzako baita musikariei ordaintzeko ere. Izan ere, askotan ezagunak ditudan bibolinjoleak baliatu behar izan ditut zerbait egiteko; alegia, "trapitxeoan", eskean ibili behar izan dut. Zera nahiko nuke: norbabitek dirua jartzea, leku jakin bateko orkestra sinfonikoarekin grabatzea edota beste norbait nahasketa lanetaz arduratzea.

Nolako giroa dago zine musikagileen artean? Inbidiarik badago?

Egia esan, ez dakit. Gailurrean dauden musikagile gutxi ezagutu ditut. Industrian egonen da, diru asko mugitzen delako. Dena den, musikagile batek aktore nagusi batek baino diru gutxiago mugitzen duenez eta aldizkarietan ateratzen ez denez... Zinearen inguruan dabilen diru kopuru handi bat festaz festa ibiltzetik dator. Musikagileekin ez da hori gertatzen. Inork ez daki nolako itxura duen Bingen Mendizabalek. Zentzu horretan askoz ere galduagoak daude, askeago.

Labur baterako musika egitean, nondik hasten zara? Zer da kontuan hartzen duzun lehenbiziko gauza?

Istorioa. Gidoia irakurri eta gero zuzendariari galdetzen diot zein estetika eta erritmo eman behar dion. Zuzendariak egin nahiko lukeena kontatzen dit, batzutan lortzen du eta besteetan ez. Laburmetraiaren lehenbiziko muntaketa iristen zaidanean, nazkagarria izan ohi da, soinurik gabe edota pertsonaien solasaldiekin bakarrik datorrelako. Historiarekin batera joatea da nire zeregina, hots, ez estaltzea, historia funzionatzen laguntzea eta batez ere, muntaketaren erritmoarekin eta pertsonaien izaerarekin bat egitea: filmera egokitu behar naiz.

Hortik aurrera, konposatzen hasten zara?

Normalean aurretik hasten naiz, baina gutxirako balio dit horrek. Aurretik hasten naiz istorioarekin kontaktuan jartzeko. Lana izan edo ez izan sarritan konposatzen dut, hau da, ez naiz konpositorea lan egiten dudalako; ordaintzen didatena nire lanaren ondorio da. "Abuelitos" filman aldiz, aurretik egindako piezak balio izan zuen. Kredituen abesti nagusia da. Pelikulari buruz nik neuk egin nituen teoria zenbaitetan oinarrituta atera nuen. Madrildik Iruñerako bidean autobusean nindoala, biolontxelo oinarri bat konposatu nuen eta Sanferminak zirenez, mahai gainean utzi nuen. Egun batzuren buruan piezari heldu eta polita zela iritzi nion.

Zein da hurrengo urratsa?

Laburmetraia ordenagailuan grabatzen dut. Lehen eszenaz-eszena kronometratzen nuen eta sekulako lana zen. Ondoren, ordenagailuak sinkronizatu eta eszena bakoitzak zer musika behar duen pentsatzen hasten naiz. Konposaketa lana etxeko sofan egiten dut maiz gitarra baliatuz. Emaitza gustukoa badut, estudiora eraman eta soinu egokiak probatzen hasten naiz, gero denborak, sekuentziak eta intentzioak egokitzeko. Izan ere, musika filmaren zerbitzura jartzen dut. Asko gustatzen zaidan melodia sortu eta moztu behar badut, ez zait inporta. Melodia hori beste egun batean egin dezaket osorik nahiz eta ez den film laburrean sartuko. Horretan, nolabait esateko, soinu banda bat naiz.

Profesionalki alor guztiekin jarraituko duzu, ala batzuk alboratu eta besteak indartu nahiko zenituzke?

Gehien erakartzen nauena soinu bandarena da: bakarrik lan egiten dut, asko dibertitzen naiz eta produktua nire esku dago ehuneko laurogeita hamarrean. Musika taldeak grabatzetik bizitzerik ez dut nahi, nire musika eta ez besteena egin nahiko nukeelako. Aitzitik, ekoizle gisa aritzea, kanpo belarriarena egitea ere gustatzen zait. Dena den, orain ekipoak handitzen ari naiz batik bat soinu bandei begira.

Agerian denez teknologia hainbat trasterekin nahasten duzu.

Askotan egiten didaten galdera da ea ordenagailuz egindako musika hotza den. Ordenagailuak bakarrik ez du ezer egiten. Ordenagailuak sintetizadoreak botatzeko eta soinua grabatzeko erabiltzen ditut nik. Emaitza sartzen duzunaren araberakoa izanen da. Niretzako oso inportantea da teknologia onena izatea, giltza joko hori edota zakarrontzitik salbatutako zartagin horiek ahalik eta hobekien grabatzeko.

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ez esan kolonizazioa

Cira Crespo

Deepseek AA txinatar harrigarria (eta bikaina euskaraz)

Sustatu

Lanbide Heziketako praktikak arazo-iturri izaten ari dira

Mikel Garcia Idiakez

Argia Sariak banatuko ditugu gaur Usurbilgo Atxega Jauregian

ARGIA

Iruñean Laba elkartearen eta Windsor tabernaren lokalak bateratuko dituzte

Euskalerria irratia

Azkenak

2025-01-31 | ARGIA

Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]

2025-01-31 | ARGIA

Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]

2025-01-31 | ARGIA

Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]

2025-01-31 | ARGIA

ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]

2025-01-31 | ARGIA

Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]

2025-01-31 | ARGIA

Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]

2025-01-31 | ARGIA

Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.

2025-01-31 | ARGIA

Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]

2025-01-31 | Xabier Letona Biteri

Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.

2025-01-31 | Xabier Letona Biteri

Estatuaren biktimek Chivite lehendakariari eskatu diote egon dadila euren aitortza ekitaldian otsailaren 13an

Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.

2025-01-31 | Uxue Gutierrez Lorenzo

'Arizona' antzezlana

Muturrekoa, muturreraino eramanda

Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.

-------------------------------------------

Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]

2025-01-31 | Montserrat Auzmendi del Solar

Betiereko Wagner

'Tristan und Isolde' opera

Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J... [+]

2025-01-31 | Euskal Irratiak

Ramuntxo Labat-Aramendi

“Duintasunez arituko gira; Ahetzeko herriko etxearen egoera egonkortu nahi dugu”

Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]

2025-01-31 | Onintza Irureta Azkune

Zestoan euskararen erabilera handitzea helburu, aisialdia doan baliabide urriko haurrentzat

Zestoan (Gipuzkoa), 2024ko irailaz geroztik, baliabide ekonomiko urriko haur eta gazteak bost kultur eta kirol ekintzen artean bat aukeratu, eta horretan doan aritu daitezke. Udalak dirulaguntzen araudia berritu du, haurren aisialdia eskubide bat dela argudiatuta. Aldaketarako... [+]

2025-01-31 | Olaia L. Garaialde

“Yoga onkologikoa xamurtasunean eta errespetuan oinarritzen da”

Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.

Eguneraketa berriak daude