KUKUAK KUKU, USOAK ELEFANTEEKIN AMETS

  • "Usoa" euskarazko film laburra zuzendu du Maria Zamakola donostiarrak. Patxi Zubizarretaren izen bereko ipuinean oinarritua, afrikar neska baten bizipenak ditu kontagai. Muntaia amaitu berri dutela, Donostiako Zinemaldirako prest egotea espero dute.

2021eko uztailaren 15ean
Beti esan ohi da ume bat protagonista duten filmek ikusleen bihotza samurtzen dutela. Hunkiberak izatean arrakasta erdi lortua dutela, alegia. "Usoa"ko protagonistak ere bi neskatila dira: jatorriz kamerundarra den Leticia Moth eta Irati Iziar, biak 8 urtekoak eta lagun minak Lasarte-Oriako Landaberri ikastolan, casting-a egiterakoan, bi neskak lagunak izatea hobetsi zuten-eta. Azkenaldian gainera, tankera horretako filmak saritzen ari dira film laburren jaialdietan. Esaterako, Madrilgo SGAEk antolatu lehiaketan ume ameslari bat gidari zuen J.A. Bayonaren "Mis vacaciones"ek hirugarren saria eskuratu zuen eta Silvia Munten "Laia"k aldiz, publikoaren saria. Azken labur honek Saharatar neska baten gazi-gozoak kontagai dituen bitartean, bestelakoa dugu "Usoa"ren haria. Nolanahi ere, "zer" kontatzen den baino, "nola" egiten den horretan dago koska.
Patxi Zubizarretaren "Usoa, hegan etorritako neskatoa"k, Afrikako gerra giroan bizi den familia baten estualdia du abiapuntu. Gurasoek, alaba handik lehenbailehen atera dadin, elefante letagin bat salduko dute. Euskal Herrian dagoela, Usoak, gertatu dena ezin ulertuz, bere sorlekua hartuko du gogoan. Sinesmenak eragin handia izango du bere pentsamoldean, irakasleak kukuaren makurreriak azaltzean hasiko baita neskatilaren kezka. Hara irakasleak eskolumeei kontatzen diena: kukua udaberrian Afrikatik Euskal Herrira datorrenerako sakelean dirua eduki behar dela urtea emankorra izan dadin. Aldi berean, kukuak ospe txarra dauka, bere arrautzak beste hegaztien habietan uzten dituelako.
Hori entzunda, bere amarekin oroituko da, gerratik ihesean hegazkina hartuarazi zionekoa kukuaren jokamoldearekin lotuz. Halaxe, hemengo amak (Olatz Beobide) benetako amaren gutuna irakurtzen diolarik, lasaituko da neskatxa. Hori da nagusiki laburrak aditzera eman nahi duena. "Hemen bizi den arren, ez ditu bere erroak galdu. Irakurketa bat baino gehiago dauka gainera, alegia, ezin dela iritzirik eman, beti dagoelako arrazoi bat modu batera edo bestera jokatzera bultzatzen zaituena".
Isabel Salinas lagunak esan zion Maria Zamakola zuzendariari ipuinak halako zirrara sortu ziola eta polita litzatekeela labur bat egitea. "'Usoa' irakurri ahala animatu nintzen". Lanari lotuta beraz, Maria Zamakolak eta Isabel Salinasek egokitu dute ipuina, beti ere Zubizarretaren oniritziarekin. Hain zuzen, ipuinean ageri ez diren elementuak erantsi dituzte, "adibidez, aita eta anaia sartu ditugu. Baita ipuinaren erritmo pausatua bizkortu ere, muina bere horretan mantenduz baina. Horregatik, 12-13 minututan zehar offeko ahotsa eta elkarrizketak tartekatzen badira ere, nesken keinu bakoitzak, ñabardura bakoitzak, esanahi berezia du" diosku Maria Zamakolak. Horren indargarri izango da Pello Irizarren musika.
Lehen aldia da Zubizarretaren ipuin bat zinemaratzen dena. Aurretik ahalegin bat egina zuen ordiziarrak "Jentzi" ipuina Montxo Armendariz zuzendariari bidali zionean. Montxoren interesa piztu bazuen ere, azkenean ezerezean geratu zen, kontakizuna Himalayan kokatua egoteak ekoizpena oztopatzen zuelako. Zamakolak aldiz, New Yorkeko Columbia Unibertsitatean egin zituen zinema ikasketak eta, duela bi urte, "Itara" izeneko laburra egin zuen Madrilen.
Eusko Jaurlaritza eta Madrilgo Kultur Ministeritzaren dirulaguntzari esker ekoiztu ahal izan du laburra La Semilla ekoiztetxeak. Azkenean, 3 milioi pezetako (120.000 libera) aurrekontua dutela, 35 milimetrotan kamera hartu eta bost egunetan filmatu dute Durangaldeko txoko ezberdinetan.
Aurrekontu arazoak direla eta, bikoizketarik egingo ez duten arren, gazteleraz azpidatzita emango da. "Unicefen laguntzaren zain gaude, baina etortzekotan, filma estreinatu ondoren izango da". Donostiako Zinemaldian estreinatu ondoren "Europa osoko jaialdi ezberdinetan aurkeztuko dugu lehian"


Azkenak
Independentziaren aurkari Alcide Ponga izanen da Kanakyko presidente berria

Abenduaren 24an erori zen gobernua, Kaledonia Elkarrekin alderdi loialistako ordezkariek dimititu zutelako. Hori horrela, loialistek berreskuratu egin dute independentistek 2021ean lehen aldikoz lorturiko presidente kargua. Maiatzaz geroztik krisi politiko, sozial eta ekonomiko... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
Gipuzkoa, Bizkaia eta Arabak osatzen duten Euskal Sagardoa Iparraldera zabaltzeko bidea martxan da

18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.


Los Angeles hirigintza estentsiboaren zepoan: ehundaka etxe kiskali dituzte suteek

AEBko eta munduko hiri handienetakoa den Los Angeles sute ikaragarriek harrapatu dute eta jadanik 150.000 lagun lekuz aldatu behar izan dituzte agintariek. Alkateak larrialdi egoera ezarri du, garrek ehundaka etxe kiskali dituzte hainbat auzotan, eta haizete gogorrek ez dute... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
Santander bankuak Iruñean familia bat etxetik bota nahi duela salatu dute

Auzoko familia bat etxea galtzeko arriskuan dagoela salatu du Berriozarreko Hipotekak Kaltetuen plataformak, hipoteka 600 eurotik 1.150 eurora igo eta gero. Familiarentzako irtenbide bat eskatu du plataformak.


Groenlandia, Panamako Kanala, Kanada eta Gaza: Trumpen inposaketen mehatxupean

Groenlandia eta Kanada AEBen barne eta Panamako Kanala bere kontrol zuzenaren pean nahi ditu Trumpek. Gazari begira ere argi utzi du: israeldar bahituak ez badituzte berehala askatzen, "infernua" zabalduko du Ekialde Hurbilean. Azkenik, Mexikoko Golkoari izena aldatu... [+]


Txikitasunean handi… handitasunean txiki?

2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.

Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]


Aurrera egiteko aukera

Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]


Hego Euskal Herrirako gutxieneko soldata propioaren alde batu dira euskal sindikatuak

ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk herri ekimen legegilea aurkeztu dute Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan, gutxieneko soldata propio baten alde. Lanbide arteko akordio bat lortzeko ekimen bateratuak ere iragarri dituzte. Eusko Jaurlaritzak begi onez ikusi... [+]


2025-01-09 | Joan Mari Beloki
Ukrainan argitzekoak

Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
BSH Ezkirotzeko enpresa batzordea ez da izango ostiraleko Madrilgo bileran

Espainiako Industria Ministerioak antolatu du bilera, eta langileek jakinarazi dutenez, ez dituzte gonbidatua, "gure interesak ordezkatuko dituena Nafarroako Gobernuaren ordezkaritza izango baita". Langileek elkarretaratzea egingo dute ostiralean 12:00etan enpresaren... [+]


Herbehereetatik etxera

2017an Indonesiak eta Herbehereek akordio bat sinatu zuten, Europako herrialdeak hiru mendeko kolonialismoaren ondorioz lapurtutako ondarea  itzul tzeko helburuarekin. Gusti Agung Wesaka Puja itzultze prozesuaren arduradun indonesiarraren hitzetan, akordio hori... [+]


Grezia, mende erdia monarkiarik gabe

Grezia, 1975. Herrialdeak urtea errepublika gisa hasi zuen, hiru aste lehenago, 1974ko abenduaren 8ko erreferendumean, herritarrek monarkiaren amaiera erabaki ondoren.

Hamarkada bat lehenago, 1964an, Pablo I.a erregea hil zenean, Konstantino semeak hartu zuen tronua, 23 urte... [+]


2025-01-09 | Sustatu
Metaren irizpide berriak: bazterkeria libre Instagram eta Facebooken

Metak bere moderazio politikak eta irizpideak irauli ditu Donald Trump Etxe Zurira itzultzeko bezperatan. Fact checker edo egiaztatzaile zerbitzuak etengo dituzte, eta komunitatearen oharrak jarri horren ordez (X/Twitterren bezala), eta aldi berean "adierazpen... [+]


2025-01-09 | Leire Ibar
(H)ilbeltza, euskal nobela beltzaren astea izango da Baztanen

Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.


Jean-Marie Le Pen: nazismoa eta “arrazen mailakatzea” asumitzen zituen politikaria

96 urterekin hil da Jean-Marie Le Pen, eskuin-muturreko aurpegi ezaguna, Frantziako Estatuan urtez urte indartu egin den Fronte Nazionalaren sortzailea. Ahoan bilorik gabe aritu izan da beti eta beti bere ideia arrazistak zabaltzen. Ideia arrazistak ereiten, eta uztak jasotzen:... [+]


Eguneraketa berriak daude